1. Bố cục văn bản
- Bố cục gồm 3 phần:
- Phần 1: (từ đầu.. "Lê Thăng"): lệnh của quan trên qua trát quan tới làng.
- Phần 2: (tiếp… “vâng”): Những người bị bắt đi xem bóng van xin ông lí.
- Phần 3: (còn lại): Cảnh lùng sục, bắt người đi xem thể thao.
2. Hướng dẫn soạn văn Tinh thần thể dục
Câu 1: Bố cục và cách dựng truyện của Nguyễn Công Hoan trong truyện ngắn trào phúng này có gì đặc biệt? (gợi ý: sau đoạn mở đầu giới thiệu tờ trát của tri huyện Lê Thăng, truyện gồm mấy cảnh, các cảnh đó có quan hệ với tờ trát và quan hệ với nhau như thế nào?)
- Cách dựng tình huống và cốt truyện thể hiện được mâu thuẫn, tính trào phúng giữa nội dung và hình thức của phong trào thể dục thể thao do Pháp đề ra.
- Sự thúc ép, bắt bớ, hành hạ nhân dân để làm vừa lòng bọn thực dân.
- Xem bóng không trên tinh thần tự nguyện, mà bị bắt như tù binh.
- Bọn hương lí thừa cơ bòn rút, bóc lột tiền của của nhân dân.
- Tinh thần thể dục diễn ra trong cảnh tượng lộn xộn, nhố nhăng của xã hội thối nát với nhiều bi kịch.
- → Tác giả muốn người đọc thấy cảnh đời éo le, số phận đáng thương của con người sống trong xã hội nực cười đó.
Câu 2: Mâu thuẫn trào phúng cơ bản của truyện? Trên cơ sở của mâu thuẫn cơ bản đó, mâu thuẫn trào phúng riêng từng cảnh là gì? Phân tích truyện để làm rõ mâu thuẫn cơ bản và những mâu thuẫn riêng đó.
- Mâu thuẫn trào phúng:
- Mẫu thuẫn giữa chính quyền với người dân nghèo.
- Sự khuếch trương của quan lại thực dân phong kiến với mong muốn ở nhà lao động của người dân.
- Sự lùng ráo riết của thực dân >< sự trốn tránh đến cực nhục của người dân.
- → Mâu thuẫn tạo ra sự hài hước, bộc lộ bản chất xảo trá, dã man của xã hội thực dân phong kiến.
- Mâu thuẫn của các cảnh:
- Anh Mịch thảm thiết lạy xin được ông Lí tha cho để đi làm trừ nợ cho ông Nghị nhưng không được chấp nhận → Đáp lại là sự dọa dẫm, vô tình của ông Lí.
- Lệnh nghiêm ngặt oái oăm từ quan trên kéo theo sự khốn khổ của dân quê. Tinh thần thể dục vui vẻ tới mức nhiều người khốn khổ vì nó.
- Bác Phô gái xin ông Lí tha cho chồng vì chồng còn đang ốm, nhưng ông Lí đáp lại: “ốm gần chết cũng phải đi… lấy cớ ốm yếu mà không đi thì người ta đá bóng cho chó xem à.”
- Bà cụ Phó Bính hối cho quan ba hào bỏ túi, khiến cho bọn như ông Lí được dịp “đục nước béo cò”.
- Thằng Cò ốm trốn trong đống rơm → cũng bị lôi ra với tình cảnh thảm thương, mai mất buổi làm thì tôi với cháu nhịn đói.
- → Tất cả hoàn cảnh éo le, dở khóc dở cười tạo ra tiếng cười mỉa mai bọn chính quyền thực dân, phong kiến và tay sai.
Câu 3: Hãy nêu ý nghĩa phê phán của truyện Tinh thần thể dục.
- Vạch trần bản chất giả dối, bịp bợm của phong trào thể dục thể thao thời Pháp thuộc, phê phán sự bịp bợm của bọn thực dân phong Pháp, của bọn tay sai.
Trên đây là bài Soạn văn 11 Tinh thần thể dục tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Tinh thần thể dục.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
