Nghị luận về lòng biết ơn

a. Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề cần bàn luận: Từ xa xưa, ông bà ta có câu “uống nước nhớ nguồn”, một câu nói dạy bao thế hệ về lòng biết ơn. Lòng biết ơn là một đức tính cao quý và đẹp của con người. Truyền thống về lòng biết ơn đã được bao đời thế hệ cha ông gìn giữ và phát huy. Để tiếp nối ông cha thì thế hệ trẻ cũng đã gìn giữ nét đẹp để hiểu thêm về lòng biết ơn, chúng ta cùng đi tìm hiểu về “Lòng biết ơn”.

b. Thân bài:

* Giải thích thế nào là “lòng biết ơn”:

- Lòng biết ơn là sự ghi nhớ công ơn, tình cảm mà người khác mang lại cho mình. Những hành động, việc làm mà họ hi sinh để mang lại niềm hay hạnh phúc hay niềm vui cho mình.

* Biểu hiện của lòng biết ơn:

- Luôn ghi nhớ công ơn của họ trong long

- Có những hành động thể hiện sự biết ơn

- Luôn mong muốn đền đáp công ơn của những người đã giúp đỡ mình

* Tại sao phải có lòng biết ơn?

- Vì đó là nghĩa cử, truyền thống tốt đẹp của ông cha ta từ bao đời xưa.

- Lòng biết ơn là một tình cảm cao đẹp và thiêng liêng của mỗi con người.

- Mỗi công việc chúng ta thành công không phải tự nhiên mà có, dù lớn hay nhỏ cũng có sự giúp đỡ của ai đó, vậy nên ta cần phải có lòng biết ơn.

* Mở rộng vấn đề:

- Có một số người hiện nay không có lòng biết ơn.

- Ví dụ: Ăn cháo đá bát, qua cầu rút ván, ...

c. Kết bài:

- Nêu cảm nghĩ về lòng biết ơn.

- Nêu những công việc và thể hiện lòng biết ơn.

Đề bài: Em hãy viết bài văn nghị luận về lòng biết ơn.

Gợi ý làm bài:

Không phải tự nhiên mà Amburgh đã phải khẳng định chắc chắn rằng: “Không có kẻ nào bần cùng, thiếu thốn bằng những người không có lòng biết ơn”. Thế mới biết lòng biết ơn trong cuộc sống này có ý nghĩa biết nhường nào đối với mối quan hệ người – người.

Ngay từ khi sinh ra, nếu đã là con người thì ai cũng phải mang trong mình lòng biết ơn cha mẹ - đấng sinh thành đã cưu mang cho ta có mặt trên cuộc sống tươi đẹp này, cất công chăm sóc, nuôi dưỡng ta lớn khôn từng ngày, dạy ta cất tiếng nói đầu tiên, chập chững những bước đầu đời. Lớn lên khi đến trường, ta lại biết ơn thầy cô đã truyền đạt tri thức, dạy cho ta những bài học đạo lý làm người, dìu dắt ta trở thành con người có ích trong cuộc sống. Cuộc sống bình yên ngày hôm nay đánh đổi bằng biết bao xương máu của ông cha, gợi nhắc ta niềm biết ơn. Cuộc sống thú vị với những thành tựu khoa học kĩ thuật, những sáng tạo nghệ thuật, đánh đổi bằng công sức lao động của bao người, gợi nhắc ta niềm biết ơn. Tất cả mọi thành quả trên đời không phải tự nhiên mà có, ta lại đang được thụ hưởng những thành quả ấy, lẽ nào ta không mảy may biết ơn một chút nào?

Lòng biết ơn nhắc nhở mỗi người biết trân quý nhiều giá trị, sống sao cho xứng đáng với sự hy sinh của những người khác dành cho mình. Nhờ có tình cảm cao đẹp ấy, chúng ta không bao giờ sống ích kỉ, lãng quên đi điểm khởi đầu của mình. Lòng biết ơn tựa như một bông hoa mọc lên giữa mảnh đất tâm hồn đem đến hương thơm thanh tao giúp chúng ta thanh thản và trong sạch hơn. Thế nhưng ngày nay với nhiều trái tim đang dần trở nên vô cảm, họ thờ ơ trước một bàn tay đưa ra giúp đỡ họ, coi đó là điều hiển nhiên. Thậm chí nhiều bạn trẻ được nuông chiều nên còn có những đòi hỏi vô lý không mảy may nghĩ đến sự vất vả lao động của bao người, trong đó có chính bố mẹ họ. Dẫu biết họ chỉ là một số ít nhưng vẫn cần phê phán và thay đổi để xã hội ngày càng phát triển và văn minh hơn.

