CÁC DẠNG TOÁN CÓ LIÊN QUAN ĐẾN QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
1. Dạng 1: Xác định số NST, số cromatit, số tâm động trong một tế bào qua các kì của quá trình nguyên phân.
a. Kiến thức cần chú ý:
NST nhân đôi ở kì trung gian và tồn tại ở tế bào đến cuối kì giữa . Vào kì sau NST kép bị chẻ dọc tại tâm động và tác thành hai NST đơn và phân li về hai cực của tế bào
Cromatit chỉ tồn tại ở dạng NST kép , mỗi NST kép gồm có hai cromatit
Mỗi NST dù ở dạng kép hay đơn đều có 1 tâm động, trong tế bào có bao nhiêu NST thì có bấy nhiêu tâm động
Từ đó ta có thể xác đinh được số NST trong tế bào , số cromatit , số tâm động của một tế bảo qua mỗi kì của quá trình nguyên phân :
Bảng: Xác định số NST, số cromatit, số tâm động trong một tế bào qua các kì của quá trình nguyên phân
Kì | Trung gian | Kì đầu | Kỳ giữa | Kỳ sau | Kỳ cuối |
Số NST đơn | 0 | 0 | 0 | 4n | 2n |
Số NST kép | 2n | 2n | 2n | 0 | 0 |
Số cromatit | 4n | 4n | 4n | 0 | 0 |
Số tâm động | 2n | 2n | 2n | 4n | 2n |
b. Bài tập vận dụng:
Bài 1: Loài cà chua có bộ NST 2n = 24. Hợp tử của loài trải qua nguyên phân. Hãy cho biết có bao nhiêu NST, cromatit, tâm động có trong tế bào qua mỗi kì của quá trình nguyên phân.
Kì | Trung gian | Kì đầu | Kỳ giữa | Kỳ sau | Kỳ cuối |
Số NST đơn |
|
|
|
|
|
Số NST kép |
|
|
|
|
|
Số cromatit |
|
|
|
|
|
Số tâm động |
|
|
|
|
|
2. Dạng 2: Xác định số tế bào con được sinh ra, số NST môi trường cần cung cấp cho quá trình nhân đôi
a. Kiến thức cần chú ý:
Số tế bào được tạo ra qua nguyên phân :
Với 1 tế bào :
1 tế bào nhân đôi 1 lần → 2 tế bào →2 1 tế bào
1 tế bài nhân đôi 2 lần → 2×2 tế bào →2 2 tế bào
1 tế bài nhân đôi 3 lần → 2×22 tế bào →2 3 tế bào
------------------------------------------------------------------
Một tế bào trải qua k lần nguyên phân thì sẽ tạo ra 2k tế bào .
Với x tế bào:
x tế bào nguyên phân liên tiếp k lần thì số TB con được tạo thành = 2k .x
Số NST đơn môi trường cần cung cấp cho quá trình phân bào là :
1 tế bào nguyên phân liên tiếp k lần thì số NST đơn môi trường cần cho quá trình nguyên phân là
2n.( 2k – 1)
x tế bào nguyên phân liên tiếp k lần thì số NST đơn môi trường cung cấp cho quá trình phân bào là :
2n.( 2k – 1) x
b. Bài tập vận dụng:
Bài 1 : Một tế bào sinh dưỡng có 2n = 24 tiến hành 5 lần nguyên phân liên tiếp . Tính
a) Số tế bào con được tạo ra khi kết thúc quá trình là ?
b) Số NST môi trường cung cấp cho quá trình nhân đôi ?
Hướng dẫn: Áp dụng công thức ta có :
Số tế bào con được tạo ra sau 5 lần nhân đôi là : 2 5 = 32 tế bào
Số NST môi trường cần cung cấp cho quá trình nhân đôi là : (2 5 - 1) × 24 = 744 ( NST)
Bài 2: Có 5 tế bào nguyên phân liên tiếp 5 lần . Số tế bào con được tạo ra là bao nhiêu ?
Hướng dẫn: Áp dụng công thức ta có
Số tế bào con được tạo ra từ 5 tế bào trải qua 5 lần nhân đôi là : 5 x 2 5 = 160 tế bào
{-- Nội dung đầy đủ của tài liệu Các dạng toán có liên quan đến quá trình nguyên phân Sinh học 10 các bạn vui lòng xem ở phần xem online hoặc Tải về--}
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập .
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
Chúc các em học tập tốt !