Bài 4: Cấu tạo vỏ nguyên tử

1.1.1. Mô hình hành tinh nguyên tử

Trong nguyên tử, các e chuyển động xung quanh hạt nhân theo một quỹ đạo xác định như tròn hay bầu dục giống như quỹ đạo của các hành tinh chuyển động xung quanh mặt trời.

Hình 1: Mô hình mẫu hành tinh nguyên tử

1.1.2. Mô hình hiện đại về sự chuyển động của electron trong nguyên tử, obitan nguyên tử

• Trong nguyên tử các e chuyển động xung quanh hạt nhân không theo quỹ đạo xác định nào.
• Các electron chuyển động trong một khoảng không gian quanh hạt nhân tạo thành vỏ nguyên tử.

Video 1: Sự chuyển động của electron trong nguyên tử

1.2.1. Lớp electron

• Các electron trên cùng một lớp có mức năng lượng gần bằng nhau.
• Lớp electron được ghi bằng các số nguyên 1, 2, 3, 4... với tên gọi tương ứng K, L, M, N...

Hình 2: Lớp electron theo thứ tự mức năng lượng tăng dần

1.2.2. Phân lớp electron

• Các electron trên trùng một phân lớp có mức năng lượng gần bằng nhau.
• Các phân lớp được kí hiệu bằng các chữ cái s, p, d, f.
• Ví dụ:
  • Lớp K(n=1) có 1 phân lớp: 1s.
  • Lớp L(n=2) có 2 phân lớp: 2s, 2p.
  • Lớp M(n=3) có 3  phân lớp: 3s, 3p, 3d.
  • Lớp N(n=4) có 4  phân lớp: 4s, 4p, 4d, 4f.

1.3.1. Số electron tối đa trong một phân lớp

1.3.2. Số electron tối đa trong một lớp

Hình 3: Số electron tối đa trên lớp và phân lớp

1.4. Mô phỏng cách tạo dựng một nguyên tử

Bài 1:

Cho hai đồng vị hiđro với tỉ lệ % số nguyên tử : \({}_1^1H\) (99,984%), \({}_1^2H\) (0,016%) và hai đồng vị của clo : \({}_{17}^{35}Cl\)(75,53%), \({}_{17}^{37}Cl\) (24,47%).

a) Tính nguyên tử khối trung bình của mỗi nguyên tố.

b) Có thể có bao nhiêu loại phân tử HCl khác nhau được tạo nên từ hai loại đồng vị của hai nguyên tố đó.

c) Tính phân tử khối gần đúng của mỗi loại phân tử nói trên.

Hướng dẫn:

a)  Nguyên tử khối trung bình của hiđro và clo là:

\(\begin{array}{l} \overline {{A_H}} = \frac{{1.99,984 + 2.0,016}}{{100}} = 1,00016\\ \overline {{A_{Cl}}} = \frac{{35.75,53 + 37.24,47}}{{100}} = 35,5 \end{array}\)

b). Có bốn loại phân tử HCl khác nhau tạo nên từ hai loại đồng vị của hai nguyên tử hiđro và clo.

Công thức phân tử là :        \(H{}_{17}^{35}Cl;H{}_{17}^{37}Cl;D{}_{17}^{35}Cl;D{}_{17}^{37}Cl\)

c) Phân tử khối lần lượt:       36        38          37        39   

Bài 2:

Vỏ electron của một nguyên tử có 20 electron . Hỏi

a, Nguyên tử đó có bao nhiêu lớp electron ?

b, Lớp ngoài cùng có bao nhiêu electron ?

c, Đó là kim loại hay phi kim ?

Hướng dẫn:

a. Nguyên tử đó có 3 lớp electron

b. Lớp ngoài cùng có 2 electron

c. Đó là kim loại

Sau bài học cần nắm:

• Sự chuyển động của electron trong nguyên tử?
• Cấu tạo vỏ nguyên tử ra sao? Thế nào là lớp? Phân lớp electron? Mỗi lớp và phân lớp có tối đa bao nhiêu electron?

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 10 Bài 4 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Sự chuyển động của electron trong nguyên tử theo mô hình hiện đại theo quỹ đạo như thế nào?

  • A. Hình tròn
  • B. Hình bầu dục
  • C. hỗn loạn, không theo quxy đạo xác định
  • D. hình ziczac

• Câu 2:

  Lớp thứ 3(n=3) có số phân lớp là

  • A. 7.
  • B. 4.
  • C. 3.
  • D. 5.

• Câu 3:

  Lớp thứ 4(n=4) có số electron tối đa là

  • A. 32.
  • B. 16.
  • C. 8.
  • D. 50.

• Câu 4:

  Số e tối đa trong phân lớp d là:

  • A. 2.
  • B. 10.
  • C. 6.
  • D. 14.

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 10 Bài 4.

Bài tập 4.9 trang 10 SBT Hóa học 10

Bài tập 4.10 trang 10 SBT Hóa học 10

Bài tập 4.11 trang 10 SBT Hóa học 10

Bài tập 4.12 trang 11 SBT Hóa học 10

Bài tập 4.13 trang 11 SBT Hóa học 10

Bài tập 4.14 trang 11 SBT Hóa học 10

Bài tập 4.15 trang 11 SBT Hóa học 10

Bài tập 1 trang 25 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 2 trang 25 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 3 trang 25 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 4 trang 25 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 5 trang 25 SGK Hóa học 10 nâng cao

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.