Trong bài này các em được tìm hiểu đặc điểm cấu tạo, di chuyển, dinh dưỡng, sinh sản của giun đất đại diện cho ngành giun đốt. Chỉ rõ đặc điểm tiến hoá hơn của giun đất so với giun tròn.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Cấu tạo giun đất
a. Cấu tạo ngoài
- Cơ thể dài, thuôn hai đầu.
- Phân đốt, mỗi đốt có vòng tơ (chi bên).
- Chất nhầy giúp da trơn.
- Có đai sinh dục và lỗ sinh dục.
.PNG)
b. Cấu tạo trong:
- Có khoang cơ thể chính thức, chứa dịch.
- Hệ tiêu hoá: phân hoá rõ: lỗ miệng → hầu → thực quản → diều, dạ dày cơ → ruột tịt → hậu môn.
.PNG)
- Hệ tuần hoàn: Mạch lưng, mạch bụng, vòng hầu (tim đơn giản), tuần hoàn kín.
- Hệ thần kinh: Chuỗi hạch thần kinh, dây thần kinh.
.PNG)
1.2. Di chuyển
Giun dất di chuyển bằng cách: Cơ thể phình duỗi xen kẽ, vòng tơ làm chỗ tựa kéo cơ thể về một phía.
.PNG)
Giun đất bò trên mặt đất
1. Giun chuẩn bị bò
2. Thu mình làm phồng đoạn đầu, thun đoạn đuôi
3. Dùng toàn thân và vòng tơ làm chỗ dựa, vươn đầu về phía trước
4. Thu mình làm phồng đoạn đầu thun đoạn đuôi
1.3. Dinh dưỡng
- Giun đất hô hấp qua da.
- Thức ăn giun đất qua lỗ miệng → hầu → diều (chứa thức ăn) → dạ dày (nghiền nhỏ) → enzim biến đổi → ruột tịt → bã đưa ra ngoài.
- Dinh dưỡng qua thành ruột vào máu.
1.4. Sinh sản
- Giun đất lưỡng tính.
- Ghép đôi trao đổi tinh dịch tại đai sinh dục.
- Đai sinh dục tuột khỏi cơ thể tạo kén chứa trứng.
.PNG)
Giun đất ghép đôi và kén
Bài tập minh họa
Ví dụ:
So sánh cấu tạo trong của giun đất với giun đũa?
Gợi ý trả lời:
| Đặc điểm | Giun đũa | Giun đất |
|---|---|---|
| Hệ tiêu hoá | Miệng → hầu ruột → hậu môn | Miệng → hầu → thực quản → diều → dạ dày cơ → ruột → ruột tịt → hậu môn |
| Hệ tuần hoàn | Chưa có | Hệ kín |
| Hệ thần kinh | Dây dọc | Chuỗi hạch: Hạch não, mạch vòng, chuỗi hạch bụng |
3. Luyện tập Bài 15 Sinh học 7
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Nêu được các đặc điểm cấu tạo, dinh dưỡng và sinh sản của giun đất.
- Trình bày được những đặc điểm tiến hoá hoàn toàn hơn ở giun đất so với giun tròn và các loài thấp trước nó.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 7 Bài 15 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Hô hấp
- B. Sinh sản
- C. Lấy thức ăn
- D. Tìm nhau giao phối
-
Câu 2:
Giun đất có vai trò
- A. Làm đất chua
- B. Làm đất mất dinh dưỡng
- C. Làm đất có nhiều hang hốc
- D. Làm đất tơi xốp, màu mỡ
-
Câu 3:
Giun đất sống
- A. Tự do
- B. Kí sinh
- C. Có giai đoạn tự do, có giai đoạn kí sinh
- D. Sống bám
Câu 4- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
3.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 7 Bài 15 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 55 SGK Sinh học 7
Bài tập 2 trang 55 SGK Sinh học 7
Bài tập 3 trang 55 SGK Sinh học 7
Bài tập 4 trang 33 SBT Sinh học 7
Bài tập 13 trang 34 SBT Sinh học 7
Bài tập 14 trang 34 SBT Sinh học 7
Bài tập 15 trang 34 SBT Sinh học 7
Bài tập 16 trang 34 SBT Sinh học 7
Bài tập 17 trang 35 SBT Sinh học 7
Bài tập 18 trang 35 SBT Sinh học 7
Bài tập 22 trang 36 SBT Sinh học 7
4. Hỏi đáp Bài 15 Chương 3 Sinh học 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
