PHÒNG GD &ĐT HUYỆN AN PHÚ ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI
NĂM HỌC: 2018 – 2019
MÔN: NGỮ VĂN 8
Câu 1. (8 điểm)
Nói về cách xử thế giữa người và người, thế hệ trước thường có nhiều lời khuyên, như:
- Lời chào cao hơn mâm cỗ.
- Lời nói chẳng mất tiền mua,
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.
- Chim khôn kêu tiếng rảnh rang,
Người khôn ăn nói dịu dàng dễ nghe.
Trình bày suy nghĩ của em về những lời khuyên trên.
Câu 2. (12 điểm)
Thế giới hiện thực và mộng tưởng qua phần trích truyện ngắn Cô bé bán diêm của An-đéc-xen:
Chà ! Giá quẹt một que diêm mà sưởi cho đỡ rét một chút nhỉ ? Giá em có thể rút một que diêm ra quẹt vào tường mà hơ ngón tay nhỉ ? Cuối cùng em cũng đánh liều quẹt một que...
Em hơ đôi tay trên que diêm sáng rực như than hồng. Chà ! Ánh sáng kì dị làm sao ! Em tưởng chừng như đang ngồi trước một lò sưởi bằng sắt có những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng. Trong lò, lửa cháy nom đến vui mắt và tỏa ra hơi nóng dịu dàng...
Em vừa duỗi chân ra sưởi thì lửa vụt tắt, lò sưởi biến mất. Em ngồi đó, tay cầm que diêm đã tàn hẳn. Em bần thần cả người và chợt nghĩ ra rằng cha em đã giao cho em đi bán diêm. Đêm nay về nhà thế nào cũng bị cha mắng.
Em quẹt que diêm thứ hai, diêm cháy và sáng rực lên. Bức tường như biến thành một tấm rèm bằng vải màu. Em nhìn thấu vào tận trong nhà. Bàn ăn đã dọn, khăn trải bàn trắng tinh, trên bàn toàn bát đĩa bằng sứ quý giá, và có cả một con ngỗng quay...
Rồi... que diêm vụt tắt ; trước mặt em chỉ còn là những bức tường dày đặc và lạnh lẽo.
Thực tế đã thay thế cho mộng tưởng ; chẳng có bàn ăn thịnh soạn nào cả, mà chỉ có phố xá vắng teo, lạnh buốt, tuyết phủ trắng xóa, gió bấc vi vu và mấy người khách qua đường quần áo ấm áp vội vã đi đến những nơi hẹn hò, hoàn toàn lãnh đạm với cảnh nghèo khổ của em bé bán diêm.
Em quẹt que diêm thứ ba. Bỗng em thấy hiện ra một cây thông Nô-en. Cây này lớn và trang trí lộng lẫy hơn cây mà em đã được thấy năm ngoái qua cửa kính một nhà buôn giàu có. Hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi... Em với đôi tay về phía cây... nhưng diêm tắt. Tất cả các ngọn nến bay lên, bay lên mãi rồi biến thành những ngôi sao trên trời.
Em quẹt que diêm nữa vào tường, một ánh sáng xanh tỏa ra xung quanh và em bé nhìn thấy rõ ràng bà em đang mỉm cười với em.
- Bà ơi ! Em bé reo lên, cho cháu đi với ! Cháu biết rằng diêm tắt thì bà cũng biến đi mất như lò sưởi, ngỗng quay và cây Nô-en ban nãy, nhưng xin bà đừng bỏ cháu ở nơi này;...
Que diêm tắt phụt, và ảo ảnh rực sáng trên khuôn mặt em bé cũng biến mất.
Thế là em quẹt tất cả que diêm còn lại trong bao. Em muốn níu bà em lại ! Diêm nối nhau chiếu sáng như giữa ban ngày. Chưa bao giờ em thấy bà em to lớn và đẹp lão như thế này. Bà cụ cầm lấy tay em, rồi hai bà cháu bay vụt lên cao, cao mãi, chẳng còn đói rét, đau buồn nào đe dọa họ nữa...
(Ngữ văn 8, Tập một, NXB Giáo dục 2004, trang 64 - 67)
.......HẾT.........
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Câu 1.
a. Đặt vấn đề : Nêu được vấn đề cần nghị luận: Phép ứng xử trong giao tiếp trong xã hội.
b. Giải quyết vấn đề
b.1. Giải thích
- Giải thích từ ngữ:
- Lời chào: chào hỏi ban đầu khi gặp gỡ hoặc bắt đầu giao tiếp.
- Mâm cỗ: mâm giỗ, bữa ăn giỗ hoặc tiệc,… với nhiều thức ăn ngon.
- Khôn: người biết xử sự một cách có lợi nhất.
- Tiếng rảnh rang: tiếng hót êm tai, dễ nghe.
- Giải thích luận đề: Để giao tiếp tốt đẹp, mỗi người cần chú ý chào hỏi, dùng lời lẽ nhã nhặn, lịch sự.
b.2. Bình luận
b.2.1. Bình
Đánh giá tính đúng đắn của luận đề.
b.2.2. Luận
[1] Gặp nhau, khởi đầu cuộc giao tiếp (câu 1)
- Phép lịch sự xã giao, đầu tiên cần có lời chào hỏi.
- Lời chào hỏi tạo tâm lí dễ chịu đến người đối diện, khởi đầu tốt đẹp cuộc giao tiếp.
- Lời chào hỏi biểu hiện sự tôn trọng người đối diện, chứng tỏ người nói có văn hóa. Từ đó dẫn đến thuận lợi cho cuộc giao tiếp.
[2] Trong quá trình giao tiếp (câu 2, 3)
- Lời nói cần phải lựa để không mất lòng, xúc phạm người khác. Và việc lựa lời ấy không khó, bởi không mất tiền mua.
- Lời nói mà người khác cảm thấy dễ nghe, chứng tỏ người nói là người biết xử sự khôn ngoan. Bởi từ chỗ dễ nghe sẽ dẫn đến cuộc giao tiếp thuận lợi, thành công.
- Hai câu ca dao khuyên mọi người không nên ăn nói tùy tiện hoặc hơn thua nhau trong lời nói.
- Phê phán những người không biết phép lịch sự trong giao tiếp...
- Dẫn chứng minh họa (từ những con người/sự việc cụ thể).
c. Kết thúc thúc đề
- Đánh giá khái quát vấn đề.
- Bài học nhận thức và hành động của bản thân…
-------Nội dung đầy đủ chi tiết vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy---------
Trên đây là trích dẫn một phần đề thi kèm đáp án chi tiết và thang điểm Đề thi HSG năm 2019 môn Ngữ Văn 9 - Phòng GD&ĐT huyện An Phú. Để xem được đầy đủ nội dung đề thi, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi. Chúc cá em đạt kết quả tốt.
Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm
---Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn---