“Uống nước” phải nhớ về “nguồn”, đó là truyền thống quý báu của dân tộc ta từ xưa đến nay. Thừa hưởng truyền thống đạo lý tốt đẹp đó, chúng ta cũng có những ngày kỉ niệm những công lao của những con người. Là con cháu Lạc Hồng, ai mà không nhớ đến ngày mùng mười tháng ba âm lịch, ngày giỗ tổ Hùng Vương – dịp để con cháu người Việt Nam chúng ta đến thắp những nén hương tưởng niệm, bày tỏ lòng biết ơn, thành kính. Ngày 8 tháng 3, ngày Quốc tế Phụ nữ, ta nhớ đến những người bà, người mẹ, người chị, người phụ nữ thầm lặng mà cao đẹp. Tuổi học trò ngây thơ, trao cho cô một cánh hoa hồng nhân 20/11… Trong khi cả thế giới hướng về lòng biết ơn như một điều gì thiêng liêng, lẽ nào bản thân lại đi ngược lại những gì đã trở thành đạo lý, lại không mảy may biết ơn một chút nào?

Lòng biết ơn trở thành truyền thống văn hóa ăn sâu trong nhận thức của mỗi người dân Việt Nam. Truyền thống cao đẹp ấy đã biến thành hành động cụ thể, đem lại hiệu quả thiết thực trong đời sống hiện nay. Lòng biết ơn từ lâu đã trở thành chuẩn mực đạo đức của mỗi con người Việt Nam.

Không ai có thể một mình mà gây dựng nên cả thế giới. Những gì chúng ta có được hôm nay là do công sức và trí tuệ của biết bao người đã dày công sáng tạo nên. Kế thừa thành quả lao động của các thế hệ đi trước là bản chất của xã hội. Sự phát triển của xã hội loài người là tiếp nhận và phát huy các thành quả sẵn có và sáng tạo ra cái mới.

Song nếu như con người không có lòng biết ơn, nếu như phải sống trong xã hội mà không ai mảy may nghĩ đến những điều tốt đã làm thì không chỉ đơn giản là sự bần cùng trong tâm hồn như Amburgh đã nói mà còn là sự lạnh lùng, vô cảm giữa xã hội người, sự kết nối mất chân thành của mối quan hệ người – người. Nhưng thật đáng buồn khi càng ngày, cái “nếu như” ấy càng trở thành sự thật. Những con người “ăn cháo đá bát” không còn chỉ xuất hiện trong những câu chuyện cổ tích như Lý Thông bội bạc Thạch Sanh nữa mà đã hóa đời thật, khiến ta giật mình trước những bài báo con giết cha để lấy tiền đi chơi, trước những hành động lật lọng vô tình đáng phê phán…

Không ai trong cuộc đời có thể vượt qua tất cả mọi thứ mà không nhờ sự động viên, sự giúp đỡ dù ít như thế nào đi chăng nữa. Và những câu cảm ơn là một hành động quý giá giúp cho mỗi chúng ta tự tin hơn. Thật vậy, lòng biết ơn luôn là một trong những điều quan trọng trong cuộc sống này, trong mỗi chúng ta lại càng như cần phải có được.

Đầu tiên để nói về lòng biết ơn thì ta phải hiểu được lòng biết ơn có nghĩa là gì? Lòng biết ơn được hiểu rằng đó chính là tình cảm biết trân trọng, ghi nhớ công ơn của người khác dành cho mình, và những người cũng đã giúp đỡ mình vượt qua cơn hoạn nạn khó khăn. Câu hỏi đặt ra đó chính là tại sao chúng ta phải có lòng biết ơn? Câu trả lời có lẽ chính là bởi vì nó thể hiện đạo đức cần có ở mỗi chúng ta. Khi biết ơn một ai đó đã giúp đỡ, họ dường như cũng đã cưu mang mình vượt qua số phận ngặt nghèo, vất vả. Lòng biết ơn như nó khiến cho con người trở nên tốt đẹp hơn trong nhân cách, cũng như là cả trong suy nghĩ của mình, giúp cho ta tin tưởng, tin yêu thêm trong cuộc sống. Có thể thấy được chính bên cạnh đó, lòng biết ơn còn là cơ sở xây dựng nên những thứ tình cảm tốt đẹp khác nữa như tình cảm bạn bè, tình yêu thương, lòng kính trọng…Và hơn hết ta cũng như phải hiểu được rằng trong một khía cạnh khác của cuộc sống.

