Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Hoa Lư có đáp án

TRƯỜNG THCS HOA LƯ

ĐỀ THI HSG CẤP TRƯỜNG NĂM HỌC 2020-2021 MÔN SINH HỌC 9 Thời gian: 150 phút

 

Câu 1:

a) Quá trình nguyên phân có ý nghĩa gì đối với di truyền và sự sinh trưởng phát triển của cơ thể?

b)  Thực chất của quá trình thụ tinh là gì?

c) Tại sao ADN ở tế bào nhân thực cần trung gian là các ARN để truyền đạt thông tin di truyền?

Câu 2:

Giải thích vì sao người say rượu thường có biểu hiện chân nam đá chân chiêu trong lúc đi?

Câu 3:

Ở một loài thực vật có 2n = 20, người ta thấy trong 1 tế bào có 19 NST bình thường và 1 NST có tâm động có vị trí khác thường so với các NST còn lại. Hãy cho biết NST có tâm động vị trí khác thường này có thể được hình thành bằng cơ chế nào?

Câu 4:

1. AND có cấu trúc mạch kép có ý nghĩa gì về mặt di truyền?
2. Thể đột biến là gì? Hãy cho biết trong những trường hợp nào thì từ đột biến có thể chuyển thành thể đột biến?

Câu 5:

Xét trường hợp 1 gen có 2 alen A và a, trong đó alen A có chiều dài 153nm và có 1169 liên kết Hidro. Alen a có chiều dài bằng alen A nhưng số liên kết Hidro lớn hơn gen A là 1 liên kết. Cặp Aa nhân đôi liên tiếp 2 lần. Vậy môi trường nội bào cần cung cấp số Nu từng loại là bao nhiêu?

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

a) Ý nghĩa nguyên phân: - Nguyên phân duy trì ổn định bộ nhiễm sắc thể của loài qua các thế hệ. - Nguyên phân làm tăng số lượng tế bào là cơ sở của sự sinh trưởng của các mô, cơ quan, cơ thể, thay thế tế bào già, tế bào bị tổn thương. b) Thực chất của thụ tinh:Là sự kết hợp hai bộ nhân đơn bội của giao tử tạo thành bộ nhân lưỡng bội ở hợp tử. c) Cần ARN trung gian vì: - Đối với sinh vật  nhân thực ADN ở trong nhân trong khi quá trình dịch mã xảy ra ở tế bào chất nên cần trung gian. - Việc sử dụng trung gian là ARN giúp bảo quản thông tin di truyền. - ADN có cấu trúc xoắn kép gồm 2 mạch đơn song song xoắn đều liên kết với nhau bằng liên kết hidro nên không phù hợp để làm khuôn dịch mã.

 

----

 -(Để xem tiếp nội dung của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1:

Một tế bào sinh dục sơ khai gà 2n = 78. Sau một số đợt nguyên phân liên tiếp môi trường nội bào cung cấp 19812 NST nguyên liệu mới hoàn toàn. Các tế bào con đều trở thành tế bào sinh trứng. Biết hiệu suất thụ tinh của trứng là 25% và của tinh trùng là 3,125%. Hãy cho biết:

1. Tìm số đợt nguyên phân của tế bào trên?
2. Tìm số hợp tử tạo thành?
3. Tính số lượng tế bào sinh tinh cần cung cấp cho quá trình thụ tinh nói trên?

Câu 2:

Cho lai cà chua quả vàng, cao với cà chua thấp, đỏ. Thu được F1 đồng loạt cà chua cao, đỏ. Tiến hành cho F1 tự thụ phấn thu được F2:

                             918 cao, đỏ

                             305 cao, vàng

                             320 thấp, đỏ

                            100 thấp, vàng

      a) Hãy biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F2?

      b) Tìm kiểu gen, kiểu hình P để ngay F1 thu được tỉ lệ 1 : 1 : 1 : 1?

Câu 3:

1. Tại sao trong phép lai phân tích, nếu kết quả lai có hiện tượng đồng tính thì cơ thể mang tính trạng trội phải có kiểu gen đồng hợp? Nếu có hiện tượng phân tính thì cơ thể mang tính trạng trội có kiểu gen dị hợp?
2. Cho 2 cá thể thuần chủng có kiểu gen AA và aa lai với nhau thu được thế hệ lai F₁ có cá thể mang kiểu gen AAA và cá thể mang kiểu gen OA. Biết rằng cá thể có kiểu gen AAA có hàm lượng ADN tăng 1,5 lần còn cá thể mang kiểu gen OA có số lượng NST giảm đi một chiếc. Trình bày cơ chế phát sinh thể OA? Nêu các biểu hiện của hai thể đột biến trên?

