| TRƯỜNG THCS TRẦN VĂN ƠN | ĐỀ THI HSG CẤP TRƯỜNG NĂM HỌC 2020-2021 MÔN SINH HỌC 8 Thời gian: 120 phút |
1. ĐỀ SỐ 1
Câu 1. (1,5 điểm)
1. Khả năng co cơ phụ thuộc vào những yếu tố nào ? Luyện tập cơ thường xuyên có tác dụng như thế nào đến các hệ cơ quan trong cơ thể và hệ cơ ?
2. Giải thích nguyên nhân có hiện tượng “chuột rút” ở các cầu thủ bóng đá.
Câu 2. (2,0 điểm)
a. Những đặc điểm cấu tạo nào của các cơ quan trong đường dẫn khí có tác dụng làm ấm, làm ẩm không khí đi vào phổi và tham gia bảo vệ phổi tránh khỏi các tác nhân có hại?
b. Nêu điểm khác nhau giữa nước tiểu ở nang cầu thận với nước tiểu ở bể thận.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh sỏi thận và sỏi bóng đái. Cách phòng tránh các bệnh đó.
Câu 3. (2,0 điểm)
a. Cấu tạo của tim phù hợp với chức năng co bóp, đẩy máu vào vòng tuần hoàn như thế nào?
b. Trong một gia đình, cha có nhóm máu AB, mẹ có nhóm máu O, người con gái có nhóm máu B, người con trai có nhóm máu A.
Người con trai không may bị tai nạn cần truyền máu thì người bố có thể truyền máu cho con trai được không ? Vì sao ? Còn ai trong gia đình có thể truyền máu cho người con trai đó được ? Vì sao?
Câu 4. (2,5 điểm)
a. Tại sao dạ dày có thể bị loét ?
b. Hãy chứng minh ruột non là bộ phận quan trọng nhất trong hoạt động tiêu hoá thức ăn của cơ thể?
c. Tại sao ăn chậm nhai kĩ, ăn đúng giờ đúng bữa, thức ăn hợp khẩu vị, ăn trong bầu không khí vui vẻ, sau khi ăn cần có thời gian nghỉ ngơi hợp lí lại giúp sự tiêu hóa có hiệu quả?
Câu 5. (2,0 điểm)
a. Trình bày quá trình tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận. Tại sao sự tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận diễn ra liên tục, nhưng sự thải nước tiểu ra khỏi cơ thể chỉ xảy ra vào những lúc nhất định ?
b. Lượng đường trong máu giữ được ổn định là do đâu ? Lấy một ví dụ về sự rối loạn hoạt động của tuyến nội tiết dẫn đến tình trạng bệnh lí.
ĐÁP ÁN
| CÂU | ĐÁP ÁN |
| 1
| 1. * Khả năng co cơ phụ thuộc vào: - Trạng thái thần kinh: Tinh thần sảng khoái, vui vẻ, ý thức cố gắng thì lực co cơ tốt hơn. - Thể tích của cơ: Bắp cơ lớn thì khả năng cơ co mạnh hơn. - Lực co cơ : Lực co càng mạnh công sinh ra càng lớn. - Khả năng dẻo dai bền bỉ của cơ: Làm việc lâu mỏi. * Tác dụng của luyện tập cơ thường xuyên: + Tăng thể tích cơ, tăng lực co cơ và làm việc dẻo dai. Do đó làm năng suất lao động cao. + Xương thêm cứng rắn, phát triển cân đối, tăng năng lực hoạt động của các cơ quan khác: tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá, làm cho tinh thần sảng khoái. |
| 2. - Hiện tượng “Chuột rút” là hiện tượng bắp cơ bị co cứng không hoạt động được. - Nguyên nhân do các cầu thủ bóng đá vận động nhiều, ra mồ hôi dẫn đến mất nước, mất muối khoáng, tế bào thiếu oxi. Các tế bào cơ hoạt động trong điều kiện thiếu oxi sẽ giải phóng nhiều axit lactic tích tụ trong cơ đầu độc cơ, làm cơ không co duỗi bình thường được dẫn đến hiện tượng co cơ cứng hay “Chuột rút”. |
----
-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-
2. ĐỀ SỐ 2
Câu 1/ (5đ) Kể tên các cơ quan trên đường tiêu hóa và các tuyến tiêu hóa. Trong đó cơ quan nào quan trọng nhất? Giải thích tại sao? Khi nuốt ta có thở không? Giải thích tại sao?
