A. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
B. Dàn ý chi tiết
a. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Trãi
- Dẫn dắt vào vấn đề
- Sơ lược: Nguyễn Trãi (1380 – 1442), hiệu là Ức Trai, quê gốc ở làng Chi Ngại ( Hải Dương) sau dời về Nhị Khê ( nay thuộc Hà Nội).
- Nguyễn Trãi là một người con yêu nước nồng nàn, một nhân vật toàn tài và hiếm có và còn là một danh nhân văn hóa thế giới.
- Dù cuộc đời ông phải gánh chịu nhiều bất hạnh, trải qua nhiều thăng trầm và chết trong oan khuất nhưng ông vẫn để lại cho đời một sự nghiệp văn học đồ sộ, có giá trị nhiều mặt.
- Xuất thân:
- Ông sinh tại Thăng Long trong dinh ông ngoại là quan tư đồ Trần Nguyên Đán.
- Thân sinh là Nguyễn Ứng Long ( sau đổi là Nguyễn Phi Khanh), là một nho sinh nghèo, học giỏi, đỗ Thái học sinh thời Trần.
- Nguyễn Trãi sinh ra trong một gia đình mà bên nội cũng như bên ngoại đều có hai truyền thống lớn: yêu nước và văn hóa, văn học.
- Nguyễn Trãi sống vào một giai đoạn lịch sử sôi động, trải qua ba triều đại từ cuối đời Trần, qua đời nhà Hồ cho đến triều Lê.
- Những sự kiện chính trong cuộc đời Nguyễn Trãi
- Tuổi thơ Nguyễn Trãi chịu nhiều mất mát đau thương: 5 tuổi chịu tang mẹ, sau đó ông ngoại qua đời khi Nguyễn Trãi vừa tròn 10 tuổi.
- Năm 1400, Nguyễn Trãi đỗ Thái học sinh, hai cha con cùng ra làm quan cho nhà Hồ.
- Năm 1407, giặc Minh cướp nước ta, Nguyễn Phi Khanh bị bắt đưa sang Trung Quốc, ghi sâu lời dặn của cha, Nguyễn Trãi tham gia nghĩa quân Lam Sơn.
- Cuối năm 1427 đầu năm 1428, khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng, Nguyễn Trãi thừa lệnh Lê Lợi viết “Bình Ngô đại cáo”.
- Năm 1439, triều đình ngày cáng rối ren, gian thần lộng hành, trung thần bị sát hại, Nguyễn Trãi xin về ở ẩn tại Côn Sơn.
- Năm 1440, Nguyễn Trãi được Lê Thái Tông mời ra giúp nước. Ông lại hăng hái nhiệt tình phò vua giúp nước cứu đời.
- Năm 1442, Nguyễn Trãi mắc oan án Lệ Chi Viên, bị tru di tam tộc
- 1464, vua Lê Thánh Tông minh oan cho ông, sau đó sưu tầm lại thơ văn của ông và tìm con cháu còn sống sót để bổ làm quan.
- Cuộc đời Nguyễn Trãi gắn liền với những thăng trầm của lịch sử dân tộc ta. Có thể nói rằng Nguyễn Trãi là người phải chịu nhiều oan khiên thảm khốc nhất trong lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam.
- Nhận xét
- Trải qua những đau thương mất mát, qua những nỗi đau không thể kêu lên bằng lời , Nguyễn Trãi vẫn một lòng với dân tộc, với đất nước. Với đất nước Nguyễn Trãi còn được coi là một nhà kinh bang tế thế đại tài, có tầm nhìn và chiến lược xây dựng đất nước đúng đắn để dân giàu nước mạnh, để “ trong thôn cùng xóm vắng, không có một tiếng hờn giận oán sầu”.
- Một nhà chính trị hiếm có như ông luôn tâm niệm rằng làm quan để giúp dân giúp đời chứ không phải vì danh lợi phù du của cuộc đời luôn coi đời sống ấm no của nhân dân là mục đích của đời mình “ Dẽ có ngu cầm đàn một tiếng / Dân giàu đủ khắp đòi phương”
- Nguyễn Trãi luôn luôn "lo trước điều thiên hạ phải lo, vui sau cái vui của thiên hạ", ông lúc nào cũng sống một cuộc đời giản dị, cần kiệm liêm chính.
- Nguyễn Trãi là một bậc anh hùng dân tộc, một nhà văn hóa lớn. Năm 1980, UNESCO công nhận Nguyễn Trãi là danh nhân văn hóa thế giới
c. Kết bài
- Nêu cảm nhận, đánh giá chung về vấn đề
- Mở rộng vấn đề bằng những suy ngẫm và cảm nhận của mỗi cá nhân
Bài văn mẫu
Đề bài: Thuyết minh về cuộc đời nhà thơ Nguyễn Trãi
Gợi ý làm bài
Nguyễn Trãi là một nhân vật vĩ đại trong lịch sử Việt Nam. Ông là anh hùng dân tộc, là nhà tư tưởng, nhà thơ, nhà văn hóa lớn có đóng góp vĩ đại vào sự phát triển của văn học và tư tưởng Việt Nam.
Nguyễn Trãi, sinh ở Thăng Long trong gia đình ông ngoại là quan Đại tư đồ Trần Nguyên Đán. Cha ông là Nguyễn ứng Long, hiệu ức Trai (tức là Nguyễn Phi Khanh). Mẹ ông là Trần Thị Thái, con gái Trần Nguyên Đán.
Năm Nguyễn Trãi lên 5 tuổi, mẹ ông mất. Sau đó không lâu, Trần Nguyên Đán cũng mất. Ông về ở với cha tại quê nội ở làng Nhị Khê.
---Để tham khảo nội dung đầy đủ của tài liệu, các em vui lòng tải về máy hoặc xem trực tuyến---
Năm 1464, vua Lê Thánh Tông hạ chiếu minh oan cho Nguyễn Trãi, truy tặng quan tước và tìm hỏi con cháu còn sót lại.
Nguyễn Trãi là một nhân vật vĩ đại trong lịch sử Việt Nam. ông là anh hùng dân tộc, là nhà tư tưởng, nhà thơ, nhà văn hóa lớn của nước ta. Tâm hồn và sự nghiệp của ông mãi mãi là vì sao sáng như Lê Thánh Tông truy tặng “Ức Trai tâm thượng quang Khuê Tảo”.
Vừa rồi, Chúng tôi đã trích dẫn một phần nội dung tài liệu văn mẫu Thuyết minh về cuộc đời nhà thơ Nguyễn Trãi trong chương trình Ngữ văn 10. Mong rằng, với tài liệu này, các em đã gặt hái được nhiều kiến thức thú vị và bổ ích. Chúc các em học tốt hơn với tài liệu trên.
--MOD Ngữ văn Chúng tôi (tổng hợp và biên soạn)
