Qua bài giảng Luyện từ và câu Mở rộng vốn từ: Quyền và bổn phận, giúp các em mở rộng vốn từ thuộc chủ điểm: quyền, bổn phận. Đồng thời, giúp các em hiểu nghĩa và tìm những từ đồng nghĩa, những thành ngữ, tục ngữ về bổn phận.
Tóm tắt lý thuyết
Câu 1 (trang 155 sgk Tiếng Việt 5): Dựa theo nghĩa của tiếng quyền, em hãy xếp các từ cho trong ngoặc đơn thành hai nhóm:
a) Quyền là những điều mà pháp luật hoặc xã hội công nhận cho được hưởng, được làm, được đòi hỏi.
b) Quyền là những điều do có địa vị hay chức vụ mà được làm.
(quyền hạn, quyền hành, quyền lợi, quyền lực, nhân quyền, thẩm quyền)
Gợi ý:
a) Quyền là những điều mà pháp luật hoặc xã hội công nhận cho được hưởng, được làm, được đòi hỏi: quyền lợi, nhân quyền.
b) Quyền là những điều do có địa vị hay chức vụ mà được làm: quyền hạn, quyền hành, quyền lưc, thẩm quyền.
Câu 2 (trang 155 sgk Tiếng Việt 5): Trong các từ cho dưới đây, những từ nào đồng nghĩa với bổn phận?
nghĩa vụ, nhiệm vụ, chức vụ, chức năng, chức trách, trách nhiệm, phận sự, địa phận.
Gợi ý:
- Từ đồng nghĩa với bổn phận là: nghĩa vụ, nhiệm vụ, trách nhiệm, phận sự.
Câu 3 (trang 155-156 sgk Tiếng Việt 5): Đọc lại Năm điều Bác Hồ dạy thiếu nhi và trả lời câu hỏi:
Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào
Học tập tốt, lao động tốt
Đoàn kết tốt, kỉ luật tốt
Giữ gìn vệ sinh thật tốt
Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm.
a) Năm điều Bác Hồ dạy nói về quyền hay bổn phận của thiếu nhi?
b) Lời Bác dạy thiếu nhi đã trở thành những quy định nào trong Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em mà em vừa học?
Gợi ý:
a) Năm điều Bác Hồ dạy nói về bổn phận của thiếu nhi.
b) Lời Bác dạy thiếu nhi đã trở thành những qui định được nêu trong điều 21 của Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Câu 4 (trang 156 sgk Tiếng Việt 5): Viết một đoạn văn khoảng 5 câu trình bày suy nghĩ của em về nhân vật Út Vịnh trong bài tập đọc em đã học ở tuần 32.
Gợi ý:
Tuy còn nhỏ nhưng Út Vịnh đã có ý thức trách nhiệm của một công dân. Vịnh không những thực hiện tốt nhiệm vụ giữ gìn an toàn đường sắt mà còn thuyết phục được Sơn không chơi dại thả diều trên đường tàu. Đặc biệt hơn nữa, Vịnh đã dũng cảm cứu sống một em nhỏ. Hành động đó cùa Vịnh rất đáng khâm phục. Là học sinh, chúng ta nên học tập theo Vịnh.
- Thông qua bài học Luyện từ và câu Mở rộng vốn từ: Quyền và bổn phận, các em cần nắm được những nội dung chính sau:
- Mở rộng vốn từ thuộc chủ điểm: quyền và bổn phận.
- Hiểu được nghĩa của các từ ngữ thuộc chủ điểm: quyền, bổn phận.
- Sử dụng các từ thuộc chủ điểm để nói, để viết.
- Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Kể chuyện: Kể chuyện được cứng kiến hoặc tham gia cho tiết học tiếp theo.