Câu 2/ (2.5 đ) Tim người có bao nhiêu ngăn? Giống lớp động vật nào mà em đã học? Trong đó thành ngăn nào dày nhất? Giải thích tại sao?
Câu 3/ (2đ) Khi đo huyết áp cán bộ y tế ghi 7/12 cmHg. Cho biết ý nghĩa các con số trên. Nó ứng với những pha nào trong chu kì tim?
Câu 4/ (2.5 đ) Khi kéo một vật lại gần mắt. Để cho ảnh của vật rơi đúng điểm vàng, lúc này thủy tinh thể phải phòng lên hay xẹp xuống? Cầm cây thước loa nhanh trước mắt em thấy như thế nào? Giải thích hiện tượng đó?
Câu 5/ (4.5đ) Thụ tinh là gì? Thụ thai là gì? Thế nào là sinh đôi cùng trứng, thế nào là sinh đôi khác trứng? Nêu các nguyên tắc tránh thai?
Câu 6/ (3.5đ) Có 4 người là Hoa, Huệ, Hồng, Nhung (có 4 nhóm máu khác nhau). Lấy máu của Hoa hoặc Hồng truyền cho Huệ thì bình thường, lấy máu của Hồng truyền cho Hoa hoặc Nhung truyền cho Hồng thì xảy ra tai biến, còn máu của Hoa truyền cho Hồng vẫn bình thường. Xác định nhóm máu của bốn người nói trên?
ĐÁP ÁN
Câu 1:
Yêu cầu học sinh kể được các cơ quan chính nhưng phải theo thứ tự là:
Miệng →Thực quản → Dạ dày → Ruột non → Ruột già → Hậu môn (1.5đ)
Các tuyến tiêu hóa: Tuyến nước bọt; Tuyến vị; Tuyến gan; Tuyến tụy; Tuyến ruột (1,25đ)
Trong đó ruột non là quan trọng nhất. (0.5đ)
Vì ngoài quá trình tiêu hóa ở ruột non còn xảy ra quá trình hấp thụ. (0.5đ)
Khi nuốt thì ta không có thở. (0.25 đ)
Vì lúc đó khẩu cái mềm (lưỡi gà) cong lên đậy hốc mũi, nấp thanh quản (tiểu thiệt) hạ xuống đậy khí quản nên không khí không ra vào được. (1đ )
----
-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-
3. ĐỀ SỐ 3
Câu 1 (2,5 điểm):
Trình bày các thành phần cấu tạo của máu? Nêu chức năng của huyết tương và hồng cầu.
Câu 2 (1,0 điểm):
Mô tả tóm tắt sự tuần hoàn máu trong hai vòng tuần hoàn của người.
Câu 3 (3,0 điểm):
a, Huyết áp là gì? Giải thích thế nào là huyết áp tối đa, tối thiểu?
b, Ở người bình thường, lúc hoạt động gắng sức nhịp tim là 150 lần/phút.
- Xác định thời gian của một chu kỳ tim của người đó khi hoạt động gắng sức?
- Căn cứ vào chu kì chuẩn ở người, hãy tính thời gian của các pha trong 1 chu kỳ tim trên?
Câu 4 (1,0 điểm):
Vì sao nói: Nhóm máu O là nhóm máu chuyên cho và nhóm máu AB là nhóm máu chuyên nhận?
Câu 5 (2,0 điểm):
a, Hô hấp là gì? Hô hấp gồm những giai đoạn chủ yếu nào?
b, Tổng dung tích của phổi ở một người là 5400ml, khi thở ra gắng sức thì trong phổi vẫn còn 1000ml khí cặn.Thể tích khí bổ sung bằng 2400ml và gấp đôi thể tích dự trữ. Tính thể tích khí lưu thông?