Câu 4:

1. Hãy giải thích: Nơron là các tế đã được biệt hóa cao độ, mất khả năng phân chia nhưng có thể hoạt động trong suốt cuộc đời một con người?
2. Tuyến giáp là tuyến nội tiết lớn nhất, nặng chừng 20 – 25g. Hoocmon tuyến giáp là tirôxin (TH), trong thành phần có i-ốt, có vai trò quan trọng trong trao đổi chất và quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào.
   1. Dựa vào phần kiến thức trên, em hãy cho biết nếu trong khẩu phần ăn hàng ngày của chúng ta mà thiếu i-ốt thì sẽ gây hậu quả gì? Tại sao?
   2. Do những loại hoocmon nào mà uyến giáp có thể tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu?

Câu 5:

Hội chứng Đao là do thừa một NST số 21 (3 NST số 21) trong tế bào. Người mắc bệnh này thường thấp bé, má phệ, cổ rụt, khe mắt xếch, lưỡi dày và hay thè ra,……Khoảng 50% bệnh nhân chết trong 5 năm đầu, còn lại có thể sống tới tuổi trưởng thành. Vậy em hãy giải thích tại sao đa số người mắc hội chứng Đao có thể sống tới tuổi trưởng thành?

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

a) Gọi số lần nguyên phân của tế bào trên là x (x nguyên đương) Ta có: 2n(2x – 2) = 19812 2x = 256 => x = 8 Vậy số đợt nguyên phân của tế bào sinh dục sơ khai là 8 đợt. b) – Số tế bào con tạo ra: 28 = 256 = số tế bào sinh trứng - Mà bài ra H% = 25% => số trứng được hình thành là: 256 x 25% = 64 = số hợp tử hình thành. => Có 64 hợp tử được hình thành. c) Theo bài ra có: Số tinh trùng được thụ tinh = số hợp tử = 64 mà H% = 3,125% do đó số tinh trùng được hình thành: \(\frac{{64}}{{3,125}}x100 = 2048(tinh trùng)\) = Số tế bào sinh tinh là: 2048/4 = 512 (tế bào)

 

----

 -(Để xem tiếp nội dung của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1

1. Sinh học hiện đại đã làm sáng tỏ của hiện tượng di truyền độc lập về 2 cặp tính trạng của Menđen như thế nào?
2. Một bạn học sinh nói rằng: bố mẹ truyền cho con mình các tính trạng đã hình thành sẵn. Bằng kiến thức đã học, hãy cho biết ý kiến trên có đúng hay không? Giải thích?
3. Giải thích vì sao 2 phân tử ADN con được tạo ra qua cơ chế nhân đôi lại giống ADN mẹ? Có trường hợp nào qua nhân đôi ADN con lại khác ADN mẹ không? 

Câu 2

 Một nhóm tế bào sinh dục đực sơ khai chứa 720NST đơn, các tế bào này thực hiện nguyên phân liến tiếp một số lần bằng nhau. Số đợt nguyên phân của mỗi tế bào bằng số NST đơn trong bộ NST lưỡng bội của loài. Các tế bào tạo ra đều trở thành tế bào sinh tinh trùng. Biết hiệu suất thụ tinh của tinh trùng là 10%. Khi giảm phân các cá thể tạo hợp tử với số NST đơn 4608 lúc chưa nhân đôi.

1. Tìm bộ NST lưỡng bội của loài? Tên loài là gì? Vì sao?
2. Tính số tế bào sinh dục sơ khai đực, số tế bào sinh tinh trùng?

Câu 3

1. Ruồi giấm 2n = 8 có khoảng 2,83x10⁸ cặp Nu. Nếu chiều dài trung bình của NST ruồi giấm ở kì giữa dài khoảng 2 micromet thì nó cuộn chặt lại và làm ngắn đi bao nhiêu lần so với chiều dài kéo thẳng của phân tử AND?
2. Gen B có chiều dài 2040A⁰, trên mạch 1 có 150A và 103T. Một đột biến gen dạng thay thế một cặp Nu xảy ra làm gen B thành gen b. Gen b có 1546 liên kết Hiđrô. Cặp Bb tự nhân đôi 1 lần đã tạo ra các gen con, tất cả các gen con nhân đôi lần thứ 2. Hỏi môi trường nội bào cung cấp số lượng nucleotit từng loại là bao nhiêu?

