1. Bố cục văn bản
- Văn bản được chia làm 2 phần:
- Phần 1 (14 câu đầu): Lục Vân Tiên đánh tan bọn cướp, tiêu diệt tên cầm đầu Phong Lai
- Phần 2 (44 câu còn lại): Cuộc trò chuyện giữa Lục Vân Tiên với Kiều Nguyệt Nga sau trận đánh.
2. Hướng dẫn soạn văn Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Câu 1: Kiểu kết cấu truyền thống nào đã được sử dụng trong Truyện Lục Vân Tiên? Đối với loại văn chương nhằm tuyên truyền đạo đức thì hiểu kiếu cấu đó có ý nghĩa gì?
- Kết cấu truyền thống: người tốt gặp gian truân, bị kẻ xấu hãm hãi những được phù trợ và cứu giúp, cuối cùng được đền đáp xứng đáng, kẻ xấu bị trừng phạt.
- Đây là loại truyện thể hiện khát vọng cháy bỏng của nhân dân: ở hiền gặp lành, cái thiện chiến thắng cái ác.
Câu 2: Đọc đoạn trích, em cảm nhận Lục Vân Tiên là người thế nào? Hãy phâm tích tác phẩm và nhân vật qua hành động đánh cướp và cách cư xử với Kiều Nguyệt Nga?
- Mẫu người lí tưởng, phẩm chất anh hùng, coi trọng lẽ phải, văn võ song toàn: thấy người gặp nạn liền cứu giúp, một mình đánh được lũ cướp hung ác.
- Coi trong lễ nghĩa, trọng nghĩa khí: cứu người không mong trả ơn, không muốn Nguyệt Nga ra khỏi xe tránh làm ảnh hưởng đến danh dự, tiết nghĩa của nàng.
Câu 3: Với tư cách là người chịu ơn, Kiều Nguyệt Nga trong đoạn trích này đã bộc lộ những nét tâm hồn như thế nào? Hãy phân tích điều đó quan ngôn ngữ, cử chỉ của nàng?
- Nét đẹp tâm hồn Kiều Nguyệt Nga:
- Con gái khuê các, thùy mị, nết na, có học thức: xưng hô “tiện thiếp – quân tử”, lời nói khiêm nhường, mực thước, thái độ kính trọng, hàm ơn.
- Trọng tình nghĩa: nhận sự cứu giúp của Lục Vân Tiên, mong được trả ơn chàng.
- Người con hiếu thảo: vâng lời cha mẹ làm lễ nghi gia dù lòng không muốn.
Câu 4: Theo em nhân vật trong đoạn trích này được miêu tả chủ yếu qua ngoại hình, nội tâm hay hành động, cử chỉ? Điều đó cho thấy Lục Vân Tiên gần với loại truyện nào mà em đã được học?
- Truyện được Nguyễn Đình Chiểu sáng tác và truyền miệng qua các môn đồ, dưới hình thức “kể thơ”, tác giả trực tiếp thể hiện tình cảm của mình đối với nhân vật, do đó có tính dân gian đậm nét.
- Ngôn ngữ thể hiện trong đoạn trích là ngôn ngữ bình dân, giản dị, gần với lời ăn tiếng nói của người dân Nam Bộ, rất tự nhiên cho nên nó có sức sống lâu bền trong đời sống.
Câu 5: Em có nhận xét gì về ngôn ngữ của tác giả trong đoạn trích.
- Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, gần gũi với ngôn ngữ đời thường, mang đậm màu sắc phương ngữ Nam Bộ.
Trên đây là bài soạn tóm tắt văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga. Ngoài ra các em cũng có thể tham khảo thêm hệ thống kiến thức về văn bản này tại đây: Lục Vân Tiên - Nguyễn Đình Chiểu.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
