BỘ 5 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN GDCD LỚP 9 NĂM 2021
TRƯỜNG THCS MỸ THẮNG
1. Đề số 1
Câu 1: ( 2 điểm )
Dân chủ là gì ? Kỉ luật là gì ? Em hãy phân tích và chứng minh nhận định “ Dân chủ và kỉ luật là sức mạnh của một tập thể”.
Câu 2. (3,0 điểm):
Cha ông ta có câu :
“Muốn sang thì bắc cầu kiều
Muốn con hay chữ thì yêu kính thầy”.
Đây là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. Bằng vốn hiểu biết của mình, em hãy làm nổi bật truyền thống đó.
Câu 3: (2 điểm)
Khẩu hiệu hành động của mọi công dân Việt nam là “ Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật” bằng hiểu biết của mình em hãy làm rõ:
a. Hiến pháp là gì ?
b. Pháp luật là gì ?
c. Vì sao phải sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật?
Câu 4: (3 điểm)
Tệ nạn xã hội là gì ? tác hại của các tệ nạn xã hội ? Em hãy nêu một số qui định của pháp luật về phòng chống các tệ nạn xã hội ?
* Tình huống:
Nam là một học sinh giỏi, gia đình của Nam khá giả và năm học vừa qua Nam thi tốt nghiệp đạt loại giỏi và thi đậu vào trường đại học kinh tế TPHCM. Bố mẹ và gia đình dòng họ và bạn bè đều hãnh diện về Nam. Lên thành phố được một năm, Nam bắt đầu quen được nhiều bạn bè và từ đó Nam bị bạn bè rủ rê tụ tập ăn chơi, một lần Nam được bạn mời hút thử ma túy, từ lần đó Nam bị nghiện ma túy luôn, bao nhiêu tiền ba mẹ cho ăn học Nam đều dồn hết cho vào các cuộc chơi thâu đêm và ma túy, hết tiền Nam bán cả xe để có tiền hút ma túy. Nam bỏ bê việc học và đầu năm học thứ hai Nam bị thi lại nhiều môn và bị nhà trường đuổi học vì bị phát hiện hút ma túy.
- Theo em, có những nguyên nhân nào dẫn đến Nam bị nghiện ma túy ?
- Em hiểu biết gì về ma túy?Pháp luật có những qui định gì đối với người sử dụng trái phép chất ma túy ?
-Nếu em là Nam em sẽ làm gì để không sa vào ma túy và học tập tốt ?
ĐÁP ÁN
Bài 1: ( 2.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
a) | KN: + Dân chủ là mọi người được làm chủ công việc của tập thể và xã hội , mọi người được biết , được cùng tham gia bàn bạc , góp phần thực hiện và giám sát những công việc chung của tập thể hoặc của xã hội , có liên quan đến mọi người , đến cộng đồng và đất nước + Kỉ luật là tuân theo những quy định của cộng đồng hoặc của một tổ chức xã hội , nhằm tạo ra sự thống nhất hành động để đạt chất lượng , hiệu quả trong công việc | 0,25đ
0,25đ
|
b) | + Phân tích và chứng minh ( Học sinh có nhiều cách diễn đạt khác nhau , nhưng cần nêu được các ý sau ) - Dân chủ là để mọi người thể hiện và phát huy sự đóng góp của mình vào những công việc chung , kỉ luật là điều kiện đảm bảo cho dân chủ thực hiện có hiệu quả - Thực hiện tốt dân chủ và kỉ luật sẽ góp phần : * Tạo ra sự thống nhất cao về ý chí , nhận thức và hành động của mọi người * Tạo cơ hội cho mọi người phát triển * Xây dựng được quan hệ xã hội tốt đẹp và nâng cao hiệu quả , chất lượng lao động , tổ chức tốt các hoạt động xã hội - Phát huy tốt dân chủ và kỉ luật là khai thác có hiệu quả tiềm năng của mọi người , tạo ra sự thống nhất trong hành động nhằm đạt hiệu quả cao trong công việc . Vì vậy dân chủ và kỉ luật chính là một sức mạnh của tập thể . | 0,5đ
0,5đ
0,5đ
1đ
|
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
a) | Cha ông ta có câu: “Muốn sang thì bắc cầu kiều Muốn con hay chữ thì yêu kính thầy” Đây là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. Bằng vốn hiểu biết của mình, em hãy làm nổi bật truyền thống đó? Yêu cầu học sinh trình bày được các nội dung sau: - Truyền thống là những giá trị tinh thần được hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. - Khẳng định: Việt Nam có nhiều truyền thống tốt đẹp... - Câu “Muốn sang thì...” nói đến truyền thống tôn sư trọng đạo. Đó là một truyền thống quý báu, tiêu biểu của dân tộc ta. - Truyền thống này được thể hiện: + Trước đây... + Hiện nay... - Ý nghĩa: + Góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam + Tạo nên sức mạnh tinh thần - Phê phán một số biểu hiện làm mai một truyền thống: lãng quên, vô ơn... - Liên hệ bản thân: Thể hiện sự kính trọng và biết ơn thầy cô giáo; cố gắng học tập, rèn luyện, khuyến khích người khác... |
