Bài 13: Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

a. Khái niệm năng lượng:

• Khái niệm: Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công.
• Dựa vào trạng thái tồn tại, năng lượng được chia làm 2 dạng :
  • Động năng: là dạng năng lượng sẳn sàng sinh ra công.
  • Thế năng: là dạng năng lượng dự trữ có tiềm năng sinh ra công.
• Trong tế bào, năng lượng tồn tại dưới các dạng: hóa năng, điện năng, nhiệt năng,…

b. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào:

• Thành phần hóa học:
  • 1 phân tử Bazơ nitơ Ađênin.
  • 1 phân tử đường Ribôzơ.
  • 3 nhóm phôtphat.
  • Các nhóm phôtphat mang điện tích âm nên có xu hướng đẩy nhau, làm cho 2 nhóm phôtphat ngoài cùng dễ bị phá vỡ giải phóng năng lượng.

• 2 nhóm phôtphat cuối cùng dễ bị phá vỡ để giải phóng ra năng lượng.
• ATP truyền năng lượng cho các hợp chất khác trở thành ADP và lại được gắn thêm nhóm phôtphat để trở thành ATP.

 ATP ⇔ ADP + P_i + năng lượng

• Vai trò của ATP trong tế bào:

  • Cung cấp năng lượng cho các quá trình sinh tổng hợp của tế bào.

  • Cung cấp năng lượng cho quá trình vận chuyển các chất qua màng (vận chuyển tích cực).

  • Sinh công cơ học.

• Khái niệm: Chuyển hóa vật chất là tập hợp các phản ứng sinh hóa xảy ra bên trong tế  bào, luôn kèm theo chuyển hóa năng lượng.
• Chuyển hóa vật chất gồm hai quá trình:
  • Đồng hóa: là quá trình tổng hợp các chất hữu cơ phức tạp từ các chất đơn giản.
  • Dị hóa: là quá trình phân giải các chất hữu  cơ phức tạp thành các chất đơn giản.
• Quá trình tổng hợp và phân giải ATP

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Phân biệt được thế năng và động năng, đồng thời đưa ra các ví dụ minh họa.
• Mô tả được cấu trúc và nêu được chức năng của ATP.
• Trình bày được khái niệm chuyển hóa vật chất.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 10 Bài 13 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Qua quang hợp tạo chất đường, cây xanh đã thực hiện quá trình chuyển hoá năng lượng nào sau đây?

  • A. Từ hoá năng sang quang năng 
  • B. Từ hoá năng sang quang năng 
  • C. Từ quang năng sang hoá năng
  • D. Từ hoá năng sang nhiệt năng 

• Câu 2:

  Năng lượng là dại lượng đặc trưng cho 

  • A. khả năng sinh công.   
  • B. lực tác động lên vật.
  • C. khối lượng của vật.  
  • D. công mà vật chịu tác động.

• Câu 3:

  Phân tử ATP dược cấụ tạo bởi những thành phần nào sau đây?

  I. Bazơ Ađênin.                                  II. Đường ribôzơ.

  III. Đường glucôzơ.                           IV. Ba phân tử H₃PO₄.

  V. Hai phân tử H₃PO₄.                      VI. Một phân tử H₃PO₄. 

  • A. I, II, IV.  
  • B. I,III, IV. 
  • C. I, II, V. 
  • D. I, II, VI.

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 10 Bài 13 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 3 trang 80 SBT Sinh học 10

Bài tập 1 trang 94 SBT Sinh học 10

Bài tập 2 trang 94 SBT Sinh học 10

Bài tập 3 trang 95 SBT Sinh học 10

Bài tập 4 trang 95 SBT Sinh học 10

Bài tập 5 trang 95 SBT Sinh học 10

Bài tập 6 trang 95 SBT Sinh học 10

Bài tập 7 trang 96 SBT Sinh học 10

Bài tập 8 trang 96 SBT Sinh học 10

Bài tập 1 trang 73 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 2 trang 73 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 3 trang 73 SGK Sinh học 10 NC

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!