Câu 6 (3,0 điểm):
a, Bảng dưới đây là kết quả đo một số thành phần của khí hít vào và thở ra ở một người bình thường:
|
| O2 | CO2 | N2 | Hơi nước |
| Khí hít vào | 20,96% | 0,03% | 79,01% | Ít |
| Khí thở ra | 16,40% | 4,10% | 79,50% | Bão hoà |
Hãy giải thích sự khác nhau ở mỗi thành phần của khí hít vào và thở ra của người nói trên.
b, Nguyên nhân chủ yếu gây tử vong khi một người bị đuối nước là gì ? Giải thích nguyên nhân ngạt khí do hít phải không khí giàu CO.
Câu 7 (3,5 điểm):
a, Trình bày các hoạt động tham gia biến đổi thức ăn ở khoang miệng. Tác dụng của các hoạt động đó?
b, Hãy ghép phân tử của thức ăn (cột I) sao cho phù hợp với enzim phân giải chúng (cột II):
| Phân tử của thức ăn ( I ) | Enzim ( II ) |
| 1. Tinh bột | a. Pepsin |
| 2. Lipit | b. Amilaza |
| 3. Protein | c. Nucleaza |
| 4. Axit nucleic | d. Lipaza |
Câu 8 (2,0 điểm):
Trình bày những đặc điểm cấu tạo của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ?
Câu 9 (2,0 điểm):
Trình bày các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân gây hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả?
ĐÁP ÁN
| Câu | Nội dung |
| 1 |
|
|
| * Máu gồm 2 thành phần: Huyết tương và các tế bào máu - Huyết tương: + Phần lỏng của máu, chiếm 55% thể tích máu, chứa 90% nước và 10% các chất hòa tan Các chất hòa tan gồm: chất dinh dưỡng (protein, gluxit, vitamin, lipit), nội tiết tố, khoáng thể, muối khoáng, chất thải của tế bào ure, axit uric... + Đăc điểm: Màu vàng nhạt, lỏng - Các tế bào máu: + Chiếm: 45% thể tích máu, gồm: hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu + Đặc điểm: Đặc quánh, đỏ thẫm * Chức năng của huyết tương và hồng cầu: - Huyết tương: Duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thông dễ dàng trong mạch, vận chuyển các chất dinh dưỡng, các chất cần thiết khác và các chất thải. - Hồng cầu: Hồng cầu vận chuyển oxi từ phổi về tim tới các tế bào, vận chuyển CO2 từ các tế bào về tim đến phổi. |
----
-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-
4. ĐỀ SỐ 4
Câu 1: (2 đ)
Giải thích cơ chế tạo ra các vòng gỗ hàng năm của cây thân gỗ? Những cây gỗ lâu năm bị rỗng ruột có sống được không? Vì sao?
Câu 2: (3 đ)
a. Ý nghĩa của tế bào gai trong đời sống của thủy tức, thủy tức tiêu hóa mồi và thải bã như thế nào?
b. Làm thí nghiệm về tái sinh mọc chồi của thủy tức, người ta thường cắt chúng thành hai nửa. Hãy phán đoán xem nửa đầu hay nửa cuối cơ thể phục hồi cơ thể nhanh hơn? Tại sao?
Câu 3: (4 đ)
a. Miễn dịch là gì? Cơ thể có những loại miễn dịch chủ yếu nào?
b. Có người cho rằng : “Tiêm vacxin cũng giống như tiêm thuốc kháng sinh giúp cho cơ thể nhanh khỏi bệnh”. Điều đó có đúng không? Vì sao?
Câu 4: (3 đ)
Hãy phân tích những đặc điểm tiến hóa của hệ cơ người so với động vật thể hiện sự thích nghi với tư thế đứng thẳng và lao động.
Câu 5: (4 đ)
a. Ở dạ dày có những hoạt động tiêu hóa chủ yếu nào?
b. Với khẩu phần ăn đầy đủ các chất (protein, gluxit, lipit), sau tiêu hóa ở khoang miệng và dạ dày thì còn những loại chất nào trong thức ăn cần được tiêu hóa tiếp? Vì sao?
Câu 6: (2 đ)
a. Tại sao nói dây thần kinh tủy là dây pha?
b. Bằng kiến thức sinh lí người đã học, hãy giải thích câu “trời nóng chóng khát, trời mát chóng đói”.
