Trong bài này các em sẽ được tìm hiểu về cách nhận biết các đột biến hình thái, sự khác nhau giữa thể lưỡng bội và thể đa bội, đồng thời nhận biết được hiện tượng mất đoạn NST dưới kính hiển vi. Các em sẽ nắm được cách thức sử dụng kính hiển vi để quan sát các tiêu bản.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Nhận biết các đột biến gen gây ra biến đổi hình thái
- Quan sát tranh ảnh đối chiếu dạng gốc với dạng đột biến để thấy được sự khác nhau.
- Một số dạng bệnh do đột biến gen: Bạch tạng, thừa thiếu ngón tay chân ở người, lúa von,...
Bệnh nhân bạch tạng
Lúa von
1.2. Nhận biết đột biến số lượng NST
1.2.1. Đột biến cấu trúc NST
- Có các dạng đột biến số lượng NST: mất đoạn NST, lặp đoạn NST, đảo đoạn NST, chuyển đoạn NST.
- Một số trường hợp do đột biến cấu trúc NST gây ra: Lặp đoạn enzim sản sinh amilaza ở lúa mì,...
1.2.2. Đột biến số lượng NST
- Có 2 dạng đột biến số lượng NST là đột biến dị bội và đột biến đa bội.
- Đột biến dị bội gây ra một số tật di truyền như: Đao, Tơcnơ, Claiphentơ...
- Đột biến đa bội tạo ra các giống cây trồng cho năng suất cao như: Dưa hấu không hạt, hành tây kích thước lớn,...
Bộ NST của bệnh nhân Đao - bên phải (Thừa 1 NST số 21)
Hành tây đột biến
1.3. Kết quả thực hành
| Đối tượng quan sát | Mẫu quan sát | Kết quả | |
| Dạng gốc | Dạng đột biến | ||
| Đột biến hình thái | Lông chuột (màu sắc) | Màu vàng | Màu trắng |
| Người (màu sắc) | Da trắng hồng, lông, tóc màu nâu hoặc đen | Da, lông, tóc màu trắng, mắt hồng | |
| Lá lúa (màu sắc) | Màu xanh, có diệp lục | Màu trắng, không có diệp lục | |
| Thân, bông, hạt lúa (hình thái) | Thân, bông, hạt bình thường | Thân cứng, nhiều bông, nhiều hạt | |
| Đột biến NST | Dâu tằm | Quả màu đỏ | Quả màu đen |
| Hành tây | Kích thước nhỏ | Kích thước lớn | |
| Hành ta | Thân, lá nhỏ | Thân, lá lớn | |
| Dưa hấu | Có nhiều hạt | Không hạt | |
2. Luyện tập Bài 26 Sinh học 9
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Biết cách xác định hình thái của cơ thể bị bệnh từ các mẫu đã được quan sát .
- Biết vận dụng cách thức sử dụng kính hiển vi để quan sát các tiêu bản.
3. Hỏi đáp Bài 26 Chương 4 Sinh học 9
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
