Trong bài học này các em sẽ được tìm hiểu về cách phân biệt giữa thường biến và đột biến, nhận biết một số thường biến phát sinh trong thực tiễn. Các em sẽ thấy rõ được tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen còn tính trạng số lượng phụ thuộc chủ yếu vào môi trường.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Quan sát và nhận biết thường biến
| Đối tượng | Điều kiện môi trường | Kiểu hình tương ứng | Nhân tố tác động |
| Mầm khoai tây | Trong tối | Có màu nhạt | Ánh sáng |
| Có ánh sáng | Có màu xanh | ||
| Cây lúa | Trong tối | Lá có màu vàng | Ánh sáng |
| Có ánh sáng | Lá có màu xanh | ||
| Cây rau dừa nước | Trên cạn | Thân, lá nhỏ | Độ ẩm |
| Ven bờ | Thân, lá lớn | ||
| Dưới nước | Thân, lá lớn hơn, rễ có phao | ||
| Cây mạ | Ven bờ | Lá tốt hơn, xanh hơn | Dinh dưỡng, nhiệt độ, độ ẩm, sự cạnh tranh |
| Giữa ruộng | Lá nhỏ hơn |
1.2. Chứng minh thường biến là biến dị không di truyền được
- Quan sát được sự khác nhau giữa 3 cây rau dừa nước mọc ở 3 nơi khác nhau và mỗi cây không giống với cây gốc trước đó được trồng ở môi trường khác.
Cây rau dừa nước trồng ở các môi trường khác nhau
- Như vậy, thường biến có các đặc điểm:
- Làm biến đổi kiểu hình của cùng một kiểu gen.
- Không di truyền được.
- Biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định tương ứng với điều kiện môi trường.
- Thường biến thường có lợi giúp cho sinh vật thích nghi hơn với điều kiện môi trường sống.
1.3. Nhận biết ảnh hưởng của môi trường với tính trạng số lượng và tính trạng chất lượng
- Quan sát kích thước của cây su hào trong điều kiện chăm sóc tốt và kém.
- Điều kiện chăm sóc có ảnh hường rất lớn đến tính trạng số lượng.
Củ su hào trồng ở các điêu kiện chăm sóc khác nhau
- Quan sát hình dạng củ su hào trong 2 điều kiện chăm sóc. Mặc dù được chăm sóc với điều kiện khác nhau nhưng nhìn chung hình dạng của củ su hào không thay đổi. Như vậy có thể kết luận tính trạng chất lượng không chịu ảnh hưởng từ môi trường.
2. Luyện tập Bài 27 Sinh học 9
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Nhận biết được các thường biến phát sinh trong thực tiễn.
- Phân biệt được tính trạng chất lượng và tính trạng số lượng từ đó biết được môi trường ảnh hưởng đối với một tính trạng nào đó như thế nào .
3. Hỏi đáp Bài 27 Chương 4 Sinh học 9
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
