Bài 32: Phản ứng oxi hóa - khử

1.1.1. Sự khử

• Sự khử là sự tách oxi ra khỏi hợp chất. (Chất khử là chất nhường electron, chất oxy hóa là chất nhận electron)
• Thí nghiệm: CuO    + H₂    Cu +   H₂O 

  • Trong PTHH trên, ta thấy H₂ đã kết hợp với nguyên tố oxi tạo thành H₂O, hay H₂ đã chiếm oxi của CuO.

• Ở các nhiệt độ cao khác nhau, khí Hidro có thể chiếm được nguyên tố oxi của một số oxit kim loại khác như sắt (III), oxit Fe₂O₃, chì (II) oxit PbO, thủy ngân (II) oxit HgO...

1.1.2. Sự oxi hóa 

• Sự oxi hóa là sự tác dụng  của oxi với một chất.
• Ví dụ :

Zn + O₂       ZnO

• Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác.
• Chất oxi hóa là chất nhường oxi cho chất khác.
• Ví dụ: Trong phương trình hóa học: CuO    +  H₂   →   Cu +  H₂O
  • CuO nhường oxi cho H₂ → Cu
  • H₂ chiếm oxi của CuO → H₂O

Vậy:    CuO         +   H₂        → Cu +H₂O

    (chất oxi hóa)  (chất khử)

• Trong phản ứng C + O₂  CO₂ thì bản thân oxi cũng là chất oxi hóa

• Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng hóa học xảy ra đồng thời sự oxi hóa và sự khử.

• Trong phương trình hóa học:  CuO    +  H₂    Cu +  H₂O

• Có thể biểu diễn quá trình khử và oxi hóa của phản ứng CuO  + H₂ như sau:

Hình 1: Sơ đồ biểu diễn quá trình khử và oxi hóa

⇒ Sự khử và sự oxi hóa là 2 quá trình trái ngược nhau, nhưng xảy ra đồng thời trong 1 phương trình hóa học.

? Phản ứng sau có phải là phản ứng oxi hoá – khử không ? Vì sao ?

2H₂    +    O₂     2H₂O

Dựa vào dấu hiệu có sự nhường và chiếm oxi giữa các chất để phân biệt phản ứng oxi hóa với các loại phản ứng khác.

Bài 1:

Những câu phát biểu nào sau đây là đúng:

a) Chất nhường Oxi cho chất khác là chất khử

b) Chất nhường oxi cho chất khác là chất oxi hóa

c) Chất chiếm oxi của chất khác là chất khử

d) Phản ứng oxi hóa - khử là phản ứng hóa học trong đó có xảy ra sự oxi hóa

e) Phản ứng oxi hóa - khử là phản ứng hóa học trong đó có xảy ra sự oxi hóa và sự khử

Hướng dẫn:

ý b, c, e là các phát biểu đúng

Bài 2:

Xác định tính chất của chất bằng cách đánh dấu (+) vào ô thích hợp: 

Hướng dẫn:

Sau bài học cần nắm:

• Phân biệt chất khử, chất oxi hóa, sự khử, sự oxi hóa trong những phản ứng oxi hóa – khử cụ thể
• Phân biệt phản ứng oxi hóa – khử với các loại phản ứng khác.

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 8 Bài 32 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Trong một phản ứng hóa học, các chất phản ứng và sản phẩm tạo thành phải có cùng:

  • A. Số nguyên tử trong mỗi chất
  • B. số nguyên tử của mỗi nguyên tố
  • C. Số nguyên tố tạo ra chất
  • D. Số phân tử của mỗi chất

• Câu 2:

  Đốt photpho trong khí oxi thu được điphotpho pentaoxit. Phương trình chữ nào sau đây biểu diễn đúng phản ứng hóa học trên

  • A. Photpho + điphotpho pentaoxit  khí oxi
  • B. Photpho  khí oxi + điphotpho pentaoxit 
  • C. điphotpho pentaoxit  Khí oxi + photpho
  • D. Photpho + khí oxi  điphotpho pentaoxit 

• Câu 3:

  Phương trình nào sau đây là phản ứng oxi hóa khử:

  • A. CuO + HCl → CuCl₂ + H₂O
  • B. CuSO₄ + Ba(OH)₂ → Cu(OH)₂ + BaSO₄
  • C. 2Fe + 3Cl₂  2FeCl₃
  • D. FeCl₂ + 2NaOH → Fe(OH)₂ + 20NaCl

Câu 3- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 8 Bài 32.

Bài tập 5 trang 113 SGK Hóa học 8

Bài tập 32.1 trang 44 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.2 trang 45 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.3 trang 45 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.4 trang 45 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.5 trang 45 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.6 trang 45 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.7 trang 46 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.8 trang 46 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.9 trang 46 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.10 trang 46 SBT Hóa học 8

Bài tập 32.11 trang 46 SBT Hóa học 8

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.