Bài 11: Bài luyện tập 2

• Đơn chất:
  • A (Kim loại và một vài Phi kim)
  • A_x (Phần lớn đơn chất phi kim, x = 2)
• Hợp chất: A_xB_y, A_xB_yC_z...
• Mỗi công thức hoá học chỉ 1 phân tử của chất (trừ đơn chất A).

Hoá trị là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử hay nhóm nguyên tử.

       \({A_x}^a{B_y}^b\)    - A, B : nguyên tử , nhóm n. tử.

                     - x, y   : hoá trị của A, B.

⇒  x. a = y. b 

1.2.1. Tính hoá trị chưa biết

Ví dụ: PH₃,  Fe₂(SO₄)₃

* PH₃:  Gọi a là hoá trị của P.

   PH₃  ⇒ 1. a = 3. 1      a = \(\frac{{3.1}}{1} = III\).

* Fe₂(SO₄)₃ : Gọi a là hoá trị của Fe.

   Fe₂(SO₄)₃ ⇒ \(a = \frac{{3.II}}{2} = III\).

1.2.2. Lập công thức hoá học

* Lưu ý: - Khi a = b ⇒ x = 1 ; y = 1.

             - Khi a \(\ne\)b ⇒  x = b ; y = a.

⇒ a, b, x, y là những số nguyên đơn giản nhất.

Lập công thức hoá học:

S   (IV) và O. là: SO₂

Al (III) và Cl (I) là AlCl₃

Al (III) và SO₄ (II) là Al₂(SO₄)₃

Bài 1:

Có 6 nguyên tố được đánh số là: (1); (2); (3); (4); (5); (6). Biết rằng:

• Nguyên tử (6) nặng hơn nguyên tử (3) khoảng 1,66 lần.
• Nguyên tử (3) nặng hơn nguyên tử (4) khoảng 1,16 lần.
• Nguyên tử (4) nặng hơn nguyên tử (2) khoảng 1,4 lần.
• Nguyên tử (2) nặng hơn nguyên tử (5) khoảng 2,857 lần.
• Nguyên tử (5) nặng hơn nguyên tử (1) khoảng 1,166 lần
• Biết nguyên tử (1) có nguyên tử khối là 12.

Hãy tìm tên và KHHH của các nguyên tố nói trên.
Hướng dẫn:

• Biết nguyên tử (1) có nguyên tử khối là 12. ⇒ (1) là Cacbon, KHHH là C
• Nguyên tử (5) nặng hơn nguyên tử (1) khoảng 1,166 lần nên:

\(\begin{array}{l} \frac{{PTK(5)}}{{PTK(1)}} = 1,166 \Leftrightarrow \frac{{PTK(5)}}{{12}} = 1,166\\ \Rightarrow PTK(5) = 12.1,166 = 14 \end{array}\)

⇒ (5) là nguyên tố Nitơ. KHHH là N

• Nguyên tử (2) nặng hơn nguyên tử (5) khoảng 2,857 lần.

\(\begin{array}{l} \frac{{PTK(2)}}{{PTK(5)}} = 2,857 \Leftrightarrow \frac{{PTK(2)}}{{14}} = 2,857\\ \Rightarrow PTK(2) = 14.2,857 = 40 \end{array}\)

⇒ (2) là nguyên tố Canxi. KHHH là Ca

• Nguyên tử (4) nặng hơn nguyên tử (2) khoảng 1,4 lần.

\(\begin{array}{l} \frac{{PTK(4)}}{{PTK(2)}} = 1,4 \Leftrightarrow \frac{{PTK(4)}}{{40}} = 1,4\\ \Rightarrow PTK(4) = 1,4.40 = 56 \end{array}\)

⇒(4) là nguyên tố Sắt. KHHH là Fe

• Nguyên tử (3) nặng hơn nguyên tử (4) khoảng 1,16 lần.

\(\begin{array}{l} \frac{{PTK(3)}}{{PTK(4)}} = 1,16 \Leftrightarrow \frac{{PTK(3)}}{{56}} = 1,16\\ \Rightarrow PTK(3) = 1,16.56 = 65 \end{array}\)

⇒ (3) là nguyên tố Kẽm. KHHH là Zn

• Nguyên tử (6) nặng hơn nguyên tử (3) khoảng 1,66 lần.

