PHƯƠNG PHÁP CHUYỂN MẠCH TAM GIÁC THÀNH MẠCH SAO
1. PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Mạch cầu có sơ đồ như hình vẽ:
- Cách chuyển mạch áp dụng cho mạch cầu không cân bằng.
- Ta cần sử dụng phương pháp chuyển mạch để tính điện trở tương đương của mạch điện.
- Có 2 cách chuyển mạch là từ mạch tam giác thành sao và từ mạch sao thành mạch tam giác.
Ta xét trường hợp:
Chuyển từ mạch tam giác thành mạch sao
Lồng hai mạch vào nhau để tìm x,y,z.
Ta có:
\(\begin{array}{l} X = \frac{{{R_1}.{R_3}}}{{{R_1} + {R_3} + {R_2}}}\\ Y = \frac{{{R_1}.{R_2}}}{{{R_1} + {R_3} + {R_2}}}\\ Z = \frac{{{R_3}.{R_2}}}{{{R_1} + {R_3} + {R_2}}} \end{array}\)
2. VÍ DỤ MINH HỌA
Cho đoạn mạch như hình vẽ bên. Biết các giá trị điện trở R1 = 3Ω; R2 = 6Ω; R3 = 5Ω; R4 = 2 Ω; R5 = 8Ω.
Tính điện trở tương đương của đoạn mạch.
Giải
Chuyển mạch tam giác thành sao
Áp dụng các công thức tìm x, y, z:
\(\begin{array}{l} X = \frac{{{R_2}.{R_3}}}{{{R_4} + {R_3} + {R_2}}} = \frac{{8.6}}{{8 + 6 + 2}} = \frac{{48}}{{16}} = 3\Omega \\ Y = \frac{{{R_4}.{R_2}}}{{{R_4} + {R_3} + {R_2}}} = \frac{{2.6}}{{8 + 6 + 2}} = \frac{{12}}{{16}} = 0,75\Omega \\ Z = \frac{{{R_3}.{R_4}}}{{{R_4} + {R_3} + {R_2}}} = \frac{{8.2}}{{8 + 6 + 2}} = 1\Omega \end{array}\)
Vậy mạch sau khi chuyển ta được [(R1 nt x) // (R3 nt z)] nt y
Điện trở tương đương của mạch là
\({R_{td}} = \frac{{({R_1} + X).({R_3} + Z)}}{{{R_1} + X + {R_3} + Z}} + Y = \frac{{(3 + 3).(5 + 1)}}{{3 + 3 + 5 + 1}} = 3,75\Omega \)
3. BÀI TẬP TỰ LUYỆN
Bài 1: Cho mạch điện như hình vẽ, các điện trở có độ lớn R1 = 1Ω; R2 = 2Ω; R3 = 3Ω; R4 = 4Ω; R5 = 5Ω.
Tính điện trở tương đương của đoạn mạch AB
Đáp án:
Vẽ lại mạch điện:
Biển đổi mạch tam giác thành sao.
Điện trở tương đương của mạch là: 2Ω
Bài 2: Cho mạch điện như hình vẽ, các điện trở có độ lớn: R1 = 5Ω; R2 = 2Ω; R3 = 10Ω; R4 = 30Ω; R5 = 5Ω.
Tính điện trở tương đương của đoạn mạch AB.
Đáp án:
Để tính điện trở tương đương ta cần biến đổi mạch. Chọn cách biến đổi mạch tam giác thành sao.
Điện trở tương đương của mạch là 60/11Ω
...
------( Để xem đầy đủ nội dung của tài liệu, các em vui lòng đăng nhập để xem online hoặc tải về máy)------
Trên đây là một phần trích dẫn nội dung tài liệu Phương pháp giải dạng bài tập Chuyển mạch tam giác thành mạch sao môn Vật Lý 9 năm 2020-2021. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tập tốt !