Câu ghép (tiếp theo)

a. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu trong câu ghép sau đây là quan hệ gì? Trong mối quan hệ đó, mỗi vế câu biểu thị ý nghĩa gì?

• Quan hệ ý nghĩa giữa các vế: quan hệ nhân quả.
• Từ nối: Vì
• Vế một biểu thị kết quả: cảnh vật thay đổi. Vế hai nêu nguyên nhân: lòng tôi thay đổi.

b. Dựa vào kiến thức đã học ở các lớp dưới, hãy nêu thêm những quan hệ ý nghĩa có thể có giữa các vế câu. Cho ví dụ minh họa.

• Quan hệ nhân quả: Vì nó ốm nên nó nghỉ học.
• Quan hệ điều kiện, giả thiết: Nếu trời không mưa thì tôi đi chơi.
• Quan hệ đồng thời, đẳng lập: Mây tan và mưa tạnh, trời trở nên quang đãng.

• Các vế của câu ghép có quan hệ ý nghĩa với nhau khá chặt chẽ. Những quan hệ thường gặp là: quan hệ nguyên nhân, quan hệ điều kiện, quan hệ tương phản, quan hệ tăng tiến, quan hệ lựa chọn, quan hệ bổ sung, quan hệ nối tiếp, quan hệ đồng thời, quan hệ giải thích.
• Mỗi quan hệ thường được đánh dấu bằng những quan hệ từ, cặp quan hệ từ hoặc cặp từ hô ứng nhất định. Tuy nhiên, để nhận biết chính xác quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu, trong nhiều trường hợp, ta phải dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp.