Bài 7: Yêu cầu kế toán

Để đáp ứng được vai trò và nhiệm vụ của kế toán thì số liệu của kế toán phải thoả mãn các yêu cầu sau:

@ Số liệu của kế toán cung cấp phải trung thực.

Số liệu của kế toán phán ảnh thực trạng tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, để biết thực trạng đó như thế nào đòi hỏi số liệu của kế toán phải trung thực thí dụ như doanh thu trong kỳ là bao nhiêu, chi phí là bao nhiêu, lãi (lỗ) là bao nhiêu?

Ngoài ra số liệu kế toán trung thực còn là cơ sở kiểm tra tài sản của doanh nghiệp qua việc đối chiếu số liệu giữa số kế toán với số liệu thực tế khi kiểm kê.

@ Số liệu của kế toán cung cấp phải khách quan

Các thông tin và số liệu kế toán phải được ghi chép và báo cáo đúng với thực tế, không bị xuyên tạc, không bị bóp méo.

@ Số liệu của kế toán cung cấp phải kịp thời.

Muôn cung câp sô liệu kế toán kịp thời cho việc điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì việc ghi chép các hoạt động của doanh nghiệp cũng phải kịp thời có nghĩa là nghiệp vụ kinh tế phát sinh lúc nào là phải ghi sổ lúc đó.

© Số liệu của kế toán cung cấp phải phản ánh đầy đủ các mặt hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Để đánh giá được toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì đòi hỏi số liệu của kế toán cung cấp phải phản ánh đầy đủ sự hoạt động đó, nêu phản ánh thiếu sót một mặt nào đó thì việc đánh giá không đạt được những yêu cầu như mong muốn nhiều khi còn sai lệch nữa.

@ Số liệu của kế toán khi tổng hợp thành các chi tiêu phải so sánh được với các chi tiêu kế hoạch.

Trước khi tiến hành sản xuất kinh doanh các doanh nghiệp đều phải xây dựng các chỉ tiêu kế hoạch, các chỉ tiêu này là các chỉ tiêu dự kiến. Khi tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, số liệu kế toán phản ánh được việc thực hiện kế hoạch đó như thế nào, người quản lý so sánh giữa số liệu thực tế và số liệu kế hoạch, muôn so sánh được thì số liệu kế toán tổng hợp thành các chỉ tiêu phải mang tính thông nhất có thể so sánh được với các chỉ tiêu kế hoạch.

@ Số liệu của kế toán phải được trình bày rõ ràng, dễ hiểu và có thuyết minh.

Số liệu của kế toán được tổng hợp từ các sổ kế toán và báo cáo tài chính để từ đó đánh giá toàn bộ tình hình hoạt động của doanh nghiệp, do vậy yêu cầu ở đây là việc tổng hợp này phải được trình bày rõ ràng, dễ hiểu bằng con số trên các tài liệu kế toán và phải có thuyết minh để mọi người có thể biết được tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh đó của doanh nghiệp.

Điều 6 của Luật kế toán Việt Nam ghi yêu cầu của kế toán như sau:

• Phản ánh đầy đủ nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh vào chứng từ kế toán, sổ kế toán và báo cáo tài chính.
• Phản ánh kịp thời, đúng thời gian quy định thông tin, số liệu kế toán.
• Phản ánh rõ ràng, dễ hiểu và chính xác thông tin, số liệu kế toán.
• Phản ánh trung thực hiện trạng, bản chất sự việc, nội dung và giá trị của nghiệp vụ kinh tế, tài chính.
• Thông tin, số liệu kế toán phải được phản ánh liên tục từ khi phát sinh đến khi kết thúc hoạt động kinh tế, tài chính, từ khi thành lập đến khi chấm dứt hoạt động của đơn vị kế toán; số liệu kế toán phản ánh kỳ này phải kế tiếp theo số liệu kế toán của kỳ trước.
• Phân loại, sắp xếp thông tin, số liệu kế toán theo trình tự, có hệ thống và có thể so sánh được.