Câu 4

 Trên một cánh đồng có các loài sinh vật sau: thỏ, rắn, sâu ăn lá, chim ăn sâu, diều hâu, nai, vi khuẩn. Cá thể thỏ sống trong môi trường đó chịu tác động nào?

Câu 5

Hãy sắp xếp các hiện tượng sau đây theo từng mối quan hệ cùng và khác loài:

1. Cua và hải quỳ
2. Vi khuẩn sống trong nốt sần rễ cây họ Đậu
3. Nấm sống bám trên da người
4. Địa y sống bám trên thân cây gỗ
5. Hiện tượng liền rễ ở hai cây thông nhựa mọc gần nhau
6. Cá mập con khi mới sinh ra sử dụng ngay trứng chưa nở làm thức ăn
7. Tảo giáp nở hoa gây độc cho cá, tôm,…
8. Cây nắp ấm bắt ruồi làm thức ăn

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

1. + Nhân tố di truyền mà Menđen nhắc đến trong các thí nghiệm của mình chính là gen. Mỗi cặp gen tương ứng tồn tại trên 1 cặp NST tương đồng. + Sinh học hiện đại đã gắn mỗi cặp nhân tố di truyền nên mỗi cặp NST để nhận sự phân li và tổ hợp của các cặp NST gắn liền sự phân li và tổ hợp của các nhân tố di truyền trong quá trình giảm phân và thụ tinh. 2. - Nói bố mẹ truyền cho con tính trạng đã hình thành sẵn là sai. - Vì: Bố mẹ chỉ truyền cho con kiểu gen qui định khả năng phản ứng của cơ thể trước môi trường. Kiểu gen tương tác với môi trường để hình thành kiểu hình (tính trạng). 3. - Hai ADN con sau nhân đôi giống ADN mẹ do quá trình nhân đôi của ADN được diễn ra  theo các nguyên tắc:  + Nguyên tắc khuôn mẫu: nghĩa là mạch mới tạo ADN con được tổng hợp dựa trên mạch  khuôn của ADN mẹ.  + Nguyên tắc bổ sung: Sự liên kết các nu. ở mạch khuôn với các nu. tự do là cố định: A  liên kết với T hay ngược lại; G liên kết với X hay ngược lại.  + Nguyên tắc giữ lại một nửa (bán bảo toàn): trong mỗi ADN con có 1 mạch của ADN mẹ  (mạch cũ), còn 1 mạch mới được tổng hợp.  - Có trường hợp ADN con khác ADN mẹ nếu xảy ra đột biến trong qua trình nhân đôi.

 

----

Câu 1.

1. Có ý kiến cho rằng: “Những người bị bệnh thiếu máu là do thiếu số lượng máu cung cấp vào cơ thể”. Bằng kiến thức của mình, em có đồng ý với ý kiến trên hay không? Hãy giải thích vì sao?
2. Trong cơ thể nam giới, số lượng tinh trùng được sản sinh ra là rất lớn, nhưng trong quá trình thụ tinh lại chỉ có một tinh trùng được trứng tiếp nhận? Hãy giải thích hiện tương trên?
3. Một người ở đồng bằng lên sống ở vùng núi cao một thời gian, không khí vùng đó nghèo Oxi. Hãy cho biết cơ thể người đó xảy ra nhưng thay đổi nào về hoạt động của hệ hô hấp, hệ tuần hoàn và máu?

Câu 2.

Cho những ví dụ sau: Chỉ ra trường hợp nào là thường biến, trường hợp nào là đột biến:

1. Người có bàn tay 6 ngón
2. Thỏ Himalaya ở 35⁰C có bộ lông trắng, toàn bộ nuôi ở 5⁰C bộ lông toàn đen, nuôi ở 20 – 30⁰C thì thân trắng, mũi, tai, chân, đuôi đen
3. Lợn có đầu và chân sau dị dạng
4. Bò có 6 chân
5. Gấu Bắc Cực có bộ lông dày, trắng, mùa hè lông thưa, mọc đậm

 

Câu 3

Ở một loài động vật, giả sử có 100 tế bào sinh giao tử đực có kiểu gen Aa tiến hành giảm phân. Trong số đó có 5 tế bào xảy ra rối loạn lần phân bào II ở tế bào chứa gen a, giảm phân I bình thường các tế bào khác giảm phân bình thường.

