Bài 9: Công thức hóa học

1.1.1. Đơn chất kim loại

• Hạt hợp thành là nguyên tử: Ký hiệu hoá học được coi là công thức hoá học.
• Ví dụ: Cu, Na, Zn, Fe.

1.1.2. Đơn chất phi kim

• Hạt hợp thành là nguyên tử : Ký hiệu hoá học là công thức hoá học.
  • Ví dụ: C, P, S.
• Hạt hợp thành là phân tử (Thường là 2): Thêm chỉ số ở chân ký hiệu.
  • Ví dụ:O₂, H₂, N₂.

• Công thức hoá học của hợp chất gồm ký hiệu của nhưng nguyên tố tạo ra chất, kèm theo chỉ số ở chân.
• Tổng quát: A_xB_y ; A_xB_YC_z
• Ví dụ:  H₂O, CO₂, NaCl.

*Lưu ý: CaCO₃ thì CO₃ là nhóm nguyên tử.

Hình 1: Ba phân tử nước 3H₂O (6H, 3O)

Hình 2: Hai phân tử Clo 2Cl₂ (4Cl)

Mỗi công thức hoá học chỉ 1 phân tử của chất cho biết:

• Nguyên tố nào tạo ra chất.
• Số nguyên tử của mỗi nguyên tố trong 1 phân tử chất.
• Phân tử khối của chất.

Ví dụ 1: Từ công thức hóa học của N₂

• Đơn chất được tạo bởi nguyên tố Nitơ
• Có 2 nguyên tử Nitơ tạo thành phân tử
• Phân tử khối bằng: 14.2 = 28 đvC

Ví dụ 2: Từ công thức hóa học của CaCO₃

• Canxi cacbonat là hợp chất được tạo nên từ 3 nguyên tố là Canxi, Cacbon, Oxi
• Có 1 nguyên tử Canxi, 1 nguyên tử Cacbon, 3 nguyên tử Oxi trong 1 phân tử CaCO₃
• Phân tử khối của CaCO₃ là: 40 + 12 + 16.3 = 100 đvC

Lưu ý cách viết:

• Ký hiệu: 2Cl và Cl₂.
• Chỉ số: CO₂.
• Hệ số: 2H₂O, 3H₂.

Hình 3: Sơ đồ tư duy bài Công thức hóa học

Bài 1:

Cho biết đâu là đơn chất kim loại đâu là đơn chất phi kim trong các chất sau đây: Al, O₂, O₃, Cu, N₂, Mg, H_2, C

Hướng dẫn:

• Đơn chất kim loại: Al, Cu,Mg
• Đơn chất phi kim: O2, O3, N2, H2, C

Bài 2:

Viết công thức hóa học của:

a- Bari sunfat biết phân tử có 1 Ba, 1S và 4O

b- Bạc clorua biết phân tử có 1Ag và 1Cl

c- Rượu etylic biết phân tử có 2 C, 6 H và 1O

d- Natri hiđrocacbonat biết phân tử có 1Na, 1H, 1C và 3O

Hướng dẫn:

a- Bari sunfat: BaSO₄

b- Bạc clorua: AgCl

c- Rượu etylic: C₂H₅OH

d- Natri hiđrocacbonat: NaHCO₃

Bài 3:

Cho biết ý nghĩa của công thức hóa học sau: Khí Clo (Cl₂)

Hướng dẫn:

• Khí Clo (Cl₂) do một nguyên tố Clo cấu tạo nên.
• Có hai nguyên tử clo (2Cl) trong 1 phân tử chất.
• Phân tử khối của Cl₂ :  PTK(Cl₂) =  2.35,5 = 71 (đvC)

Sau bài học cần nắm: Cách ghi và ý nghĩa của công thức hóa học.

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 8 Bài 9 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Cách viết nào sau đây biểu diễn 2 phân tử khí oxi?

  • A. 2O
  • B. O₂
  • C. 2O₂
  • D. 2O₃

• Câu 2:

  Trong 2 phân tử khí cacbonic( CO₂) có bao nhiêu nguyên tử oxi?

  • A. 2.
  • B. 3.
  • C. 4.
  • D. 5.

• Câu 3:

  Phân tử Sắt (III) Clorua có chứa 1Fe và 3Cl. Cách viết nào sau đây biểu diễn công thức hóa học đúng?

  • A. Fe1Cl3
  • B. Fe₁Cl₃
  • C. FeCl₃
  • D. Fe₁CL₃

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 8 Bài 9.

Bài tập 1 trang 33 SGK Hóa học 8

Bài tập 2 trang 33 SGK Hóa học 8

Bài tập 3 trang 33 SGK Hóa học 8

Bài tập 4 trang 33 SGK Hóa học 8

Bài tập 9.1 trang 12 SBT Hóa học 8

Bài tập 9.2 trang 12 SBT Hóa học 8

Bài tập 9.3 trang 12 SBT Hóa học 8

Bài tập 9.4 trang 12 SBT Hóa học 8

Bài tập 9.5 trang 13 SBT Hóa học 8

Bài tập 9.6 trang 13 SBT Hóa học 8

Bài tập 9.7 trang 13 SBT Hóa học 8

Bài tập 9.8 trang 13 SBT Hóa học 8

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.