Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Trần Phú

 

1. ĐỀ SỐ 1

2. ĐỀ SỐ 2

  Câu 1: (2 điểm)

1.1: Bằng phép lai phân tích Međen đã xác định cá thể mang tính trạng trội đem lai là đồng hợp hay dị hợp:

a. Nêu khái niệm phép lai phân tích?

b. Cho A thân cao, a thân thấp, bằng sơ đồ lai xác định cá thể có kiểu hình thân cao là đồng hợp hay dị hợp?

1.2: Ở một loài thực vật A gen trội quy định quả dài, a gen lặn quy định quả ngắn.

a. Khi cho tự thụ phấn: có mấy phép lai, viết các phép lai có thể xảy ra (không viết sơ đồ lai)?

b. Khi cho giao phấn nếu không kể đực, cái: có mấy phép lai, viết các phép lai có thể xảy ra (không viết sơ đồ lai)?

Câu 2: (2 điểm)

2.1: Vẽ sơ đồ và chú thích đầy đủ quá trình phát sinh giao tử đực ở động vật?

2.2: Một cặp gen Aa dài 0,408 micromet. Gen A có 3120 liên kết hidrô, gen a có 3240 liên kết hidrô. Do đột biến thể dị bội đã xuất hiện thể (2n+1) có số nuclêôtit thuộc các gen trên với Ađênin bằng 1320 và Guanin bằng 2280 nuclêôtit. Cho biết kiểu gen của thể dị bội nói trên – Giải thích?

Câu 3: (2 điểm)

3.1:     

a. Mức phản ứng là gì ? Có di truyền hay không – Tại sao?

b. Loại tính trạng nào có mức phản ứng rộng? loại tính trạng nào có mức phản ứng hẹp – giải thích vì sao?

3.2: Có thể nhận biết các thể đa bội bằng mắt thường thông qua những dấu hiệu nào? Nêu ứng dụng các đặc điểm của chúng trong chọn giống cây trồng như thế nào?

Câu 4 : (2 điểm)

4.1: Quần thể ban đầu có thành phần kiểu gen 50% AA : 50% aa. Sau 2 thế hệ tự thụ phấn. Xác định tỉ lệ từng loại kiểu gen?

4.2: Theo dõi bệnh M trong một gia đình người ta vẽ được sơ đồ phả hệ sau :

a. Cho biết bệnh này do gen trội hay lặn quy định – giải thích?

b. Có liên quan đến giới tính hay không - Tại sao ?

c. Nếu quy ước hai gen A và a. Xác định kiểu gen có thể có của III₇?

Câu 5: (2 điểm)

5.1: Ánh sáng có ảnh hưởng tới động vật như thế nào?

5.2: Cho một sơ đồ lưới thức ăn như sau :                   

a. Hãy liệt kê các chuỗi thức ăn có trong lưới thức ăn?

b. Ngoại trừ cỏ và vi sinh vật, hãy nêu các mắt xích chung của lưới thức ăn?

ĐÁP ÁN

Câu		Nội dung
Câu 1   (2điểm)	1.1	a. Khái niệm: * Lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn.  b. - Ví dụ:            P: Thân cao       x           Thân thấp                     AA                           aa            Gp         A                              a            F1                      Aa                          KH (100% thân cao) => cá thể thân cao ở thế hệ P có kiểu gen đồng hợp AA                     P: Thân cao       x           Thân thấp                     Aa                           aa            Gp      A , a                          a            F1              Aa  :      aa                         KH:  (50% thân cao)                               (50% thân thấp) => Cá thể thân cao ở thế hệ P có kiểu gen dị hợp Aa

----

 -(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1:  (2 điểm)

1.1: Menđen đã phát minh ra các quy luật di truyền từ thực nghiệm, đặt nền móng cho Di truyền học bằng phương pháp nào? Nêu nội dung phương pháp đó?

1.2: Xét  3 cặp gen Aa, Bb, Dd của một loài phân li độc lập với nhau.  

a. Cá thể mang 2 cặp gen đồng hợp lặn, hãy viết những kiểu gen có thể xảy ra?

b. Cá thể mang 2 cặp gen dị hợp, hãy viết những kiểu gen có thể xảy ra?

Câu 2. (2 điểm)

2.1: Quan sát sơ đồ minh họa sau và cho biết diễn biến NST đang ở kì nào của quá trình phân bào? Mô tả diễn biến của quá trình đó?