\(\begin{array}{l} \frac{{PTK(6)}}{{PTK(3)}} = 1,66 \Leftrightarrow \frac{{PTK(6)}}{{65}} = 1,66\\ \Rightarrow PTK(6) = 1,66.65 = 108 \end{array}\)

⇒ (6) là nguyên tố Bạc. KHHH là Ag

Vậy 6 nguyên tố đó là: C, N, Ca, Fe, Zn, Ag

Bài 2:

Một hợp chất có phân tử khối là 62. Trong phân tử nguyên tố Oxi chiếm 25,8% theo khối lượng, còn lại là Natri. Hãy cho biết số nguyên tử của mỗi nguyên tố hóa học có trong phân tử của hợp chất,

Hướng dẫn:

Gọi công thức tổng quát của hợp chất trên là Na_xO_y

Ta có: Trong phân tử nguyên tố Oxi chiếm 25,8% theo khối lượng nên:

\(\begin{array}{l} \% O = \frac{{y.16}}{{62}}.100 = 25,8\\ \Rightarrow y = 1 \end{array}\)

Ta có: phân tử khối là 62 nên

    23.x+16.y = 62 

⇔ 23.x + 16.1 = 62 ⇒ x = 2

Vậy công thức hóa học của hợp chất X là: Na₂O.

Bài 3:

Muối ăn gồm hai nguyên tố hóa học là Na và Cl trong đó Na chiếm 39,3% theo khối lượng. Hãy tìm Công thức hóa học của muối biết Phân tử khối của nó gấp 29,25 lần Phân tử khối của hidro.

Hướng dẫn:

Đặt công thức hóa học chung của hợp chất muối trên là Na_xCl_Y

Phân tử khối của nó gấp 29,25 lần Phân tử khối của hidro nên phân tử khối của muối là: 29,25 . 2 = 58,5

Na chiếm 39,3% theo khối lượng nên ta có:

\(\begin{array}{l} \% Na = \frac{{23.x}}{{58,5}}.100 = 39,3\\ \Rightarrow x = 1 \end{array}\)

Ta có phân tử khối của muối bằng 58,5 nên

\(\begin{array}{l} {\rm{ }}23.x + 35,5y = 58,5\\ \Leftrightarrow 23.1 + 35,5 = 58,5\\ \Rightarrow y = 1 \end{array}\)

Vậy công thức hóa học của muối là NaCl

Sau bài học cần nắm:

• Công thức của đơn chất, hợp chất; củng cố được cách ghi, cách lập công thức hóa học
• cách tính phân tử khối của chất, ý nghĩa công thức hóa học, khái niệm về hoá trị và quy tắc hoá trị

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 8 Bài 11 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Một hợp chất phân tử gồm 2 nguyên tử nguyên tố X liên kết với 3 nguyên tử O và có PTK là 160 đvC. X là nguyên tố nào sau đây.

  • A. Ca.
  • B. Fe.
  • C. Cu
  • D. Ba

• Câu 2:

  Biết P(V) hãy chọn công thức hóa học phù hợp với quy tắc hoá trị trong số các công thức cho sau đây.

  • A. P₄O₄
  • B. P₄O₁₀
  • C. P₂O₅
  • D. P₂O₃

• Câu 3:

  Tính PTK của các chất sau Li₂O, KNO₃ (Biết Li=7,O = 16,K=39,N =14) lần lượt là:

  • A. 30 và 101
  • B. 30 và 100
  • C. 31 và 101
  • D. 31 và 100

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 8 Bài 11.

Bài tập 1 trang 41 SGK Hóa học 8

Bài tập 2 trang 41 SGK Hóa học 8

Bài tập 3 trang 41 SGK Hóa học 8

Bài tập 4 trang 41 SGK Hóa học 8

Bài tập 11.1 trang 15 SBT Hóa học 8

Bài tập 11.2 trang 15 SBT Hóa học 8

Bài tập 11.3 trang 15 SBT Hóa học 8

Bài tập 11.4 trang 16 SBT Hóa học 8

Bài tập 11.5 trang 16 SBT Hóa học 8

Bài tập 11.6 trang 16 SBT Hóa học 8

Bài tập 11.7 trang 16 SBT Hóa học 8

Bài tập 11.8 trang 16 SBT Hóa học 8

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.