Bài 12: Tác động của nội lực và ngoại lực trong việc hình thành địa hình bề mặt Trái Đất

a. Nội lực

• Là lực sinh ra ở bên trong Trái Đất, có tác động nén ép vào các lớp đá, làm cho chúng uốn nếp, đứt gãy hoặc đẩy vật chất nóng chảy ở dưới sâu ngoài mặt đất thành hiện tượng núi lửa hoặc động đất.

b. Ngoại lực

• Là lực sinh ra từ bên ngoài, trên bề mặt Trái Đất, chủ yếu là 2 quá trình: Phong hoá các loại đá và xâm thực (nước chảy, gió…).

a. Núi lửa

• Núi lửa là hình thức phun trào mác ma dưới sâu lên mặt đất.
• Núi lửa đang phun hoặc mới phun là núi lửa đang hoạt động.
• Núi lửa ngừng phun đã lâu là núi lửa tắt, dung nham phân huỷ tạo thành lớp đất đỏ phì nhiêu rất thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.
• Mác ma là những vật chất nóng chảy, nằm ở dưới sâu, trong vỏ Trái Đất, nơi có nhiêt độ trên 1000^oC.

b. Động đất

• Động đất là hiện tượng tự nhiên xảy ra đột ngột từ trong lòng đất, ở dưới sâu, làm cho các lớp đá rung chuyển dữ dội.
• Gây thiệt hại đối với con người, nhà cửa, đường sá, cầu cống, công trình xây dựng, của cải vật chất…
• Để đo các chấn động của động đất người ta dùng thang Richte (9 bậc).

Câu hỏi 1:

Tại sao người ta lại nói rằng: nội lực và ngoại lực là hai lực đối nghịch nhau?

Trả lời: 

• Nội lực là lực phát sinh từ bên trong Trái Đất, còn ngoại lực là lực có nguồn gốc từ bên ngoài, trên bề mặt Trái Đất. Nội lực có tác động làm cho bề mặt Trái Đất trở nên gồ ghề.
• Trong khi đó ngoại lực lại đi san bằng những chỗ gồ ghề và hạ thấp bề mặt Trái Đất.

→ Chính vì thế nên nói: nội lực và ngoại lực là hai lực đối nghịch nhau.

Câu hỏi 2:

Núi lửa đã gây nhiều tác hại cho con người, nhưng tại sao quanh các núi lửa vẫn có dân cư sinh sống?

Trả lời: 

• Bởi vì nó mang lại:
  • Nguồn tài nguyên khoáng sản dồi dào, phong phú. 
  • Năng lượng địa nhiệt lớn
  • Đất đai màu mỡ thuận lợi cho canh tác nông nghiệp
  • Hoạt động du lịch phát triển…

→ Do đó, quanh các núi lửa vẫn có dân cư sinh sống.

Câu hỏi 3:

Con người đã có những biện pháp gì để hạn chế bớt những thiệt hại do động đất gây ra?

Trả lời: 

• Phải hiểu rõ nơi an toàn trong nhà 
• Chuẩn bị nước uống (mỗi ngày cho một đầu người từ 2- 3 lít nước) 
• Chuẩn bị túi balô hay túi cấp cứu bỏ những vật dụng cần thiết vào để ở nơi nào mà cả nhà đều biết như: Đèn pin, nước, lương thực, Radio xách tay, bản copy giấy tờ tùy thân, giấy trương mục ngân hàng, bật lửa, đèn cầy .
• Họp cấp cứu (nếu có bệnh phải bỏ thuốc điều trị thường dùng mỗi ngày) 
• Mũ bảo vệ, khăn tay, áo quần lót, bao tay 
• Tấm Bạt phòng chống lạnh, không thấm nước, dây thừng. 
• Dùng bản lề để gắn những giá cụ vào tường để tránh bị ngã 
• Dáng giây kiếng lên kính tủ hay cửa để phòng việc thủy tinh vỡ 
• Ghi rỏ số điện thoại các nơi cứu cấp, khẩn cấp và những người biết nói ngôn ngữ của mình.
• Phải biết nơi đến lánh nạn hay bệnh viện ở gần nhà và đường đi đến đó…

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Địa lý 6 Bài 12 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Nội lực tạo ra hiện tượng gì? 

  • A. Động đất, núi lửa
  • B. Sóng thần
  • C. Lũ lụt
  • D. Phong hóa

• Câu 2:

  Núi lửa mới phun là: 

  • A. Núi lửa ngưng hoạt động
  • B. Núi lửa đã tắt
  • C. Núi lửa đang hoạt động
  • D. Núi lửa đã phun

Câu 3 - Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Địa lý 6 Bài 12 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 2 trang 43 SBT Địa lí 6

Bài tập 3 trang 43 SBT Địa lí 6

Bài tập 1 trang 44 SBT Địa lí 6

Bài tập 2 trang 44 SBT Địa lí 6

Bài tập 1-TL trang 44 SBT Địa lí 6

Bài tập 2 trang 45 SBT Địa lí 6

Bài tập 1 trang 45 SBT Địa lí 6

Bài tập 2-TN trang 45 SBT Địa lí 6

Bài tập 1 trang 19 Tập bản đồ Địa Lí 6

Bài tập 2 trang 19 Tập bản đồ Địa Lí 6

Bài tập 3 trang 19 Tập bản đồ Địa Lí 6

Bài tập 4 trang 19 Tập bản đồ Địa Lí 6

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Địa lí Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!