0,25đ 0,25đ 0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
|
Bài 3: (2.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
a) | + Hiến pháp là Luật cơ bản của Nhà nước , có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt nam . Mọi văn bản pháp luật khác đều được xây dựng , ban hành trên cơ sở quy định của Hiến pháp , không được trái với Hiến pháp |
0.5đ
|
b) | + Pháp luật là các quy tắc xử sự chung , có tính bắt buộc , do Nhà nước ban hành , được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng các biện pháp giáo dục , thuyết phục , cưỡng chế |
0.5đ
|
c) | + Chúng ta phải sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật vì : - Nhà nước ta là nhà nước của dân , do dân và vì dân ; Nhà nước quản lí xã hội bằng pháp luật , không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa , mọi công dân có quyền và nghĩa vụ như nhau được pháp luật quy định . Như vậy , mỗi công dân chúng ta phải tuân theo pháp luật và bắt buộc phải “ Sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật” | 1.0đ
|
Bài 4: (3.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
a) | * Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức, pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội. Có nhiều tệ nạn xã hội nhưng nguy hiểm nhất là cờ bạc, ma tuý, mại dâm. * Tác hại: - Ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, tinh thần và đạo đức con người, làm tan vở hạnh phúc gia đình, suy thoái giống nòi, rối loạn trật tự xã hội và làm giảm sút nền kinh tế gia đìng, đất nước - Gây đại dịch AIDS, dẫn đến cái chết. * Những quy định của pháp luật: - Cấm đánh bạc dưới bất kì hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc. - Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng, tổ chức sử dụng, cưỡng bức, lôi kéo sử dụng trái phép chất ma tuý. Những người nghiện ma tuý bắt buộc phải cai nghiện. - Nghiêm cấm hành vi mại dâm, dụ dổ hoặc dẫn dắt mại dâm. - Trẻ em không được đánh bạc, hút thuốc và dùng chất kích thích có hại cho sức khỏe. Nghiêm cấm lôi kéo trẻ em đánh bạc, cho trẻ em uống rượu, hút thuốc, dùng chất kích thích, nghiêm cấm dụ dỗ, dẫn dắt trẻ em mại dâm, bán hoặc cho trẻ em sử dụng những văn hóa phẩm đồi trụy, đồ chơi hoặc chơi trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ. | 0,25
0,5
0,75
|
b) | * Tình huống: - Theo em, có những nguyên nhân dẫn đến Nam bị nghiện ma túy : + Nam thiếu hiểu biết về tác hại của ma túy. + Không tự chủ bản thân. + Nam tò mò muốn tìm thử cảm giác lạ. + Nam bị bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo. - Theo em ma túy là một chất gây nghiện khi xâm nhập vào cơ thể chúng ta nó sẽ kích thích trung ương thần kinh tạo ra nhiều ảo giác làm cho con người không tự chủ được bản thân, là chất dễ gây nghiện dù chỉ thử một lần, là con đường ngắn nhất dẫn đến căn bệnh AIDS, gây ra cái chết trắng nếu thiếu hiểu biết về ma túy. * Pháp luật có những qui định gì đối với người sử dụng trái phép chất ma túy : + Bộ luật hình sự năm 1999, điều 199 “ Tội sử dụng trái phép chất ma túy” 1. Người nào sử dụng trái phép chất ma tuý dưới bất kì hình thức nào, đã được giáo dục nhiều lần và đã bị xử lí hành chánh bằng biện pháp đưa vào cơ sở chữa bệnh bắt buột mà còn tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì bị phạt tù từ ba tháng đến hai năm. 2. Tái phạm tội này thì bị phạt tù từ hai năm đến năm năm. * Nếu em là Nam em sẽ không chơi và không nghe theo lời dụ dỗ của những bạn bè xấu, luôn phải biết tự chủ bản thân, không tò mò và phải luôn tìm hiểu tác hại của ma túy để không xa vào ma túy . khuyên bạn bè và mọi người không nên xử dụng ma túy, tố giác những nơi buôn bán, tàn trữ, tổ chức sử dụng chất ma túy cho cơ quan chính quyền để kịp thời xử lí. |
0,5đ
0,5đ
0,5đ |
2. Đề số 2
Câu 1: ( 2 điểm ):
Hãy trình bày những hiểu biết của em về pháp luật, kỷ luật? Theo em bản nội quy nhà trường có phải là pháp luật không? Vì sao? Tính kỹ luật của học sinh được biểu hiện như thế nào trong học tập, sinh hoạt ở nhà trường và ngoài cộng đồng?