2.2: Một cặp gen Aa dài 5100 A^o, gen A có T = 30%, gen a có G = 15% tổng số Nuclêôtit của gen.

a. Số Nuclêôtit mỗi loại thuộc các gen trên có trong tế bào ở kì giữa nguyên phân là bao nhiêu? b. Cặp gen Aa nhân đôi liên tiếp 3 lần thì môi trường nội bào cung cấp số lượng từng loại nuclêôtit là bao nhiêu?

Câu 3. (2 điểm)

3.1: Đột biến cấu trúc NST là gì? Nêu một số dạng đột biến cấu trúc NST?

3.2: Ở ngô, các gen liên kết trên NST số II phân bố theo trật tự bình thường như sau : gen bẹ lá màu nhạt (A) – gen lá láng bóng (B) – gen có lông ở lá (C) – gen xác định màu sôcôla ở lá bì (D). Người ta phát hiện một số dòng ngô đột biến có trật tự các gen như sau:

a. A-C-B-D

b. A-B-B-C-D

c. B-C-D

Hãy xác định các dạng đột biến, nêu rõ đoạn bị đột biến và xác định kiểu hình của từng dạng đột biến?

Câu 4. (2điểm)

4.1: Ở một bệnh nhân người ta đếm thấy trong bộ NST có 45 chiếc, gồm 44 chiếc NST thường và một chiếc NST giới tính X. Đây là loại bệnh gì? Nêu biểu hiện của bệnh đó?

4.2: Nêu các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền?

4.3: Quần thể ban đầu có kiểu gen Aa 100%. Sau 2 thế hệ tự thụ phấn. Xác định tỉ lệ từng loại kiểu gen?

Câu 5. (2 điểm)

5.1: Một hệ sinh thái hoàn chỉnh có các thành phần chủ yếu nào?

5.2:  Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới đặc điểm hình thái và sinh lí của sinh vật như thế nào?

ĐÁP ÁN

Câu		Nội dung
Câu 1   (2điểm)	1.1         1.2	a. Bằng phương pháp phân tích các thế hệ lai. b. Nội dung:     * Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng thuần chủng tương phản, rồi theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng cặp bố mẹ.    * Dùng toán thống kê để phân tích các số liệu thu được. Từ đó rút ra quy luật di truyền các tính trạng. a. * aabbDD, aabbDd, aaBBdd, aaBbdd, AAbbdd, Aabbdd.  b. * AaBbDD, AaBbdd, AaBBDd, AabbDd, AABbDd, aaBbDd

----

Câu 1: (4 điểm).

    1.1. (2 điểm). Ở cà chua, các tính trạng quả đỏ, tròn là trội hoàn toàn so với các tính trạng quả vàng, bầu dục. Hai tính trạng màu sắc và hình dạng quả di truyền độc lập với nhau. Nếu lai hai cây cà chua với nhau mà được F₁ phân tính theo tỉ lệ: 3 đỏ, tròn : 3 vàng, tròn : 1 đỏ, bầu dục : 1 vàng, bầu dục thì kiểu gen và kiểu hình của cây lai đời P phải như thế nào? Hãy biện luận và lập sơ đồ lai kiểm chứng.

    1.2. (2 điểm). Ở bò, các tính trạng: lông đen qui định bởi gen D, không sừng qui định bởi gen E, lông vàng qui định bởi gen d, có sừng qui định bởi gen e. Người ta cho một bò đực thuần chủng giao phối với một bò cái vàng, không sừng. Năm đầu sinh được một bê đực đen, không sừng. Năm thứ hai sinh được một bê cái đen, có sừng.

           a. Hãy biện luận để xác định kiểu gen và kiểu hình của bò đực bố? Kiểu gen của bò mẹ và các bê con? Lập sơ đồ lai kiểm chứng.

           b. Hãy cho biết kết quả có thể có ở thế hệ F₂ nếu cho F₁ tạp giao với nhau? Biết gen kiểm tra các tính trạng nằm trên các nhiểm sắc thể khác nhau.

Câu 2: (2 điểm).

    Những mối quan hệ của các sinh vật cùng loài xảy ra trong điều kiện nào? Trong thực tiển sản xuất, cần phải làm những gì để tránh sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể sinh vật, làm giảm năng suất vật nuôi, cây trồng?

Câu 3: (4 điểm).

