SÔNG NGÒI TRUNG BỘ
1. LÝ THUYẾT
- Sông ngòn ngắn và dốc phân thành nhiều lưu vực nhỏ độc lập.
- Lũ lên nhanh và đột ngột.
- Lũ tập trung từ tháng 9 đến tháng 12.
Hệ thống sông ngòi miền Trung:
Các dòng sông lớn ở miền Trung chủ yếu được bắt nguồn từ dãy Trường Sơn và đổ ra biển Đông.
- Sông Hương (tức Hương Giang): Bắt nguồn từ dãy Trường Sơn Đông, dài 30 km đoạn từ Bằng Lãng đến cửa Thuận An, chảy qua thành phố Huế ở tỉnh Thừa Thiên-Huế sau đó hợp lưu với dòng Hữu Trạch tại ngã ba Bằng Lãng. Sông Hương là dòng sông nổi tiếng trong thi ca, nhạc họa của Việt Nam. Dòng sông là một mạch nguồn, một biểu tượng của văn hóa Huế.
- Sông Hàn: Là con sông nằm ở thành phố Đà Nẵng. Sông Hàn bắt đầu từ ngã ba sông giữa Quận Cẩm Lệ, quận Hải Châu và quận Ngũ Hành Sơn tới vịnh Đà Nẵng, tại chỗ giáp ranh giữa quận Hải Châu và quận Sơn Trà. Sông có dòng chảy từ Nam lên Bắc.
Sông Hàn với chiều dài khoảng 7,2 km. Chiều rộng của sông khoảng 900 – 1.200m, độ sâu trung bình 4 – 5m.
- Sông Lam: Bắt nguồn từ Nậm Căn (Lào), dài 513 km, chảy qua Nghệ An theo hướng Tây Bắc – Đông Nam, đổ ra biển Đông tại cửa Hội.
- Sông Ba (còn gọi là Đà Rằng): Bắt nguồn từ dãy núi Ngọc Linh (Kon Tum), dài 300 km, diện tích lưu vực là 13.000 km², chảy qua Gia Lai và Phú Yên rồi đổ ra biển Đông qua cửa Đà Diễn.
- Sông Thạch Hãn: Bắt nguồn từ dãy Trường Sơn, dài 155 km, diện tích lưu vực gần 3000 km², hợp thành bởi hai con sông chính là sông Quảng Trị và sông Cam Lộ rồi đổ ra biển Đông qua cửa Việt.
- Sông Ngàn Sâu: Bắt nguồn từ dãy núi Trường Sơn, dài 131 km, chảy qua địa bàn giáp ranh của 2 tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình, là chi lưu chính của sông La.
- Sông Trà Khúc: Bắt nguồn từ núi Đắc Tơ Rôn, dài 120 km, là hợp nước của 4 dòng sông (sông Rhe, sông Xà Lò, sông Rinh, sông Tang), đổ ra biển Đông qua cửa Đại.
Sông Bến Hải: Bắt nguồn từ dãy Trường Sơn, dài 100 km, chảy dọc theo vĩ tuyến 17° Bắc từ Tây sang Đông rồi đổ ra biển Đông qua cửa Tùng.
- Sông Thu Bồn: Bắt nguồn từ núi Ngọc Linh (giáp giới hai tỉnh Quảng Nam và Kon Tum), dài 95 km, chảy trên địa phận tỉnh Quảng Nam.
- Sông Gianh: Bắt nguồn từ dãy Trường Sơn, dài 90 km, chảy trên địa phận tỉnh Quảng Bình rồi đổ ra Biển Đông qua cửa Gianh.
- Sông Nhật Lệ: Bắt nguồn từ núi U Bò (dãy núi Trường Sơn), dài 85 km, chảy qua địa phận tỉnh Quảng Bình rồi đổ ra Biển Đông qua cửa Nhật Lệ.
Các hồ ở khu vực miền Trung chủ yếu là hồ nhân tạo được xây dựng để giữ nước cung cấp cho cho các vùng phát triển nông nghiệp.
2. BÀI TẬP VÍ DỤ
Câu 1: Em hãy cho biết vì sao sông ngòi Trung Bộ lại có đặc điểm như vậy? Tìm trên bản đồ một số sông lớn ở Trung Bộ nước ta.
Trả lời
- Lãnh thổ Trung Bộ kéo dài, hẹp ngang, đồi núi ăn ra sát biển nên sông ngòi ở đây thường ngắn và dốc. Khi có mưa và bão lớn, lũ các sông lên rất nhanh và đột ngột.
- Ở Trung Bộ, mùa mưa lệch hẳn về thu đông, nên mùa lũ tập trung vào các tháng cuối năm (tháng 9 - 12).
- Một số sông lớn ở Trung Bộ: sông Mã, sông Cả, sông Thu Bồn, sông Ba (Đà Rằng).
Câu 2: Các thành phố Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, cần Thơ nằm trên bờ những dòng sông nào?
Trả lời:
- Hà Nội: Nằm trên bờ sông Hồng.
- Tp. Hồ Chí Minh: Nằm trên bờ sông Sài Gòn.
- Đà Nẵng: Nằm trên bờ sông Hàn.
- Cần Thơ: Nằm trên bờ sông Hậu Giang.
3. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Việt Nam có mấy hệ thống sông lớn
A. 7
B. 8
C. 9
D. 10
Đáp án: C. 9
Giải thích: (trang 121 SGK Địa lí 8).
Câu 2: Diện tích lưu vực các sông lớn ở nước ta phần nhiều
- Dưới 10.000km2
- Khoảng 10.000km2.
- Trên 10.000km2.
- Tất cả đều sai
Câu 3: Mùa lũ của sông ngòi Trung Bộ tập trung vào thời gian nào?
A. Từ tháng 5 đến tháng 10
B. Từ tháng 6 đến tháng 10
C. Từ tháng 8 đến tháng 12
D. Từ tháng 9 đến tháng 12
Đáp án: D. Từ tháng 9 đến tháng 12
Giải thích: (trang 121 SGK Địa lí 8).
Câu 4: Đặc điểm của sông ngòi Trung Bộ
A. Sông dài, nhiều hệ thống sông lớn.
B. Sông nhỏ và dốc, phân thành nhiều lưu vực nhỏ độc lập.
C. Sông lớn, dốc, hướng vòng cung.
D. Sông dài, lớn và dốc.
Đáp án: B. Sông nhỏ và dốc, phân thành nhiều lưu vực nhỏ độc lập.
Giải thích: (trang 121 SGK Địa lí 8).
Câu 5: Trong các hệ thống sông chính của Việt Nam có bao nhiêu hệ thống sông có lưu vực ngoài lãnh thổ
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7
Đáp án: A. 4
Giải thích: Trong các hệ thống sông chính của Việt Nam có bao nhiêu hệ thống sông có lưu vực ngoài lãnh thổ: sông Hồng, sông Mã, sông Cả, sông Mê Công (trang 122 SGK Địa lí 8).
Câu 6: Số sông dài trên 10km chảy trên lãnh thổ nước ta là
- 1230 sông
- 2360 sông
- 2630 sông
- 2310 sông
Câu 7: Sông ngòi Trung Bộ có đặc điểm
- Ngắn.
- Dốc.
- Lũ lên nhanh đột ngột.
- Tất cả đều đúng.
---(Hết)---
Trên đây là toàn bộ nội dung Chuyên đề Đặc điểm sông ngòi Trung Bộ môn Địa Lý 8 năm 2021. Để xem thêm nhiều tài liệu hữu ích khác, các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tốt!