Bên cạnh đó, lòng biết ơn còn thể hiện ở khắp mọi nơi trong cuộc sống, ở bất kỳ hoàn cảnh nào, chúng ta cũng cần phải ghi nhớ và thể hiện lòng biết ơn. Đó chỉ đơn giản là khi chúng ta bưng bát cơm để ăn, chúng ta hãy nghĩ đến những người nông dân vất vả làm ra hạt gạo, mà nâng niu, trân trọng, không lãng phí thức ăn, đó đã là thể hiện lòng biết ơn của chúng ta rồi. Hơn thế nữa, chúng ta cũng cần phải biết ơn những thế hệ cha ông đi trước, những người đã hy sinh cả tuổi thanh xuân, cả mạng sống của mình để đổi lại nền hòa bình độc lập cho đất nước như ngày hôm nay.

Đó là với những thế hệ đi trước, còn trong cuộc sống hiện nay, chúng ta phải thể hiện sự biết ơn với những người đã giúp đỡ mình. Ta biết ơn cha mẹ sinh ra, thì cũng nên biết ơn thầy cô đã dạy dỗ cho ta kiến thức, dạy ta nên người. Khi trưởng thành, cũng nên biết ơn những người đã giúp đỡ ta trong công việc, cuộc sống, để có cơ hội báo đáp lòng tốt của họ. Khi chúng ta cho đi, chắc chắn sẽ nhận lại nhiều hơn như thế.

Bởi vì tầm quan trọng của lòng biết ơn, giúp mọi người trở nên tốt đẹp hơn, biết cách chia sẻ giúp đỡ khi cần. Vì thế ông bà ta đã thông qua rất nhiều các câu ca dao, tục ngữ, bài thơ để truyền tải, thúc đẩy tinh thần biết ơn mọi người như câu “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” / “con ơi ghi nhớ lời này / công cha nghĩa mẹ ơn thầy chớ quên”. Việc chúng ta biết tỏ lòng biết ơn giúp gìn giữ và phát huy những truyền thống tốt đẹp, làm cho đất nước, con người có cuộc sống hạnh phúc, nhân ái hơn.

Thế nhưng, với guồng quay của cuộc sống làm cho con người ngày càng trở nên bận rộn hơn. Họ không có nhiều thời gian trò chuyện, tâm sự cùng cha mẹ. Thậm chí, khi cha mẹ về già, họ để họ sống cô đơn ở những bệnh viện, hay trại dưỡng lão mà thiếu đi hơi ấm gia đình, tình thương của con cái dành cho cha mẹ. Hay khi ta ra trường, trưởng thành, việc hỏi thăm thưa gửi với những thầy cô giáo cũ trở nên quá xa vời. Họ quên đi những người bạn, người đồng hành đã luôn ở bên quan tâm, giúp đỡ họ lúc họ khó khăn khi giờ đây, họ đã đứng trên những thành công khác. Đó là những điều mà chúng ta cần thật sự quan tâm, vì nếu không biết đến giá trị của gia đình, cội nguồn thì những truyền thống, văn hóa đất nước sẽ bị thui chột, mài mòn và biến mất. Những kẻ “qua cầu rút ván“ hay “ăn cháo đá bát" cần bị bài trừ một cách nghiêm khắc.

Giới trẻ ngày nay, chính là một thế hệ mới đưa đất nước đến tầm cao mới, vậy các bạn đừng bỏ đi truyền thống quý báu của dân tộc. Chúng ta hãy làm cháy nồng phong trào anh hùng, tưởng nhớ những người đã khuất, giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn, và đặc biệt hãy là một người hiếu thảo đối với cha mẹ và người thân…. đây chính là hành động thiết thực nhất mà bạn phải làm. Đừng bỏ qua nó.

Uống nước nhớ nguồn hay ăn quả nhớ kẻ trồng cây chính là nét đẹp, bản sắc, đạo lý của dân tộc Việt. Hãy cùng gìn giữ và quý trọng, hãy sống để tưởng nhớ và biết ơn, hãy mở rộng trái tim của chúng ta để cùng tạo nên nhưng trang sử mới tốt đẹp cho dân tộc Việt Nam.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----