Câu 2: ( 2.0 điểm ):
Thế nào là hợp tác cùng phát triển? Hãy nêu một số ví dụ về sự hợp tác quốc tế? Hợp tác quốc tế sẽ đem lại lợi ích gì cho nhân loại, cho Việt Nam và cho bản thân em?
Câu 3 (3.0 điểm):
Hiện nay, trên các phương tiện thông tin đại chúng có đăng tải một số hình ảnh, bài viết ... về tình trạng bạo lực học đường. Đây là hiện tượng tiêu cực của xã hội đang được mọi người quan tâm . . .
Là một học sinh em hãy suy nghĩ và đề xuất các biện pháp giúp giảm thiểu hiện tượng tiêu cực trên ? ( Viết thành một đoạn văn hay một bài văn ngắn về các vấn đề nêu trên).
Câu 4: (3.0 điểm):
Nam là một học sinh nhanh nhẹ và thông minh. Mỗi khi làm một việc gì Nam đều gắng hết sức để làm việc sao cho thật nhanh. Chính vì vậy Nam thường bỏ qua một số công đoạn của công việc. Ví dụ khi làm bài tập Nam thường làm rất nhanh bỏ qua một số bước, bài làm lại thường không sạch sẽ và trình bày khoa học nên điểm của Nam thường không cao. Em nhận xét gì về cách làm việc của Nam? Nếu là bạn của Nam em sẽ khuyên nam như thế nào?
ĐÁP ÁN
Câu 1: 2 điểm
ý/ phần | Đáp án | Điểm |
| - Pháp luật là hệ thống những quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung, do nhà nước xây dựng, ban hành và đảm bảo thực hiện bằng quyền lực của nhà nước. ->Pháp luật bao gồm các quy định về: những việc được làm; những việc phải làm; những việc không được làm. - Kỷ luật là những quy định, quy ước của một cộng đồng ( tập thể) về những hành vi cần tuân theo nhằm đảm bảo sự phối hợp hành động thống nhất, chặt chẽ của mọi người. - Pháp luật có tính bắt buộc chung ở phạm vi rộng, thống nhất trong cả nước, không phân biệt dân tộc, tôn giáo ... - Kỷ luật là những quy định, quy ước ở phạm vi hẹp trong một tập thể , một cơ quan ...Nhưng không được trái quy định của pháp luật. - Những quy định của pháp luật và kỷ luật giúp cho mọi người có một chuẩn mực chung để rèn luyện và thống nhất trong hoạt động - Bản nội quy trường không phải là pháp luật mà là kỷ luật vì bản nội quy đó không do nhà nước ban hành. - Trong học tập: tự giác, thực hiện nghiêm nội quy của nhà trường,.. - Trong sinh hoạt hằng ngày ở ngoài cộng đồng: biết giúp đỡ bố mẹ, có trách nhiệm với công việc chung, có lối sống lành mạnh... | 0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25 0.25
0.25 |
Câu 2: 2 điểm
ý/ phần | Đáp án | Điểm |
| * Khái niệm. - Hợp tác cùng phát triển là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, lĩnh vực nào đó vì sự phát triển chung của các bên. - Lấy được ví dụ về sự hợp tác như: Nước ta hợp tác với Liên bang Nga trong khai thác dầu khí, hợp tác với Nhật Bản trong lĩnh vực phát triển cơ sở hạ tầng,..... * Đối với nhân loại. - Để cùng nhau giải quyết những vấn đề bức xúc mang tính toàn cầu: hạn chế bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo, bảo vệ môi trường. - Để đạt được mục tiêu hòa bình cho nhân loại. Giúp đỡ tạo điều kiện cho các nước nghèo phát triển. - Thu hút được vốn đầu tư, giải quyết việt làm... - Học hỏi được kinh nghiệm, tiếp thu được những thành tựu khoa học – công nghệ kỹ thuật. àNâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. * Với bản thân: - Hiểu biết rộng hơn, tiếp cận với sự tiến bộ, trình độ khoa học kỹ thuật và văn minh của các nước. - Có cơ hội giao lưu với bạn bè các nước, đời sống vật chất, tinh thần của bản thân và gia đình được nâng cao. |