    Ở một cá thể động vật có 3 tế bào sinh dục sơ khai cùng tiến hành nguyên phân một số đợt bằng nhau, sau đó tất cả các tế bào con do 3 tế bào này sinh ra đều bước vào giảm phân hình thành giao tử. Cả hai quá trình phân bào này đòi hỏi môi trường cung cấp 1512 NST đơn, trong đó số NST đơn cung cấp cho quá trình giảm phân nhiều hơn số NST đơn cung cấp cho quá trình nguyên phân là 24. Hãy xác định:

           a. Số đợt nguyên phân của mỗi tế bào?

           b. Số NST kép trong kỳ sau I của giảm phân ở mỗi tế bào?

           c. Số NST đơn trong kỳ sau II của giảm phân ở mỗi tế bào?

           d. Số giao tử được tạo thành sau giảm phân?

Câu 4: (3 điểm).

    4.1. (1 điểm). Thường biến và đột biến cơ bản khác nhau ở những điểm nào?

    4.2. (2 điểm). Gen B có tỉ lệ A/G = 1/2 đã đột biến thành gen b. Gen b ngắn hơn gen B là 3,4 A⁰ (Ăngxtơrông) nhưng số liên kết hiđrô của hai gen vẫn bằng nhau. Khi cặp gen Bb tự nhân đôi hai lần môi trường đã phải cung cấp 3549 nuclêôtít các loại. Hãy cho biết:

           a. Đột biến đã diễn ra như thế nào? Cho rằng tác nhân gây đột biến không ảnh hưởng đến 3 cặp nuclêôtít.

           b. Số nuclêôtít mỗi loại của mỗi gen?

           c. Đột biến đã làm tăng bao nhiêu % số kiểu hình nếu gen B là trội không hoàn toàn so với gen b?

Câu 5: (4 điểm).

    Trong một tế bào chứa hai gen có chiều dài bằng nhau. Số liên kết hiđrô của gen thứ nhất nhiều hơn số liên kết hiđrô của gen thứ hai là 160. Khi tế bào chứa hai gen trên nguyên phân 4 lần thì môi trường đã cung cấp cho gen thứ nhất 3000 nuclêôtít loại A và môi trường cung cấp cho gen thứ hai 6750 nuclêôtít loại G. Hãy xác định:

           a. Số nuclêôtít mỗi loại của mỗi gen?

           b. Chiều dài của mỗi gen?

           c. Số chu kỳ xoắn và số liên kết hiđrô của mỗi gen?

Câu 6: (3 điểm).

    Ở người gen T qui định tính trạng mắt nâu là trội hoàn toàn so với gen t qui định tính trạng mắt đen. Trong một gia đình: Ông bà nội đều mắt nâu, bố mắt đen; ông ngoại mắt đen, bà ngoại mắt nâu, mẹ mắt nâu. Bố mẹ sinh được hai người con: một gái, một trai đều mắt nâu.

    Hãy vẽ sơ đồ phả hệ, xác định kiểu gen của từng thành viên trong gia đình trên và cho biết vì sao kết quả thu được không phù hợp với tỉ lệ di truyền của Menđen về lai một tính.

ĐÁP ÁN

Câu 1: (4 điểm)

       1.1: (2 điểm).

              - Qui ước gen:

                     + A: qui định tt quả đỏ; a: qui định tt quả vàng

                     + B: qui định tt quả tròn; b: qui định tt quả bầu dục

       ( Vẫn đạt 0,25đ khi học sinh làm là A: đỏ > a: vàng; B: tròn > b: bầu dục)

              - Xét tỉ lệ phân li của mỗi tính trạng ở đời F₁:

                     + Về màu sắc quả: đỏ/vàng = 3+1/3+1 = 1/1.Đây là tỉ lệ lai phân tích giữa

một cá thể dị hợp một cặp gen với một cá thể đồng hợp lặn  => P: Aa x aa

                     + Về hình dạng quả: tròn/ bầu dục = 3+3/1+1 = 3/1.Đây là tỉ lệ phân li

tính trạng giữa 2 cá thể cùng dị hợp 1 cặp gen  => P: Bb x Bb

       Vậy phải chọn cặp bố mẹ có kiểu gen và kiểu hình:

              P: AaBb ( đỏ, tròn )  x  aaBb ( vàng, tròn )

              - Sơ đồ lai kiểm chứng:

                 P:         AaBb     x   aaBb 

                 Gp: AB, Ab, aB, ab         aB, ab

F₁: 

	AB	Ab	aB	ab
aB	AaBB	AaBb	aaBB	aaBb
ab	AaBb	Aabb	aaBb	aabb

       KG:  3 A_B_     :    3 aaB_       :    1 A_bb       :      1 aabb

       KH: 3 đỏ, tròn   : 3 vàng, tròn  : 1đỏ, bầu dục  :  1 vàng, bầu dục

              (HS không kẻ khung ở F₁; KG,KH làm theo chiều dọc. Nếu đúng vẫn đạt điểm tối đa)

