Bài 28: Luyện tập Tính chất của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và hợp chất của chúng

Bài 1:

Hỗn hợp rắn A gồm Ca(HCO₃); CaCO₃; NaHCO₃; Na₂CO₃. Nung A đến khối lượng không đổi được chất rắn B gồm:

Hướng dẫn:

Các muối hidrocacbonat của kim loại kiềm và kiềm thổ đều bị phân hủy tạo muối cacbonat khi ở nhiệt độ không quá cao, tuy nhiên chỉ có muối cacbonat của kim loại kiềm thổ mới bị thủy phân ở nhiệt độ cao tạo oxit kim loại.
⇒ Nhiệt phân hỗn hợp ban đầu sẽ thu được: CaO; Na₂CO₃.

Bài 2:

Cho các chất: Na₂CO₃; NaHCO₃; NaHSO₄; HCl; BaCl₂; CuO; Fe. Số cặp chất có thể tác dụng trực tiếp với nhau ở nhiệt độ thường là:

Hướng dẫn:

Các cặp chất: (Na₂CO₃ + NaHSO₄); (Na₂CO₃ + HCl); (Na₂CO₃ + BaCl₂); (NaHCO₃ + NaHSO₄); (NaHCO₃ + HCl); (NaHSO₄ + BaCl₂); (NaHSO₄ + CuO); (NaHSO₄ + Fe); (HCl + CuO); (HCl + Fe).

Bài 3:

Hoà tan hoàn toàn 14,52 gam hỗn hợp X gồm NaHCO₃, KHCO₃ và MgCO3 bằng dd HCl dư, thu được 3,36 lít khí CO₂ (đktc) và dd chứa m gam muối KCl. Giá trị của m là:

Hướng dẫn:

Coi hỗn hợp gồm KHCO₃ và MgCO₃ có số mol lần lượt là x và y (vì \(M_{NaHCO_{3}}= M_{MgCO_{3}}\))
\(\\ n_{CO_{2}}= 0,15 \ mol \Rightarrow x + y = 0,15 \\ 100x + 84y = 14,52 \\ \Rightarrow x = 0,12 ; \ y = 0,03 \\ \Rightarrow m = 0,12 . (39 + 35,5) = 8,94 \ g\)

Bài 1:

Hấp thụ hoàn toàn 3,36 lít khí CO₂ (đktc) vào dung dịch chứa 0,15 mol NaOH và 0,1 mol Ba(OH)₂, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là:

Hướng dẫn:

Dạng toán CO₂ tác dụng với hỗn hợp bazơ của kim loại nhóm kiềm – kiềm thổ.

\(\begin{array}{l} {n_{C{O_2}}} = \frac{{3,36}}{{22,4}} = 0,15(mol)\\ {n_{O{H^ - }}} = {n_{NaOH}} + 2.{n_{Ba{{(OH)}_2}}} = 0,15 + 2.0,1 = 0,25(mol) \end{array}\)

Vì:\({n_{C{O_2}}} < {n_{O{H^ - }}} < 2{n_{C{O_2}}} \Rightarrow {n_{C{O_3}^{2 - }}} = {n_{O{H^ - }}} - {n_{C{O_2}}}\)

\({n_{HC{O_3}^ - }} = {n_{C{O_2}}} - {n_{C{O_3}^{2 - }}}\)

\(\Rightarrow {n_{C{O_3}^{2 - }}} = 0,15mol\); có \({n_{Ba{{\left( {OH} \right)}_2}}} = 0,1mol\)

\({n_{BaC{{\rm{O}}_3}}} = 0,1mol\)

Vậy \({m_{BaC{O_3}}} = 19,700g\)

Bài 2:

Hỗn hợp X gồm Na, Ba, Na₂O và BaO. Hòa tan hoàn toàn 131,4 gam X vào nước, thu được 6,72 lít khí H₂ (đktc) và dung dịch Y, trong đó có 123,12 gam Ba(OH)₂. Hấp thụ hoàn toàn 40,32 lít khí CO₂ (đktc) vào Y, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là:

Hướng dẫn:

