Sự phát sinh, phát triển của sâu, bệnh hại cây trồng phụ thuộc vào các yếu tố: nguồn sâu, bệnh hại; điều kiện khí hậu, đất đai; giống cây trồng và chế độ chăm sóc. Để biết rõ hơn về các yếu tố này, mời các em theo dõi Bài 15: Điều kiện phát sinh, phát triển của sâu, bệnh hại cây trồng dưới đây cùng tìm hiểu chi tiết.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI
- Nguồn sâu, bệnh hại có sẵn trên đồng ruộng: Trứng, nhộng của nhiều loài côn trùng gây hại; bào tử của nhiều loại bệnh tiểm ẩn trong đất, trong các bụi cây, cỏ ở bờ ruộng
- Sử dụng hạt, giống cây con nhiễm sâu, bệnh là nguyên nhân làm cho sâu, bệnh xuất hiện trên đồng ruộng
Các biện pháp phòng ngừa sâu, bệnh:
Biện pháp | Tác dụng |
Cày bừa, phát quang bờ ruộng, vệ sinh đồng ruộng | Mất nơi cư trú, cản trở, gây khó khăn cho sự phát triểncủa sâu bệnh |
Ngâm đất phơi ải | Diệt trừ sâu non, trứng, nhộng và mầm bệnh |
Xử lí và sử dụng giống cây trồng sạch bệnh | Tiêu diệt nguồn gốc sâu, bệnh hại |
Bảng 1. Biện pháp phòng ngừa sâu, bệnh trên đồng ruộng
1.2. ĐIỀU KIỆN KHÍ HẬU, ĐẤT ĐAI
1.2.1. Nhiệt độ môi trường
- Mỗi một loại sâu hại sinh trưởng, phát triển tốt trong một giới hạn nhiệt độ nhất định
- Nhiệt độ ảnh hưởng đến quá trình xâm nhập và lây lan của bệnh hại
- Ví dụ:
- Nhiệt độ từ 250 – 300C, độ ẩm cao, nấm phát triển
- Nhiệt độ từ 450 – 500C, nấm bị chết
1.2.2. Độ ẩm không khí và lượng mưa
- Lượng nước trong cơ thể côn trùng biến đổi theo độ ẩm không khí và lượng mưa. Độ ẩm không khí thấp, lượng nước trong cơ thể côn trùng giảm, côn trùng có thể bị chết
- Nhiệt độ và độ ẩm còn gián tiếp ảnh hưởng đến phát sinh, phát triển của sâu bệnh trồng qua ảnh hưởng đến nguồn thức ăn của sâu bệnh hại
1.2.3. Điều kiện đất đai
Đất thiếu hoặc thừa dinh dưỡng cây trồng không phát triển bình thường nên dễ bị sâu bệnh phá hoại.
1.3. ĐIỀU KIỆN VỀ GIỐNG CÂY TRỒNG VÀ CHẾ ĐỘ CHĂM SÓC
- Sử dụng hạt giống, cây con nhiễm bệnh => Xử lí hạt giống, cây con trước khi gieo trồng, chọn giống có khả năng kháng sâu bệnh
- Chế độ nước mất cân đối giữa nước và phân bón => Cân đối giữa nước và phân bón, đặc biệt là phân đạm
- Ngập úng và những vết thương cơ giới => Tưới, tiêu hợp lí, chăm sóc, xới xáo cẩn thận
1.4. ĐIỀU KIỆN ĐỂ SÂU, BỆNH PHÁT TRIỂN THÀNH DỊCH
- Dịch hại: Bệnh phát triển hàng loạt, xảy ra nhanh chóng, tập trung trong một khoảng thời gian, trên phạm vi rộng và gây tác hại lớn
- Ổ dịch: Là nơi xuất phát của sâu bệnh để phát triển rộng trên đồng ruộng
-
Nếu gặp các điều kiện thuận lợi: có đủ thức ăn; nhiệt độ, độ ẩm thích hợp, sâu bệnh sẽ sinh sản mạnh, ổ dịch sẽ lan nhanh
2. Luyện tập Bài 15 Công Nghệ 10
Sau khi học xong Bài 15: Điều kiện phát sinh, phát triển của sâu, bệnh hại cây trồng, các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm về điều kiện phát sinh, phát triển của sâu, bệnh hại cây trồng như nguồn sâu, bệnh hại; điều kiện khí hậu, đất đai; giống cây trồng và chế độ chăm sóc.
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 10 Bài 15 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Có ổ dịch, đủ thức ăn, nhiệt độ, độ ẩm
- B. Đủ thức ăn, độ ẩm thích hợp
- C. Đủ thức ăn, nhiệt độ thích hợp
- D. Nhiệt độ, độ ẩm thích hợp
-
- A. Có nguồn bệnh, đủ thức ăn, khí hậu thuận lợi, chăm sóc mất cân đối
- B. Đủ thức ăn, độ ẩm thích hợp
- C. Có nguồn bệnh, nhiệt độ thích hợp
- D. Nhiệt độ, giống bị nhiễm bệnh
-
Câu 3:
Nguồn sâu bệnh hại:
- A. Sâu non
- B. Trứng, bào tử
- C. Nhộng, bào tử, Vi khuẩn
- D. Trứng, bào tử, Nhộng, vi sinh vật
Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
2.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 10 Bài 15 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 49 SGK Công nghệ 10
Bài tập 2 trang 49 SGK Công nghệ 10
Bài tập 3 trang 49 SGK Công nghệ 10
3. Hỏi đáp Bài 15 Chương 1 Công Nghệ 10
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!