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25 |
Câu 3: 3 điểm
ý/ phần | Đáp án | Điểm |
| .- Khẳng định vấn đề bạo lực học đường là hiện tượng tiêu cực của xã hội . . . - Thực trạng bạo lực học đường trong giai đoạn hiện nay : xảy ra nhiều, với nhiều lý do khác nhau và mức độ nguy hiểm…. - Hậu quả khôn lường, thậm chí gây nguy hiểm tính mạng của nhiều bạn học sinh…. - Nguyên nhân : Xuất phát từ nhiều nguyên nhân đôi khi chỉ là những xích mích rất nhỏ của học sinh, sự thiếu hiểu biết về pháp luật….Nhưng nguyên nhân bao trùm là sự buông lỏng quản lý của cha mẹ, của nhà trường, ảnh hưởng của Internet…. - Đề xuất hướng khắc phục : Giáo dục đạo đức, tìm hiếu pháp luật, xiết chặt quản lý của cha mẹ, nhà trường, ngăn chặn tác hại của của những trò chơi bạo lực trên mạng điện tử…. - Khẳng định ngăn chặn nạn bạo lực học đường là nhiệm vụ cấp bách, là trách nhiệm chung của toàn xã hội . . . - Liên hệ bản thân có những đóng góp thông qua một số việc làm cụ thể: trau dồi đạo đức, kiến thức pháp luật, cảnh giác với tác hại của những trò chơi bạo lực trên mạng điện tử……. | 0,5
0,25 0,25
0,5
0,25
0,25
1 |
Câu 4: 3 điểm
ý/ phần | Đáp án | Điểm |
| - Nhận xét về việc làm của Nam: à Đó là cách làm việc thiếu tính khoa học, không mang lại hiệu quả cho công việc và bản thân Nam. - Em sẽ tế nhị và khéo léo khuyên Nam: àGắng sức làm việc là tốt, tuy nhiên khi làm việc mình cần chú ý đến hiệu quả công việc bằng cách làm đầy đủ các công đoạn để tránh sai xót, chú ý đến hình thức để đạt sự thẩm mỹ cao. Có như vậy công việc mình làm vừa đạt năng xuất và chất lượng. ( HS có thể có nhiều phương án khuyên bạn. GV chấm nên linh hoạt cho điểm tối đa nếu học sinh đưa ra các phương án hiệu quả hoặc tốt hơn) |
1
2 |
3. Đề số 3
Câu 1. (3.0 điểm)
Em hiểu như thế nào là hòa bình và bảo vệ hòa bình? Ở trường, lớp em đã có những hoạt động như thế nào về bảo vệ hòa bình? Em hãy xây dựng một kế hoạch cho lớp em về hoạt động bảo vệ hòa bình do nhà trường phát động?
Câu 2. (2.0 điểm)
Em hiểu như thế nào là tự chủ? Nêu những biểu hiện của người có tính tự chủ? Em đã rút ra những bài học gì cho bản thân về rèn luyện tính tự chủ?
Em đồng ý với những ý kiến nào sau đây và giải thích rõ vì sao?
a. Người tự chủ luôn hành động theo ý mình.
b. Cần biết điều chỉnh thái độ, hành vi của mình trong các tình huống giao tiếp;
c. Cần giữ thái độ ôn hòa, từ tốn trong giao tiếp với người khác.
d. Người tự chủ biết kiềm chế những ham muốn của bản thân;
e. Người có tính tự chủ không cần quan tâm đến hoàn cảnh và đối tượng giao tiếp.
f. Không nên nóng nảy, vội vàng trong hành động;
Câu 3. (2 điểm)
Vì sao xã hội cần phải có pháp luật? Vì sao mọi người phải nghiêm chinh tuân theo pháp luật?
Câu 4. (3 điểm)
a, Tệ nạn xã hội là gì? Tại sao nói : “Tệ nạn xã hội là con đường ngắn nhất dẫn đến tội ác”?
b, Có ý kiến cho rằng tệ nạn mại dâm là chuyện xã hội, học sinh không cần phải quan tâm.
Em có tán thành ý kiến đó không? Vì sao?