       1.2: (2 điểm)

              a. + Bò cái vàng, không sừng có kiểu gen ddE_  đã sinh ra một bê cái đen, có sừng

              có kiểu gen D_ee

    + Con bê này phải nhận các gen (giao tử) De từ bố và de từ mẹ

                  + Vậy kiểu gen và kiểu hình của bò bố, mẹ và các bê con là:

                     Bố (đen, có sừng): DDee; Mẹ (vàng, không sừng): ddEe

Bê đực (đen, không sừng): DdEe; Bê cái (đen, có sừng): Ddee

                  + Sơ đồ lai kiểm chứng:

                       P:   DDee     x     ddEe

                       Gp:    De                   dE, de

                       F₁:    DdEe    ,    Ddee

              b. F₁ x F₁:    DdEe           x      Ddee

                  G_F1:      DE, De, dE, de              De, de

                  F₂:

	DE	De	dE	de
De	DDEe	DDee	DdEe	Ddee
de	DdEe	Ddee	ddEe	ddee

              KG:        3 D_E_          :     3D_ee         :        1ddE_              :    1ddee

              KH: 3đen, không sừng : 3đen, có sừng : 1vàng, không sừng : 1vàng, có sừng

----

-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1: (4 điểm)

1.1: (2,5 điểm). Ở một loài thực vật :

Gen A quy định hoa kép, trội hoàn toàn so với gen a quy định hoa đơn.

Gen B quy định hoa màu đỏ, trội hoàn toàn so với gen b quy định hoa màu trắng.

Hai cặp tính trạng hình dạng hoa và màu sắc hoa di truyền độc lập với nhau.

Cho 1 cây P dị hợp về 2 cặp gen với kiểu hình hoa kép, đỏ  giao phấn với 1 cây P còn lại có kiểu gen và kiểu hình như thế nào để F₁ có 4 tổ hợp giao tử? Giải thích và lập sơ đồ lai minh họa.

1.2: (1,5 điểm). Cho cây đậu hoa tím, quả dài, thân cao dị hợp tử 3 cặp gen lai với cây dị hợp tử 2 cặp gen có kiểu hình hoa trắng, quả dài, thân cao. Biết các gen nằm trên các NST khác nhau, phân li độc lập, tổ hợp tự do. Không cần viết sơ đồ lai hãy xác định :

- Số kiểu gen ở F₁.

- Tỉ lệ kiểu hình ở F₁.

- Tỉ lệ kiểu gen A-B-D- ở F₁.

- Tỉ lệ kiểu gen A-bbD- ở F_1­.

Câu 2: (4 điểm)

Ở ong 2n = 32. Ong chúa đẻ 3000 trứng, tất cả nở thành ong con. Những trứng được thụ tinh nở thành ong cái hay ong thợ. Những trứng không được thụ tinh sẽ nở thành ong đực. Số ong thợ gấp 9 lần số ong cái. Tổng số NST đơn trong ong con là 56000.

a. Trong đàn ong con có bao nhiêu ong thợ, ong đực, ong cái?

b. Số NST đơn trong tinh trùng được thụ tinh là bao nhiêu?

c. Đã có bao nhiêu tế bào sinh tinh phát triển thành tinh trùng? Biết rằng tỉ lệ tinh trùng tham gia vào sự thụ tinh là 1/1000.

Câu 3: (4 điểm)   

Một phân tử ADN chứa 180.000 liên kết hiđrô. Có tổng hai loại nuclêôtit bằng 40% số nuclêôtit của phân tử. Hãy xác định:

a. Số nuclêôtit mỗi loại của phân tử ADN.

b. Chiều dài của phân tử tính bằng micrômet .

c. Khối lượng phân tử là bao nhiêu đ.v.C?

Câu 4: (3 điểm) 

4.1: (1 điểm). Cho các ví dụ: Dưa hấu không hạt, bệnh ung thư máu, lá của cây mạ có màu trắng, bàn tay có 6 ngón, bệnh bạch tạng, bệnh Đao, rau muống có cuống lá to bằng thân, bò có 6 chân.

Hãy sắp xếp các ví dụ trên vào vị trí thích hợp trong bảng sau:

Các loại đột biến	Các ví dụ
Đột biến gen
Đột biến cấu trúc NST
Thể dị bội
Thể đa bội

4.2: (2 điểm). Gen D có 186 Nu loại guanin và 1068 liên kết hiđrô. Gen đột biến d nhiều hơn gen D một liên kết hiđrô nhưng chiều dài hai gen bằng nhau.

a. Đột biến liên quan đến bao nhiêu cặp Nu và thuộc dạng nào của đột biến gen?

b. Xác định số lượng các loại Nu trong gen D, gen d.