1. Xác định: Trong tổng số giao tử bình thường, tỉ lệ loại giao tử bình thường chứa gen A là bao nhiêu?
2. Trong tổng số giao tử không bình thường chứa gen a là bao nhiêu?

 

Câu 4

1. Trong các thí nghiệm của mình, Menđen đã tiến hành thí nghiệm trên nhiều đối tượng nhưng công phu và hoàn chỉnh nhất là trên đậu Hà Lan (có hoa lưỡng tính, tự thụ phấn khá nghiêm ngặt). Đặc biệt, ông đã chọn các cặp tính trạng tương phản trên cây đậu Hà Lan khi thí nghiệm. Từ đó, bằng phương pháp độc đáo của mình, MenĐen đã rút ra các quy luật di truyền (năm 1865), đặt nền móng cho Di truyền học.

1. Dựa vào phần thông tin trên, em hãy giải thích Tại sao Menđen lại chọn các cặp tính trạng tương phản khi thực hiện các phép lai?
2. Hãy trình bày nội dung phương pháp độc đáo của MenĐen khi phân tích kết quả thí nghiệm lai của mình?

2. Ngoài cây đậu Hà Lan, những định luật của Menđen có thể áp dụng trên các loài sinh vật khác được không? Vì sao?
3. Vì sao mỗi NST chứa 1 phân tử AND rất dài lại có thể xếp gọn được trong nhân có kích thước nhỏ?

 

Câu 5

1. Ở vận động viên lúc nghỉ ngơi nhịp tim là 40 – 60 nhịp/phút, còn người bình thường là 75 nhịp/phút. Hãy giải thích sự khác nhau đó?
2. Quan sát hình ảnh dưới đây và điền vào bảng so sánh sau:

 

Chỉ tiêu so sánh	Sự hình thành giao tử đực	Sự hình thành giao tử cái
Số lần giảm phân
Số lần nguyên phân
Bộ NST của Đại bào tử
Bộ NST của Tiểu bào tử
Kết quả (Số giao tử được tạo thành từ một tế bào ban đầu)

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

1. + Không đồng ý. + Vì những người bị mắc bệnh thiếu máu không phải do thiếu số lượng máu mà là do thiếu số lượng hồng cầu trên đơn vị thể tích máu, làm cho khả năng trao đổi khí của máu bị kém đi => Thiếu máu trong cơ thể. 2. + Vì sau khi một tinh trùng đã lọt qua màng của tế bào trứng thì ở màng trứng sẽ diễn ra một loạt những phản ứng để ngăn chặn các tinh trung khác không đột nhập vào được nữa. 3. Những thay đổi xảy ra: + Nhịp thở nhanh hơn, tăng không khí, tăng tiếp nhận Oxi. + Tim đập nhanh hơn, tăng tốc độ tuần hoàn, cần nhiều máu cho các bộ phận quan trọng như não, tim. + Tủy xương tăng cường sản xuất hồng cầu đưa vào máu làm khả năng vận chuyển Oxi của máu tăng. + Tang thể tích phổi và thể tích tâm thất.

 

----

-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1

1. Men Đen đã phát hiện ra quy luật phân li bằng cách nào? Phát biểu quy luật phân li của Men Đen?

2. Cho P tự thụ phấn thu được đời F₁ có tỉ lệ kiểu gen là 1: 2: 1. Quy luật di truyền nào chi phối phép lai trên. Lấy ví dụ và viết sơ đồ lai cho mỗi quy luật (biết 1 gen quy định 1 tính trạng).

Câu 2

1. Khi cấu trúc bậc 1 của prôtêin bị thay đổi thì chức năng của prôtêin đó có bị

thay đổi không? Giải thích.

2. Trong tế bào sinh dưỡng của một loài lưỡng bội, xét 2 cặp gen ký hiệu A, a và B, b. Các gen này  nằm trên nhiễm sắc thể thường. Hãy viết các  kiểu gen có thể có của tế bào đó.