ĐÁP ÁN
Câu 1: (3điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
Ý 1 | Nêu được khái niệm hòa bình, bảo vệ hòa bình | 1.5 |
- Nêu được khái niệm hòa bình Hòa bình là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, là mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng và hợp tác giữa các quốc gia-dân tộc, giữa con người với con người, là khát vọng của toàn nhân loại. | 0.75 | |
- Nêu được khái niệm bảo vệ hòa bình Bảo vệ hòa bình là gìn giữ cuộc sống xã hội bình yên; dùng thương lượng, đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn, xung đột giữa các dân tộc, tôn giáo và quốc gia; không để xảy ra chiến tranh hay xung đột vũ trang. | 0.75 | |
Ý 2: | Nêu được tồi thiểu 4 hoạt động về bảo vệ hòa bình | 0.5 |
- Biểu diễn văn nghệ; vẽ tranh về chủ đề hòa bình. - Viết thư bày tỏ tình đoàn kết với thanh thiếu nhi quốc tế. - Giao lưu với học sinh trường khác. - Lên diễn đàn bày tỏ quan điểm của lớp về về chiến tranh và hòa bình, về các hoạt động bảo vệ hòa bình chống chiến tranh | 0.5 | |
Ý 3 | Xây dựng một kế hoạch cho lớp về hoạt động bảo vệ hòa bình do nhà trường phát động. | 1.0 |
Lập được Kế hoạch có tên, nội dung hoạt động, thời gian, địa điểm, cách tổ chức thực hiện (ví dụ lập kế hoạch về một trong các hoạt động: Biểu diễn văn nghệ; vẽ tranh về chủ đề hòa bình; giao lưu với thanh thiếu nhi quốc tế, lên diễn đàn bày tỏ quan điểm của lớp về về chiến tranh và hòa bình, về các hoạt động bảo vệ hòa bình chống chiến tranh; viết thư bày tỏ tình đoàn kết với thanh thiếu nhi quốc tế). | 1.0 |
Câu 2: (2 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
Ý 1 | Nêu được thế nào là tự chủ |
0.5 |
- Tự chủ là làm chủ bản thân. Người tự chủ là người làm chủ được những suy nghĩ, tình cảm và hành vi của mình trong mọi hoàn cảnh, tình huống, luôn có thái độ bình tĩnh, tự tin và biết tự điều chỉnh hành vi của mình. | ||
Ý 2 | Những biểu hiện của người có tính tự chủ | 0. 5 |
- Những biểu hiện của người có tính tự chủ như: Trước mọi việc, người có tính tự chủ thường tỏ ra bình tĩnh, không nóng nảy, vội vàng; khi gặp khó khăn không sợ hãi hoặc chán nản; trong cư xử với mọi người thường tỏ ra ôn tồn, mềm mỏng, lịch sự. Những người có tính tự chủ luôn biết tự kiểm tra, đánh giá bản thân mình, luôn biết tự điều chỉnh (bằng lời nói, việc làm) để sửa chữa những điều không đúng trong thái độ, cách cư xử của mình. | ||
Ý 3 | Học sinh rút ra được bài học cho bản thân về rèn luyện tính tự chủ | 0. 5 |
- Luôn có ý thức rèn luyện làm chủ những suy nghĩ, tình cảm và hành vi của bản thân trong các hoạt động, các tình huống, hoàn cảnh của cuộc sống hàng ngày cụ thể là: - Phải tập điều chỉnh hành vi, thái độ của mình theo yêu cầu của nếp sống văn hóa: bình tĩnh, lễ độ, ôn hòa. - Phải tập hạn chế những đòi hỏi, mong muốn hưởng thụ cá nhân và xa lánh những cám dỗ để tránh những việc làm xấu. - Phải suy nghĩ trước và sau khi hành động( về phương thức, cách thức xử sự, về hậu quả của việc làm), xem việc làm đó là đúng hay sai để kịp thời rút kinh nghiệm và sửa chữa. | ||
Ý 4 | Bài tập | 0.5 |
Đồng ý với các ý: b, c, d, f. Bởi vì các ý kiến đó chính là những biểu hiện của tính tự chủ, thể hiện sự tự tin, suy nghĩ chín chắn. |
Câu 3: (2.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
Ý 1 | Học sinh giải thích được: Xã hội cần phải có pháp luật vì: |
|
| 0.5
0.5
0.5 | |
Ý 2 | Mọi người phải nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật vì: | 0.5 |
Khi chúng ta nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật không những ta đảm bảo quyền lợi cho mình và mọi người mà đồng thời góp phần làm cho xã hội ngày càng ổn định và phát triển. |
Câu 4: (3.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
a | Nêu được khái niệm: Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội. | 0.5 |
Học sinh giải thích được: Sở dĩ nói: “Tệ nạn xã hội là con đường ngắn nhất dẫn đến tội ác” bởi vì chính tệ nạn xã hội hủy hoại sức khỏe tinh thần và đạo đức của con người. Làm tiêu tán của cải vật chất và tan vỡ hạnh phúc gia đình, những hậu quả này khiến con người rơi vào tuyệt vọng, không làm chủ được chính mình và dễ dàng sa vào con đường tội ác. Học sinh lấy ví dụ chứng minh như: Tệ nạn ma túy thì dẫn đến hậu quả gì... và không ít những tội ác đã làm đau lòng mọi người chỉ vì nghiện ma túy như giết người, cướp của... |
1.0
0.5 | |
b | Học sinh nêu được : |
|
+ Mại dâm là mọt trong ba tệ nạn xã hội nguy hiểm nhất hiện nay. + Phòng chống tệ nạn xã hội là trách nhiệm của mọi công dân trong đó có học sinh. + Học sinh có thể phòng chống tệ nạn này bằng cách: Xác định mục đích của bản thân là học tập tốt, sống lành mạnh giản dị. Tích cực tham gia vào các hoạt động phòng chống tệ nạn xã hội, tố cáo các hành vi mua dâm, bán dâm và dụ dỗ dẫn dắt mại dâm. | 0.25 0.25
0.25
0.25 |
4. Đề số 4
Câu 1: (3.0 điểm)
Trình bày quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình?. Em hãy cho biết tên một số Văn bản luật có liên quan trong lĩnh vực gia đình?
