Soạn văn 11 Cha con nghĩa nặng tóm tắt

1. Bố cục văn bản

• Bố cục gồm 3 phần:
  • Phần 1: (từ đầu đến "buồn rầu khổ cực nữa"): tâm trạng của Trần Văn Sửu khi trên cầu Mê Tức.
  • Phần 2: (tiếp theo đến "trở lại liền"): cuộc gặp gỡ cảm động của hai cha con.
  • Phần 3: (còn lại): cuộc đoàn tụ của hai cha con.

2. Hướng dẫn soạn văn Cha con nghĩa nặng

Câu 1: Đọc kĩ đoạn trích, gắn phần tóm tắt ở trên với diễn biến sự việc trong đoạn trích thành một mạch truyện xuyên suốt.

• Câu chuyện kể về người nông dân Trần Văn Sửu hiền lành, thương vợ, thương con. Một hôm anh bắt gặp vợ ngoại tình dù cả hai vợ chồng đã có với nhau 3 mặt con. Vợ anh là Hồ Thị Lựu hỗn láo và níu chồng để tình nhân chạy thoát. Anh vô tình đẩy xô vợ ngã, thị chết, anh bỏ trốn. Một thời gian sau, anh trở về thăm con nhưng sợ ảnh hưởng tới con nên anh định nhảy sông tự tử, nhưng thằng Tí đuổi theo cha. Hai cha con gặp nhau trên cầu Mê Tức, nó khuyên cha trở về, Trần Văn Sửu được xóa án, cha con, gia đình đoàn tụ.

Câu 2: Phân tích, làm rõ tình nghĩa cha con trong đoạn trích (tình cha đối với con, tình con đối với cha).

• Tình cảm cha con trong bài:
  • Người cha đi biệt xứ vẫn nhớ tới con, lo lắng cho con
    • Không sợ nguy hiểm tới bản thân nhưng sợ liên lụy tới con nên vội trốn đi.
    • Có ý định tự tử để bảo toàn sự an toàn cho con.
    • Dù ở xa con nhưng vẫn dõi theo con từng ngày.
  • → Người cha bao dung, nhân hậu hết lòng vì con cái, không màng tới sự an nguy của bản thân.
• Người cha sẵn sàng xa con, chịu cực khổ để con có cuộc sống yên bình.
  • Tình cảm của người con dành cho cha tha thiết, mãnh liệt:
    • Ban đầu Tí nghĩ cha đã chết, nên khi cha trở về nó bất ngờ khôn cùng.
    • Khi nghe ông ngoại nói, Tí càng thêm thương cha, quý trọng cha.
    • Gặp cha trên cầu Mê Tức nó nắm tay cha nó, ôm chặt cha nó nghẹn ngào.
  • → Đứa con thương cha, hiếu nghĩa, thấu hiểu nỗi khổ cha.

Câu 3: Để thể hiện chủ đề "cha con nghĩa nặng", tác giả đã tạo ra tình huống nghệ thuật có kịch tính cao (mâu thuẫn giữa tình cha thương con và hạnh phúc của con, giữa hạnh phúc của con với tình con thương cha). Hãy tìm hiểu và làm rõ tình huống nghệ thuật giàu kịch tính đó.

• Để tạo ra tình huống giàu kịch tính tác giả tạo ra nhiều những mâu thuẫn:
  • Người cha muốn bỏ đi để con tìm hạnh phúc (vì không ai chịu gả con gái cho người con có một người cha đi tù).
  • Tình huống truyện đặt ra căng thẳng, phức tạp khi cuộc gặp gỡ của hai cha con sau 11 năm nhưng bóng đen quá khứ vẫn ám ảnh.
  • → Cuộc đối thoại của hai cha con đi tới kết thúc tốt đẹp, người đọc cảm nhận được tình cảm cha con sâu nặng, người sống trong đạo lí bao giờ cũng có kết quả tốt đẹp.

Câu 4: Qua hai nhân vật Trần Văn Sửu và Thằng Tí, hãy nêu lên vài cảm nghĩ về tính cách con người Nam Bộ?

• Nhân vật người cha và con thể hiện tính cách của người Nam Bộ mạnh mẽ và kiên quyết. Tính cách ấy được thể hiện nổi bật nhất qua diễn biến tâm lí nhân vật, qua lời đối thoại và độc thoại.

Câu 5: Nhận xét về nghệ thuật kể chuyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôn ngữ trong đoạn trích.

• Nghệ thuật kể chuyện:
  • Kể theo trình tự thời gian giúp người đọc dễ theo dõi, nắm được cốt truyện.
  • Đoạn đối thoại giữa hai cha con lên tới cao trào, nhanh và cảm động.
  • Cách miêu tả nhân vật giản dị, chân thật.
  • Ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ.
  • → Tác giả Hồ Biểu Chánh để lại ấn tượng với người đọc bởi cốt truyện cảm động, lời thoại nhân vật có chiều sâu của cảm xúc, có diễn biến tâm lý nhân vật

Trên đây là bài Soạn văn 11 Cha con nghĩa nặng tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Cha con nghĩa nặng.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----