Bài 37: Mác và Ăng-ghen Sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học

a. Cơ sở tình bạn Mác và Ăng-ghen:

• C.Mác và Ăng-ghen đều ở Đức, nơi chủ nghĩa tư bản và giai cấp tư sản phản động nhất, chúng thực hiện chính sách đối nội, đối ngoại phản động.
• C.Mác và Ăng-ghen đều có học vấn uyên bác và thấu hiểu, đồng cảm với đời sống những người lao động khổ cực. Mác là tiến sĩ luật học, Ăng-ghen không có bằng như Mác nhưng học thức vẫn uyên bác.

b. Hoạt động của Mác:

• Mác sinh ngày 5 - 5 1818 tại Tơ-ri-ơ ở Đức, năm 1842 làm tổng biên tập báo Sông Ranh.
• Năm 1843 sang Pa-ri rồi Bỉ xuất bản tạp chí biên niên Pháp - Đức. Mác nhận thấy vai trò sứ mệnh của giai cấp vô sản giải phóng loài người khỏi áp bức bóc lột.

c. Hoạt động của Ăng ghen:

• Sinh ngày 28 - 11 - 1820 ở thành phố Bác-men (Đức).
• Năm 1842 ông sang Anh làm thư ký hãng buôn và viết cuốn Tình cảnh giai cấp công nhân Anh, phê phán bóc lột của giai cấp tư sản, thấy được vai trò của giai cấp công nhân.
• Năm 1844 - 1847 C.Mác và Ăng ghen cho ra đời những tác phẩm về triết học, kinh tế - chính trị học và chủ nghĩa xã hội khoa học đặt cơ sở hình thành chủ nghĩa Mác.

a. Tổ chức đồng minh những người cộng sản

• C.Mác và Ăng-ghen liên hệ với một tổ chức bí mật là đồng minh những người chính nghĩa. Đây là tổ chức của những người Đức lánh nạn chủ yếu là thợ may, về sau có thêm thợ thủ công phát triển từ Pháp, sang Anh, Đức...
• Tháng 6 - 1847 tại đại hội “Đồng minh những người chính nghĩa”, theo đề nghị của Ăng-ghen , đổi tên thành tổ chức “Đồng minh những người cộng sản”. Đồng minh những người chính nghĩa là một tổ chức bí mật của cộng sản Tây Âu, ủng hộ khuynh hướng hoạt động có tính chất âm mưu, còn Đồng minh những người cộng sản đề ra mục đích đấu tranh rõ ràng là lật đổ giai cấp tư sản.
• Ngoài việc nghiên cứu lý luận C.Mác và Ăng-ghen đặc biệt quan tâm xây dựng một chính đảng độc lập cho giai cấp vô sản.
• Mục đích: Lật đổ giai cấp tư sản, xác định sự thống trị của giai cấp vô sản, thủ tiêu xã hội tư sản cũ.

b. Tuyên ngôn của Đảng cộng sản

• Hoàn cảnh
  • Đại hội lần thứ hai của Đồng minh những người cộng sản họp ở Luân Đôn (11- 12 -1874) với sự tham gia của C.Mác và Ăng-ghen đã thông qua điều lệ
  • Tháng 2 - 1848 Tuyên ngôn Đảng cộng sản ra đời, do C.Mác và Ang-ghen soạn thảo.
• Nội dung
  • Khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản là lãnh đạo cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản, xây dựng chế độ cộng sản chủ nghĩa.
  • Cần thành lập chính Đảng và thiết lập chuyên chính vô sản, đoàn kết các lực lượng công nhân thế giới.
  • Dùng bạo lực để lật đổ chế độ tư bản chủ nghĩa, kêu gọi quần chúng đứng lên làm cách mạng. "Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại".

(Trang bìa của Tuyên Ngôn của Đảng Cộng sản (2-1848))

• Nhận xét
  • Khẳng định sứ mệnh lịch sử và vai trò của giai cấp vô sản là lãnh đạo cách mạng. Muốn cách mạng thắng lợi cần phải có chính đảng tiên phong của mình.
  • Trình bày một cách hệ thống những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa cộng sản, chứng minh quy luật tất yếu diệt vong của chế độ tư bản và thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản.
• Ý nghĩa
  • Là văn kiện có tính chất cương lĩnh đầu tiên của chủ nghĩa xã hội khoa học, đấu tranh bước đầu kết hợp chủ nghĩa xã hội với phong trào công nhân.
  • Từ đây giai cấp công nhân đã có lý luận cách mạng soi đường.
  • Công lao to lớn của C.Mác và Ăng-ghen với phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Chủ nghĩa xã hội khoa học do hai ông sáng lập là đỉnh cao của tư duy lý luận của nhân loại lúc bấy giờ và là di sản văn hóa mãi về sau.

Học xong bài này các em cần nắm được nội dung sau: 

• Buổi đầu hoạt động cách mạng của C.Mác và Ăng-ghen 

• Tổ chức đồng minh những người cộng sản và Tuyên ngôn của Đảng cộng sản ra đời như thế nào

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Mác và Ăng-ghen Sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Tổ chức Đồng minh những người cộng sản là chính đảng đầu tiên của

  • A. Giai cấp tư sản Đức
  • B. Giai cấp vô sản Đức
  • C. Những người lãnh đạo Đức
  • D. Giai cấp vô sản quốc tế

• Câu 2:

  Ý nào không phản ánh đúng mục đích thành lập của Đồng minh những người cộng sản

  • A. Đoàn kết vô sản tất cả các nước
  • B. Lật đổ giai cấp tư sản
  • C. Thủ tiêu xã hội tư sản
  • D. Thiết lập sự thống trị của vô sản

• Câu 3:

  Cương lĩnh của Đồng minh những người cộng sản do ai soạn thảo

  • A. Mác
  • B. Ăngghen
  • C. Mác và Ăngghen
  • D. Xanh ximông

Câu 4 - Câu 9: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Mác và Ăng-ghen Sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 1 trang 191 SGK Lịch sử 10

Bài tập 2 trang 191 SGK Lịch sử 10

Bài tập Thảo luận trang 189 SGK Lịch sử 10 Bài 37

Bài tập Thảo luận trang 190 SGK Lịch sử 10 Bài 37

Bài tập 1 trang 149 SBT Lịch sử 10 Bài 37

Bài tập 2 trang 150 SBT Lịch sử 10 Bài 37

Bài tập 3 trang 150 SBT Lịch sử 10 Bài 37

Bài tập 4 trang 151 SBT Lịch sử 10 Bài 37

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!