Câu 7: (2 đ) Hãy cho biết một chu kỳ co dãn của tim? Vì sao tim hoạt động liên tục, suốt đời mà không mệt mỏi?
ĐÁP ÁN
Câu 1: (2 đ)
| Ý/phần | Đáp án |
|
| - Cơ chế tạo ra các vòng gỗ hàng năm của cây thân gỗ: Hàng năm tầng sinh trụ sinh ra một lớp tế bào mạch gỗ. + Về mùa mưa: Cây nhiều thức ăn sinh ra các lớp tế bào mạch gỗ to, vách dày, màu sáng. + Về mùa đông, cây thiếu thức ăn sinh ra một lớp tế bào nhỏ vòng nhỏ hơn, màu sẫm. Hai lớp tế bào mạch gỗ đó tạo thành vòng gỗ hàng năm. Căn cứ vào các vòng gỗ đó để biết tuổi của cây. Những cây gỗ lâu năm bị rỗng ruột vẫn sống được. Vì: Bản chất phía trong lõi của các cây thân gỗ lâu năm là các tế bào chết hóa gỗ, cứng, vách dày hoặc bị mục nát vì các điều kiện tự nhiên. Còn phía ngoài vẫn là các tế bào mạch gỗ sống vẫn còn khả năng vận chuyển nước lên các phần phía trên (vẫn thực hiện tốt chức năng của thân). |
----
-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-
5. ĐỀ SỐ 5
Câu 1: ( 1,0 điểm)
a) Thế nào là động vật đẳng nhiệt? động vật biến nhiệt? Cho ví dụ minh họa?
b) Vì sao nhiệt độ cơ thể người luôn ổn định mặc dù nhiệt độ của môi trường xung quanh có thể cao hay thấp?
Câu 2: (3,0 điểm)
a) Trình bày 5 chức năng của hệ tuần hoàn.
b) Hãy mô tả đường đi của máu trong cơ thể từ đầu tới tay phải.
c) Trong cơ thể có những loại mạch máu nào? Phân tích đặc điểm cấu tạo phù hợp với chức năng của từng loại mạch.
Câu 3: (2,0 điểm)
a) Trình bày sự trao đổi khí ở phổi và ở tế bào.
b) Vì sao nói sự trao đổi khí ở tế bào là nguyên nhân bên trong của sự trao đổi khí ở phổi và sự trao đổi khí ở phổi tạo điều kiện cho sự trao đổi khí ở tế bào?
Câu 4: ( 2,5 điểm)
- Căn cứ vào đâu mà khẳng định ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hóa đảm nhận vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng?
- Sự hấp thụ các chất dinh dưỡng ở ruột non xảy ra như thế nào?
Câu 5: ( 1,5 điểm)
a) Vẻ sơ đồ lát cắt ngang cấu tạo tủy sống (có ghi chú đầy đủ)
b) Làm thế nào để xác định tủy sống là trung khu của các phản xạ vận động.
ĐÁP ÁN
Câu 1: ( 1,0 điểm)
- Cho 0,5 điểm . Nêu đúng khái niệm, cho được ví dụ đúng. Gồm các ý:
- Động vật đẳng nhiệt : là ĐV có nhiệt độ cơ thể ổn định, không thay đổi theo nhiệt độ của môi trường.
Ví dụ: Chim, thú và con người
- Động vật biến nhiệt: là ĐV có nhiệt độ cơ thể thay đổi theo t0 của môi trường.
Ví dụ: Các SV thuộc ngành ĐVKXS, thực vật, cá, lưỡng cư, bò sát, nấm..
b) Giải thích đúng, cho 0,5 điểm.Nêu được các ý:
- Năng lượng giải phóng trong quá trình dị hóa được sử dụng trong mọi hoạt động sống của cơ thể và cuối cùng đều biến thành nhiệt. (0,25 điểm)
- Nhiệt độ cơ thể luôn giữ được ổn định ở 370C dù khi trời nóng hay giá lạnh là do cơ thể có hình thức điều hòa giữa sinh nhiệt và tỏa nhiệt (hay nói cách khác là cân bằng giữa sinh nhiệt và tỏa nhiệt). (0,25 điểm)
-----
-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-
Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Trần Văn Ơn. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tập tốt !
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