*Tình huống: Bàn về trách nhiệm của cha mẹ trong việc nuôi dưỡng và giáo dục con cái, người xưa có câu: “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”. Em có đồng tình với quan điểm đó không? Vì sao?
Câu 2: (2.0 điểm)
Trong giờ học môn Giáo dục công dân cô giáo đã cho học sinh thảo luận bài 19 “Quyền tự do ngôn luận”. Trong quá trình thảo luận, Tuấn có ý kiến: Hành vi gửi đơn ra tòa án đòi quyền thừa kế là không thể hiện quyền tự do ngôn luận. An cho rằng: Hành vi đó thể hiện quyền tự do ngôn luận vì người gửi đơn có quyền bày tỏ quan điểm, ý kiến của mình để bảo vệ quyền lợi. Cả hai ai cũng muốn khẳng định ý kiến của mình là đúng nhưng không ai giải thích được vì sao.
a. Em hãy giúp hai bạn giải quyết vấn đề trên.
b. Tại sao khi sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo qui định của pháp luật?
Câu 3: (3.0 điểm)
Trong bức thư của Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX diễn ra tại thủ đô Hà Nội từ ngày 17 đến 21/12/2007 gửi thanh thiếu nhi cả nước có đoạn viết:
“…Đối với tuổi trẻ, thời cơ, vận hội đang tạo ra điều kiện cho từng người học tập, cống hiến, trưởng thành; khó khăn thách thức lại là môi trường cho mỗi người chúng ta rèn luyện ý chí, bản lĩnh để vươn lên tự khẳng định, tự hoàn thiện bản thân…”.
Từ nhận định trên em hãy làm rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay.
Câu 4: (2.0 điểm)
Có nhận định cho rằng: Sau chiến tranh và thiên tai thì tại nạn giao thông là thảm họa thứ 3 gây ra cái chết và thương vong cho loài người.
Em hãy cho biết những nguyên nhân nào thường gây ra tai nạn giao thông? Là học sinh em phải làm gì để bảo vệ trật tự an toàn giao thông đường bộ?
ĐÁP ÁN
Câu 1: (3.0 điểm)
| *Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà: - Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ: nuôi dạy con thành những công dân tốt, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con, tôn trọng ý kiến của con; không được phân biệt đối xử giữa các con, không được ngược đãi, xúc phạm con, ép buộc con làm những điều trái pháp luật, trái đạo đức. -Ông bà nội, ngoại có quyền và nghĩa vụ: trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu, nuôi dưỡng cháu chưa thành niên hoặc cháu thành niên bị tàn tật nếu cháu không có người nuôi dưỡng. * Quyền và nghĩa vụ của con, cháu: Con, cháu có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ, ông bà: có quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, ông bà, đặc biệt khi cha mẹ, ông bà ốm đau, già yếu. Nghiêm cấm con cháu có hành vi ngược đãi, xúc phạm cha mẹ, ông bà. * Anh chị em có bổn phận thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau và nuôi dưỡng nhau nếu không còn cha mẹ - Tên một số văn bản luật có liên quan trong lĩnh vực gia đình: + Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 + Công ước liên hợp quốc về quyền trẻ em. + Luật bảo vệ, Chăm sóc và giáo dục trẻ em Việt Nam + Luật phòng chống bạo lực gia đình… | 0.5
0.5
0.5 |
| Tình huống: Nhận xét quan niệm: “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”. Học sinh nêu được các ý có nội dung hoặc tương đương sau:
|
0.5
0.5
0.25
0.25 |
Câu 2: (2.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
a | - Khẳng định ý kiến của Tuấn là đúng. Vì quyền tự do ngôn luận có 2 đặc điểm: +Bàn bạc thảo luận, bày tỏ ý kiến (mang tính chất dân chủ công khai) +Về những vấn đề chung của đất nước, xã hội. +Hành vi đòi quyền thừa kế có bày tỏ quan điểm, ý kiến của mình nhưng không phải vì vấn đề chung nên không thể hiện quyền tự do ngôn luận. | 0.25
