PHƯƠNG PHÁP VÀ BÀI TẬP TỔNG HỢP VỀ CÁCH XÁC ĐỊNH GÓC QUAY CỦA TIA TỚI, TIA PHẢN XẠ HOẶC CỦA GƯƠNG
1. PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Dựa vào định luật phản xạ ánh sáng và điều kiện của đề bài ta tìm các cặp góc bằng nhau, sau đó tìm mối quan hệ giữa các góc có liên quan, rồi suy ra góc quay của tia tới, tia phản xạ hoặc của gương.
2. BÀI TẬP VÍ DỤ
Bài 1: Cho vật sáng AB đặt trước một gương phẳng G như hình vẽ (H.2).
- Vận dụng tính chất, vẽ ảnh của vật sáng qua gương phẳng?
- Giữ yên đầu A, quay đầu B của vật (ra xa gương), sao cho AB vuông góc với gương. Hãy vận dụng Định luật phản xạ ánh sáng vẽ ảnh của vật sáng qua gương và nêu đặc điểm của ảnh?
Hướng dẫn giải:
- Vận dụng tính chất ảnh qua gương phẳng vẽ đúng hình (H.4)
* Từ A và B lấy A’ và B’ đối xứng qua gương, nối A’B’ ta được ảnh của vật qua gương.
Vận dụng Định luật phản xạ, vẽ đúng hình (H.5)
* Từ A kẻ 2 tia tới bất kì AI và AK tới gương, cho 2 tia phản xạ IR và KR’. Kéo dài 2 tia phản xạ, cắt nhau tại A’.
* Tương tự: Từ B kẻ 2 tia tới bất kì BI và BK tới gương, cho 2 tia phản xạ IR1 và KR’1. Kéo dài 2 tia phản xạ, cắt nhau tại B’.
Nối A’B’ ta được ảnh của vật qua gương.
- Đặc điểm: Ảnh ảo, bằng vật và ngược chiều với vật
Bài 2: Ánh sáng Mặt Trời chiếu xuống tạo với mặt đất góc 600. Phải đặt một gương phẳng như thế nào để chùm tia phản xạ qua gương có thể chiếu vuông góc với mặt đất? Vẽ hình?
Hướng dẫn giải:
Giả thiết có: góc (SIA) = 600 ; góc (AIK) = 900
=> góc (SIK) = 1500
- Vẽ pháp tuyến của gương tại điểm tới I; IN IG.
- góc (SIN) = góc (KIN) = 750 => góc (SIG) = 150
=> góc (GIA) = 750
- Gương (G) tạo với mặt đất góc 750, mặt phản xạ hướng thẳng xuống như hình vẽ.
Bài 3: Em hãy điền đầy đủ số đo của các góc ở hình 1.4 trong bảng sau:
Hình | xOA | AON | NOB | BOy |
A | 60o | |||
B | 60o | |||
C | 45o |
|
Hướng dẫn giải:
Hình | xOA | AON | NOB | BOy |
A | 30o | 60o | 60o | 30o |
B | 60o | 30o | 30o | 60o |
C | 45o | 45o | 45o | 45o |
3. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Ban đầu chiếu một tia sáng SI tới mặt phẳng gương sao cho góc SIN = α thì góc phản xạ bằng α. Giữ nguyên tia tới, quay gương ngược chiều kim đồng hồ một góc β nhỏ hơn góc tới thì góc phản xạ là bao nhiêu?
A. α + β
B. α – β
C. β – α
D. 0o
Câu 2: Ban đầu chiếu một tia sáng SI tới mặt phẳng gương sao cho góc SIN = α thì góc phản xạ bằng α. Giữ nguyên tia tới, quay gương cùng chiều kim đồng hồ một góc β sao cho tia tới vẫn nằm trước gương thì góc phản xạ là bao nhiêu?
A. α + β
B. α – β
C. β – α
D. 180o
Câu 3: Ban đầu chiếu một tia sáng SI tới mặt phẳng gương sao cho góc tới bằng 30o thì góc phản xạ bằng 30o. Giữ nguyên tia tới, quay gương một góc 45o ngược chiều kim đồng hồ thì góc phản xạ là bao nhiêu?
A. -15o
B. 15o
C. 75o
D. Không có tia phản xạ
Câu 4: Nếu tia tới hợp với mặt phẳng gương một góc α (0 < α < 90o) thì góc phản xạ là:
A. 90o – α
B. α
C. 90o + α
D. α – 90o
Câu 5: Chọn câu trả lời đúng
Chiếu một tia sáng tới bề mặt một gương phẳng dưới góc tới I a thu được:
A. Một tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đối xứng nhau qua mặt gương, góc phản xạ i’ = i
B. Một tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đối xứng nhau qua pháp tuyến của mặt gương tại điểm tới, góc phản xạ i’ = i
C. Một tia phản xạ vuông góc với tia tới
D. Ảnh và vật luôn luôn cùng chiều với nhau
Câu 6: Ban đầu chiếu một tia sáng SI tới mặt phẳng gương sao cho góc SIN = 20o thì góc phản xạ bằng 20o. Giữ nguyên tia tới, quay gương một góc 30o cùng chiều kim đồng hồ thì góc phản xạ là bao nhiêu?
A. -10o B. 10o
C. 50o D. 0o
Câu 7: Cho góc tới bằng 30o thì góc phản xạ bằng 30o. giữ nguyên ia tới, quay gương một góc 60o cùng chiều kim dồng hồ thì góc phản xạ là:
A. -30o B. 30o
C. 60o D. Không có tia phản xạ
Câu 8: Cho góc tới bằng 600 thì góc phản xạ bằng 60o. Giữ nguyên tia tới, quay gương một góc 40o cùng chiều kim đồng hồ thì góc phản xạ là bao nhiêu?
A. 200o
B. 100o
C. -20o
D. Không có tia phản xạ
Câu 9: Phát biểu nào sau đây sai:
Cho một điểm sáng S đặt trước một gương phẳng, cách gương phẳng 5 cm thì ảnh S’ của S sẽ:
A. Nằm đối xứng với S qua gương
B. Nằm trên mặt phẳng gương
C. Là một điểm sáng nằm bên kia gương, cách mặt gương 5 cm
D. Không hứng được trên màn chắn
---(Hết)---
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Phương pháp và bài tập tổng hợp về Cách xác định góc quay của tia tới, tia phản xạ hoặc của gương môn Vật Lý 7. Để xem thêm nhiều tư liệu hữu ích khác, các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tốt!