Quy hỗn hợp X về Ba, Na và O.
 \({{\rm{n}}_{{\rm{Ba}}}}{\rm{ = }}{{\rm{n}}_{{\rm{Ba(OH}}{{\rm{)}}_{\rm{2}}}}}{\rm{ = 0,72 mol; }}{{\rm{n}}_{{{\rm{H}}_{\rm{2}}}}}{\rm{ = 0,3 mol}}\)
Đặt n_Na = x (mol) , n_O = y (mol)
BTKL: m_Na + m_O = m_X - m_Ba ⇔ 23x + 16y = 32,76            (1)
BT electron: ne nhường = ne nhận
(ở đây Na, Ba nhường e, O nhận e về O^2-, H⁺ nhận e thành H₂ bay lên)
⇔ x + 2 .0,72 = 2y + 0,3. 2            (2)

Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:

\(\left\{ \begin{array}{l} 23x{\rm{ }} + {\rm{ }}16y{\rm{ }} = {\rm{ }}32,76\;\;\\ x{\rm{ - 2y }} = - 0,84 \end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l} x = 0,84\\ y = 0,84 \end{array} \right.\)

⇒ n_OH- = n_Na + 2n_Ba = 2,28 mol
\(n_{CO_2}=1,8\ mol\)
\(\Rightarrow n_{{CO_3}^{2-}}=0,48\ mol,\ n_{{HCO_3}^-}=1,32\ mol\)
\(\Rightarrow n_{BaCO_3}=0,48\ mol \Rightarrow m_{BaCO_3}=94,56\ g\)

Sau bài học cần nắm:

• Tính chất của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ.
• Kĩ năng giải các bài tập và các dạng toán quan trọng.

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hoá học 12 Bài 28 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Cho dãy các kim loại: Na, Ca, Cu, Fe, K. Số kim loại trong dãy tác dụng với H₂O tạo dung dịch bazơ là:

  • A. 2.
  • B. 4.
  • C. 3.
  • D. 1.

• Câu 2:

  Dung dịch nào dưới đây dùng để phân biệt dung dịch KCl với dung dịch K₂SO₄?

  • A. HCl
  • B. NaOH
  • C. H₂SO₄.
  • D. BaCl₂.

• Câu 3:

  Ở điều kiện thường, kim loại nào sau đây không phản ứng với nước?

  • A. Na
  • B. Ba
  • C. Ca
  • D. Cu

• Câu 4:

  Cho các chất: (1) NaCl; (2) Na₂CO₃; (3) BaCl₂; (4) Ca(OH)₂; (5) Na₃PO₄; (6) Na₂SO₄. Những chất có thể làm mềm nước cứng tạm thời là:

  • A. (1), (2), (3).
  • B. (2); (4). 
  • C. (2); (4); (6). 
  • D. (2); (4); (5).

• Câu 5:

  Phát biểu nào sau đây không đúng?

  • A. Trong dãy kim loại kiềm, đi từ Li đến Cs nhiệt độ nóng chảy giảm dần. 
  • B. Có thể dùng dung dịch Na₂CO₃ để làm mềm tất cả các loại nước cứng.
  • C. Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi của kim loại kiềm thổ thấp hơn kim loại kiềm.
  • D. Một trong những tác dụng của criolit trong quá trình sản xuất nhôm là làm tăng tính dẫn điện.

• Câu 6:

  Để phân biệt dung dịch CaCl₂ với dung dịch NaCl, người ta dùng dung dịch:

  • A. KNO₃
  • B. Na₂CO₃
  • C. NaNO₃
  • D. HNO₃

• Câu 7:

  Chất phản ứng được với CaCl₂ là:

  • A. HCl.
  • B. Na₂CO₃.
  • C. Mg(NO₃)₂.
  • D. NaNO₃.

• Câu 8:

  Cho các phản ứng xảy ra theo sơ đồ sau:
  X₁ + H₂O  X₂ + X₃ + H₂↑
  X₂ + X₄ → BaCO₃↓ + K₂CO₃ + H₂O
  Chất X₁, X₄ lần lượt là:

  • A. KHCO₃; Ba(OH)₂.
  • B. NaHCO₃; Ba(OH)₂.
  • C. NaCl; Ba(HCO₃)₂.
  • D. KCl; Ba(HCO₃)₂.

Câu 3- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hoá học 12 Bài 28.

Bài tập 28.6 trang 66 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.7 trang 66 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.8 trang 66 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.9 trang 67SBT Hóa học 12

Bài tập 28.10 trang 67 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.11 trang 67 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.12 trang 67 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.13 trang 67 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.14 trang 67 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.15 trang 67 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.16 trang 68 SBT Hóa học 12

Bài tập 28.17 trang 68 SBT Hóa học 12

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.