0.25
0.25 0.25
|
b | Khi sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo qui định của pháp luật vì: -Để phát huy tích cực và quyền làm chủ của công dân. Góp phần xây dựng nhà nước, quản lí xã hội. -Tránh lợi dụng quyền tự do ngôn luận để vu khống, vu cáo làm hại người khác hoặc xuyên tạc sự thật, phá hoại chống lại lợi ích Nhà nước, của nhân dân. |
0.5
0.5 |
Câu 3: (3.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
| Trong giai đoạn hiện nay tuổi trẻ đang đức trước những thời cơ, thách thức:
* Liên hệ bản thân |
0.25 0.25 0.5 0.25 0. 5 0. 5
0.25
0.5 |
Câu 4: (2.0 điểm)
Ý/Phần | Đáp án | Điểm |
|
| 0.75
0.25 |
|
|
0.5
0.5 |
5. Đề số 5
Câu 1: (3 điểm)
Tình huống:
Bạn Hải nói với bạn Nam “Nam ơi tớ nghe nói nước ta có nhiều trẻ em bị nhiễm HIV/AIDS lắm!” Bạn Nam cãi:
“Vớ vẩn! làm gì có chuyện trẻ em lại mắc cái bệnh của người lớn, cậu có biết bệnh này làm sao mà bị lây nhiễm không? Tớ nói cho cậu nghe nhé”:
- “Thứ nhất, là lây theo đường tình dục.
- Thứ hai là nghiện ma túy, tiêm chích chung bơm kim tiêm với người nhiễm HIV, còn trẻ em có làm điều đó đâu mà bị”.
Bạn Hải thấy có lí, mà thực ra Hải cũng chưa hiểu rõ thế nào là HIV và AIDS cho nên không cãi nhưng trong lòng rất băn khoăn.
Em hãy giúp Hải giải tỏa băn khoăn trên.
Câu 2: (2 điểm)
Tài sản của nhà nước và lợi ích công cộng là gì? Nếu một số bạn học sinh có hành vi hay viết, vẽ bậy ra bàn, lên tường lớp học, nhảy lên bàn ghế đùa nghịch… Chứng kiến việc làm đó, em sẽ làm gì?
Câu 3: (3 điểm)
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói:
“Đoàn kết đoàn kết đại đoàn kết
Thành công thành công đại thành công”
Bằng hiểu biết và kiến thức đã học của mình, em hãy làm nổi bật truyền thống trên?
Câu 4: (2 đểm)
Có ý kiến cho rằng bốn yếu tố “Nhanh, nhiều, tốt, rẻ” thống nhất với nhau thì gọi là có hiệu quả trong sản xuất. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao? Là học sinh em cần rèn luyện như thế nào để làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả?
ĐÁP ÁN
Câu 1 :
Phần | Đáp án | Điểm |
|
- HIV là tên của một loại vi - rút gây suy giảm miễn dịch ở người | 0,75 điểm |
| - AIDS là giai đoạn cuối của sự nhiễm HIV, thể hiện triệu trứng của các bệnh khác nhau, đe dọa tính mạng con người. | 0,75 điểm |
| - HIV lây nhiễm qua 3 con đường: Từ mẹ sang con; đường tình dục; đường máu. | 0,5 điểm |
| - Vì thế trẻ em cũng bị lây nhiễm. | 0,5 điểm |
| - Liên hệ bản thân: mỗi người chúng ta phải có hiểu biết đầy đủ về HIV/AIDS để chủ động phòng tránh cho mình và cho gia đình; không phân biệt đối xử với người bị nhiễm HIV/AIDS và gia đình của họ; tích cực tham gia các hoạt động phòng chống HIV/AIDS. | 0,5 điểm |
Câu 2 :
Phần | Đáp án | Điểm |
|
- Tài sản của nhà nước gồm đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lí tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lí | 0,5 điểm |
| - Lợi ích công cộng là những lợi ích chung dành cho mọi người và xã hội. Tài sản Nhà nước và lợi ích công cộng là cơ sở vật chất của xã hội để phát triển kinh tế của đất nước, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. | 0,5 điểm |
| - Trực tiếp nhắc nhở, khuyên nhủ các bạn dừng ngay vì đó là những hành vi không tôn trọng và bảo vệ tài sản Nhà nước, lợi ích công cộng. + Cùng các bạn khác trong lớp yêu cầu các bạn có hành vi sai phải kịp thời sửa chữa, khắc phục hậu quả xấu do mình gây ra. + Nêu hành vi này trong các buổi sinh hoạt lớp để cùng rút ra kinh nghiệm. | 0,5 điểm |