3. Ở một loài trong tế bào sinh dưỡng bộ NST 2n = 14. Một hợp tử của loài đó tiến hành nguyên phân phát triển thành phôi khi đang ở lần nguyên phân thứ 3 do tác động của coxisin gây ra sự không phân li của tất cả các NST ở tế bào. Các tế bào khác phân chia bình thường. Tất cả các tế bào con sau khi tạo thành lại tiếp tục nguyên phân 2 lần liên tiếp để tạo phôi. Xác định tỉ lệ % số tế bào bị đột biến có trong phôi khi tạo thành? Tính số NST trong tất cả các tế bào sau khi kết thúc quá trình nguyên phân nói trên?

Câu 3

Xét gen B có tỉ lệ \(\frac{A}{G} = \frac{1}{2}\) đã đột biến thành gen b. Gen b ngắn hơn gen B là 3,4A⁰ nhưng số liên kết Hidro của hai gen vẫn bằng nhau. Khi cặp Bb tự nhân đôi 2 lần môi trường nội bào đã 3594 nu các loại. Hãy cho biết:

1. Đột biến đã diễn ra như thế nào? (Cho rằng tác nhân gây đột biến không quá 3 cặp nu)
2. Tính số nu mỗi loài của gen?

Câu 4

1. Trong một ao nuôi cá, sinh vật sản xuất duy nhất trong ao là tảo lục. Giáp xác và ca mè trắng sử dụng trực tiếp tảo lục làm thức ăn. Cá mè hoa, cá mương, cá thòng đong, cá măng sử dụng thức ăn là giáp xác. Cá quả chuyên ăn cá mương, cá thòng đong, cá măng. Cá mè trắng và cá mè hoa là sản phẩm chính tạo nên hiệu quả kinh tế cho ao nuôi. Hãy vẽ sơ đồ lưới thức ăn trong ao nuôi? Theo em nên sử dụng biện pháp sinh học nào đơn giản nhất để nâng cao tổng sản lượng sản phẩm trong ao nuôi nhằm đem lại hiệu quả kinh tế cao?
2. Hãy trình bày chức năng của thành phần vô sinh và thành phần hữu sinh trong một hệ sinh thái hoàn chỉnh?

Câu 5

Ở người, gen a gây bệnh máu khó đông nằm trên nhiễm sắc thể (NST) X không có alen tương ứng trên Y, alen trội tương ứng quy định máu đông bình thường. Trong một gia đình: vợ và chồng có NST giới tính bình thường và không biểu hiện bệnh máu khó đông, họ đã sinh ra đứa con bị hội chứng Tớc nơ và bị bệnh máu khó đông.

             1. Xác định kiểu gen của cặp vợ chồng này, nêu cơ chế hình thành NST giới tính và bệnh máu khó đông của đứa con.

              2. Nếu họ sinh tiếp đứa con bị hội chứng Claiphentơ và bị bệnh máu khó đông thì cơ chế hình thành như thế nào ?

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

1. Men Đen phát hiện ra quy luật phân li bằng cách: + Phân tích các thế hệ lai + Giải thích các kết quả thí nghiệm bằng sự phân li và tổ hợp của các cặp nhân tố di truyền thông qua sự phát sinh giao tử và thụ tinh - Quy luật phân li: Trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tô di truyền trong cặp nhân tố di truyền đã phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất giống như ở cơ thể thuần chủng của bố mẹ. 2. Quy luật di truyền chi phối phép lai trên: - Quy luật phân li: VD:  P:     AA (hoa đỏ)    x    aa  (hoa trắng)        GP :            A                    a         F­1  :               Aa ( 100% hoa đỏ)        F1 x F1 :     Aa  ( hoa đỏ)     x    Aa ( hoa đỏ)         GF1     :     A, a                          A, a         F2 :      :          1 AA :  2 Aa  : 1 aa - Quy luật di truyền liên kết: VD:   P:  \(\frac{{AB}}{{ab}}\)  hạt trơn có tua cuốn  x   \(\frac{{AB}}{{ab}}\)   hạt trơn có tua cuốn        GP :  AB, ab                                    AB, ab    F­1 :        \(1 \frac{{AB}}{{AB}} : 2 \frac{{AB}}{{ab}} : 1\frac{{ab}}{{ab}}\)

 

-----

 -(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Hoa Lư có đáp án. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Chúc các em học tập tốt !

Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:

• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Thủ Khoa Huân có đáp án
• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Thái Văn Lung có đáp án
• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Minh Tân có đáp án