LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG
I. LÝ THUYẾT
1. Đường truyền của ánh sáng
Định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng
2. Tia sáng và chùm sáng
a) Tia sáng
Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia sáng.
Biểu diễn tia sáng:
b) Chùm sáng
- Chùm sáng gồm nhiều tia sáng hợp thành.
- Có ba loại chùm sáng:
+ Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng.
+ Chùm sáng phân kì gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng.
+ Chùm sáng song song gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng.
Lưu ý: Ánh sáng truyền đi trong không khí với vận tốc rất lớn, gần bằng 300000 km/s. Có nghĩa là cứ mỗi giây ánh sáng đi được khoảng 300000 km.
II. BÀI TẬP THAM KHẢO
Bài 1: Chiếu một chùm ánh sáng hẹp vào mặt một tấm gỗ phẳng. Hiện tượng nào sau đây sẽ xảy ra?
A. Ánh sáng truyền xuyên qua tấm gỗ.
B. Ánh sáng đi vòng qua tấm gỗ theo đường cong.
C. Ánh sáng đi vòng qua tấm gỗ theo đường gấp khúc.
D. Ánh sáng không truyền qua được tấm gỗ.
Giải
- Theo định luật phản xạ ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền đi theo đường thẳng
⇒ Đáp án B và đáp án C sai.
- Tấm gỗ không cho ánh sáng truyền qua
⇒ Đáp án A sai, đáp án D đúng.
Bài 2: Chùm sáng…………. gồm các tia sáng…….. trên đường truyền của chúng. Chọn các cụm từ cho sau đây, điền vào chỗ trống của câu trên theo thứ tự cho đầy đủ.
A. Phân kỳ; giao nhau
B. Hội tụ; loe rộng ra
C. Phân kỳ; loe rộng ra
D. Song song; giao nhau
Giải
- Chùm sáng hội tụ ⇒ giao nhau
⇒ Đáp án B sai
- Chùm sáng phân kỳ ⇒ loe rộng ra
⇒ Đáp án A sai
- Chùm sáng song song ⇒ không giao nhau
⇒ Đáp án D sai
Vậy đáp án đúng là C.
Bài 3: Các chùm sáng nào ở hình vẽ dưới đây là chùm sáng hội tụ?
A. Hình a và b
B. Hình a và c
C. Hình b và c
D. Hình a, c và d
Giải
Ta xác định các loại chùm sáng dựa vào các mũi tên chỉ hướng truyền của ánh sáng.
- Hình a các tia sáng giao nhau tại một điểm
⇒ Chùm sáng hội tụ
- Hình b các tia sáng không giao nhau
⇒ Chùm sáng song song
- Hình c các tia sáng giao nhau tại một điểm
⇒ Chùm sáng hội tụ
- Hình d các tia sáng loe rộng ra
⇒ Chùm sáng phân kì
Vậy đáp án đúng là B.
Bài 4: Chọn một phát biểu không đúng về đường truyền của tia sáng:
A. Trong môi trường trong suốt nhưng không đồng tính, ánh sáng không truyền theo đường thẳng.
B. Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
C. Trong môi trường đồng tính nhưng không trong suốt, ánh sáng không truyền theo đường
D. Trong môi trường trong suốt nhưng không đồng tính, ánh sáng luôn truyền theo đường thẳng.
Giải
- Nếu môi trường đó là trong suốt và đồng tính thì ánh sáng truyền đi theo đường thẳng
⇒ Đáp án B loại
- Nếu môi trường đó là trong suốt và không đồng tính hoặc đồng tính nhưng không trong suốt thì ánh sáng không truyền đi theo đường thẳng
⇒ Đáp án A và C loại
Vậy đáp án không đúng là D.
----------
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Tổng hợp lý thuyết và bài tập về Sự truyền ánh sáng môn Vật Lý 7 năm 2020-2021, để theo dõi nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác vui lòng đăng nhập vào hệ thống Chúng tôi chọn chức năng xem online hoặc tải về máy!
Chúc các em học tập thật tốt!