Câu 5: (3 điểm) 

5.1: (1 điểm). Tại sao phụ nữ không nên sinh con ở độ tuổi ngoài 35? Giải thích cơ chế sinh ra bệnh Đao và vẽ sơ đồ minh họa?

5.2: (2 điểm). Một cặp vợ chồng không biểu hiện bệnh mù màu. Họ có hai người con: người con trai bị bệnh mù màu, người con gái bình thường.

- Người con trai lấy vợ bình thường sinh được một trai bệnh mù màu và hai gái bình thường.

- Người con gái lấy chồng bệnh mù màu sinh được một trai và một gái đều mù màu.

Hãy vẽ sơ đồ phả hệ và xác định kiểu gen của từng thành viên trong gia đình? Biết rằng gen lặn gây bệnh mù màu nằm trên NST giới tính X.

Câu 6: (2 điểm)

6.1: (1 điểm). Hãy giải thích vì  sao các cành phía dưới của cây sống trong rừng lại sớm bị rụng?

6.2:  ( 1 điểm). Một cây cam trổ hoa có 250 con bọ xít hút nhựa, 32 con nhện chăng tơ bắt bọ xít, 7 con tò vò đang săn nhện. Trên ngọn và lá cây còn có rệp bám; quanh vùng rệp bám có nhiều kiến đen.

Hãy nêu rõ mối quan hệ giữa các sinh vật của toàn bộ các loài kể trên? (cho biết rệp cây tiết dịch cho kiến đen, kiến đen bảo vệ rệp)

ĐÁP ÁN

Câu 1	4 điểm
1.1 2,5đ	1 cây P dị hợp về 2 cặp gen với kiểu hình hoa kép, đỏ có kiểu gen AaBb tạo được 4 giao tử: AB, Ab, aB, ab        F1 có 4 tổ hợp = 4 giao tử x 1 giao tử 1 cây P còn lại phải tạo 1 giao tử => cây P còn lại có kiểu gen: AABB, AAbb, aaBB, aabb. Có 4  phép lai xảy ra P: AaBb    x   AABB;   P: AaBb   x   AAbb P: AaBb    x   aaBB  ;   P: AaBb   x   aabb. Trường hợp 1: P: Hoa kép, đỏ                   x       Hoa kép, đỏ         AaBb                         x          AABB G: AB, Ab, aB, ab                           AB F1:            AABB : AABb : AaBB : AaBb Kiểu hình:  100% hoa kép, đỏ. Trường hợp 2: P : Hoa kép, đỏ                  x       Hoa kép, trắng          AaBb                        x          AAbb G: AB, Ab, aB, ab                             Ab F1 :          AABb : AAbb : AaBb : Aabb Kiểu hình: 50% hoa kép, đỏ : 50% hoa kép, trắng. Trường hợp 3: P: Hoa kép, đỏ                    x      Hoa đơn, đỏ           AaBb                         x            aaBB       G: AB, Ab, aB, ab                              aB F1 :       AaBB : AaBb : aaBB : aaBb Kiểu hình: 50% hoa kép, đỏ : 50% hoa đơn, đỏ Trường hợp 4: P: Hoa kép, đỏ                   x       Hoa đơn, trắng          AaBb                          x          aabb G: AB, Ab, aB, ab                             ab F1:      AaBb : Aabb : aaBb : aabb Kiểu hình: 25% hoa kép, đỏ : 25% hoa kép, trắng : 25% hoa đơn, đỏ : 25% hoa đơn, trắng.
1.2 1,5đ	Quy định gen A: hoa tím            B: quả dài              D: thân cao a: hoa trắng           b: quả ngắn            d: thân thấp. P : AaBbDd         x      aaBbDd - Số kiểu gen ở F1 = 2.3.3 = 18 - Tỉ lệ kiểu hình ở F1 = (1:1).(3:1).(3:1) - Tỉ lệ kiểu gen A-B-D- ở F1 = 1/2. 3/4. 3/4 = 9/32 - Tỉ lệ kiểu gen A-bbD- ở F1 = 1/2. 1/4. 3/4 = 3/32

-----

 -(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Trần Phú. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Chúc các em học tập tốt !

Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:

• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Phạm Ngũ Lão
• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Hà Huy Tập
• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Võ Thị Sáu