| - Liên hệ bản thân: Phải biết tôn trọng và bảo vệ tài sản của Nhà Nước và lợi ích công cộng. | 0,5 điểm |
Câu 3 :
Phần | Đáp án | Điểm |
|
- Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là những giá trị tinh thần được hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. | 0,5 điểm |
| - Khẳng định được dân tộc Việt Nam có nhiều truyền thống tốt đẹp đáng tự hào như: Hiếu học, đoàn kết, tôn sư trọng đạo, yêu nước… | 0,25 điểm |
| - Khẳng định câu nói của Bác thể hiện truyền thống tiêu biểu của dân tộc Việt Nam đó là truyền thống đoàn kết đã được thực tiễn lịch sử chứng minh. | 0,25 điểm |
| - Truyền thống đó thể hiện: + Trước đây: truyền thống này đã được chứng minh qua các thời kì lịch sử của dân tộc, thời kì Hùng Vương nhân dân ta đoàn kết với nhau để chống thiên tai, chống thú dữ và chống giặc ngoại xâm, sang thời phong kiến nhân dân lại đoàn kết một lòng đánh tan bao kẻ thù xâm lược mà tiêu biểu hơn cả là thời đại Hồ Chí Minh cả dân tộc đồng tâm hiệp sức phá tan sự xâm lược của kẻ thù lớn mạnh nhất thế giới. + Hiện nay: truyền thống này đang được kế thừa, nhân dân ta đã, đang và luôn đoàn kết để cùng đất nước chống lại sự xâm chiếm của kẻ thù (khi Trung Quốc đặt giàn khoan 981 ở Việt Nam) đồng thời chúng ta cũng đoàn kết một lòng để lao động sản xuất đưa nước ta sớm hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. ( Học sinh lấy ví dụ khác để chứng minh nếu đúng vân cho điểm tối đa) | 1,0 điểm |
| - Ý nghĩa: + Truyền thống tốt đẹp của dân tộc vô cùng quý giá, góp phần tích cực vào quá trình phát triển của dân tộc và của mỗi cá nhân. + Góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam. | 0,5 điểm |
| - Phê phán một số biểu hiện làm mai một truyền thống: Chạy theo lợi ích cá nhân làm ảnh hưởng đến lợi ích của đất nước, lười nhác, thích hưởng thụ. | 0,25 điểm |
| - Liên hệ bản thân: Thể hiện lòng tự hào, giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Lên án và ngăn chặn những hành vi làm tổn hại đến truyền thống của dân tộc. | 0,25 điểm |
Câu 4 :
Phần | Đáp án | Điểm |
|
- Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả là tạo ra được nhiều sản phẩm có giá trị cao cả về nội dung và hình thức trong một thời gian nhất định. | 0,5 điểm |
| - Em đồng ý với ý kiến trên. Bởi vì trong sản xuất + Nhanh: là đảm bảo về mặt thời gian + Nhiều: là đảm bảo về mặt số lượng tức là năng xuất + Tốt: là chất lượng sản phẩm được đảm bảo + Rẻ: là đảm bảo về mặt giá thành sản phẩm => Như vậy trong một thời gian nhất định mà làm ra được nhiều sản phẩm lại đảm bảo về mặt chất lượng, với giá thành phải chăng nên được nhiều người tiêu dùng sẽ rất ưa chuộng. | 0,75 điểm |
| - Để làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả học sinh cần: + Tích cực học tập trau dồi kiến thức + Rèn luyện sức khỏe + Luôn tự giác và có kỉ luật trong học tập + Và luôn năng động và sáng tạo | 0,5 điểm |
| - Liên hệ bản thân: | 0,25 điểm |
---
Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Bộ 5 đề thi học sinh giỏi môn GDCD lớp 9 năm 2021 Trường THCS Mỹ Thắng. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Các em quan tâm có thể tham khảo tư liệu cùng chuyên mục:
- Bộ 5 đề thi học sinh giỏi môn GDCD lớp 9 năm 2021 Tỉnh Tiền Giang
- Bộ 5 đề thi học sinh giỏi môn GDCD lớp 9 năm 2021 Tỉnh Long An
Chúc các em học tập tốt!