Bài 22: Tính theo phương trình hóa học

1.1.1. Các bước tiến hành

• Bước 1: Chuyển đổi số liệu đầu bài sang số mol.
• Bước 2: Lập Phương trình hóa học
• Bước 3: Dựa vào số mol của chất đã biết tính số mol chất cần tìm theo PTHH
• Bước 4: Tính theo yêu cầu của đề bài.

1.1.2. Ví dụ 1

Nung đá vôi thu được vôi sống và khí cacbonic: CaCO₃  CaO + CO₂

Hãy tính khối lượng vôi sống CaO thu được khi nung 50 gam CaCO₃

Hướng dẫn:

Số mol CaCO₃ tham gia phản ứng:

\({n_{CaC{O_3}}} = \frac{{{m_{CaC{O_3}}}}}{{{M_{CaC{O_3}}}}} = \frac{{50}}{{100}} = 0,5mol\)

CaCO₃    CaO  +  CO₂

     1mol            1mol

     0,5mol g       n_CaO =?

⇒ n_CaO = 0,5 mol;   m_CaO = 0,5.56 = 28 gam

1.1.3. Ví dụ 2

Tính khối lượng CaCO₃ cần dùng để điều chế được 42 gam CaO?

Hướng dẫn:

Số mol CaO là: \({n_{CaO}} = \frac{{{m_{CaO}}}}{{{M_{CaO}}}} = \frac{{42}}{{56}} = 0,75mol\)

Phương trình hóa học:

CaCO₃            CaO  +  CO₂

  1mol                    1mol

  \({n_{CaC{O_3}}}\) =?      \(\leftarrow\)  0,75mol

⇒ \({n_{CaC{O_3}}}\)=0,75 mol

⇒ \({m_{CaC{O_3}}} = {n_{CaC{O_3}}}.{M_{CaC{O_3}}}\)

= 0,75 . 100 = 75 gam

1.2.1. Cách tiến hành

• Bước 1: Chuyển đổi thể tích chất khí thành số mol chất
• Bước 2: Viết phương trình hóa học.
• Bước 3: Dựa vào phương trình phản ứng để tính số mol chất tham gia hoặc sản phẩm.
• Bước 4: Áp dụng công thức tính toán theo yêu cầu của đề bài.

1.2.2. Ví dụ 1

Cacbon cháy trong oxi hoặc trong không khí sinh ra khí cacbon đioxit: C + O₂  CO₂

Hãy tìm thể tích khí cacbon đioxit CO₂ (Đktc) sinh ra, nếu có 4 gam khí O₂ tham gia phản ứng.

Hướng dẫn:

Ta có: \({n_{{O_2}}} = \frac{{{m_{{O_2}}}}}{{{M_{{O_2}}}}} = \frac{4}{{32}} = 0,15(mol)\)

PTHH: C  +  O₂   CO₂

                      1mol          1mol

               0,125mol  → \({n_{C{O_2}}} = ?\)

⇒ \({n_{C{O_2}}} = 0,125(mol)\)

⇒ \({V_{C{O_2}}} = {n_{C{O_2}}}.22,4 = 0,125.22,4 = 2,8l\)

1.2.3. Ví dụ 2

Hãy tìm thể tích khí O₂ (đktc) cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 24 gam Cacbon.

Hướng dẫn:

Phản ứng hóa học:  C          +  O2   CO2

                           1 mol       1 mol

                           2 mol →   2 mol

Số mol Cacbon tham gia phản ứng:  \({n_C} = \frac{{24}}{{12}} = 2(mol)\)

Theo phương trình hóa học thì số mol oxi tham gia phản ứng là: 2 mol

Vậy thể tích khí Oxi tham gia phản ứng là: V = n. 22,4 = 2. 22,4 = 4,48 ((lit)

Bài 1:

Kẽm tác dụng với axit clohiđric theo phương trình:

     Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂  

Nếu có 3,25g kẽm tham gia phản ứng, em hãy tìm:

a) Khối lượng HCl cần dùng.

b) Khối lượng ZnCl₂ thu được.

Hướng dẫn:

Phương trình hóa học:

 Zn               + 2HCl     → ZnCl2 + H2  

1 mol                2mol        1mol     

0,05 mol →        n_HCl  →      n_ZnCl2

Số mol Zn tham gia phản ứng là: \({n_{Zn}} = \frac{m}{M} = \frac{{3,25}}{{65}} = 0,05(mol)\)

a) Số mol HCl cần dùng là: 2. 0,05 = 0,1 mol

Khối lượng HCl cần dùng là: m = n.M = 0,1 . (35,5 + 1) = 3,65 (gam)

b) Số mol ZnCl₂ tạo thành là: n = 0,05 mol

Khối lượng muối ZnCl₂ tạo thành là: m = n.M = 0,05 (65 + 3,35.2) =6,8 (gam)

Bài 2:

Để đốt cháy một lượng bột sắt cần dùng 4,48 lít khí oxi ở đktc, sau phản ứng thu được oxit sắt từ (Fe3O4). Tính:

a) Khối lượng bột sắt cần dùng.

b) Khối lượng oxit sắt từ thu được.

Hướng dẫn:

Phương trình hóa học:

3Fe               +     2O₂     Fe₃O₄

3 mol                  2 mol             1 mol

0,3 mol        \(\leftarrow\)   0,2 mol →       0,1 mol

Số mol Oxi tham gia phản ứng là: \({n_{{O_2}}} = \frac{V}{{22,4}} = \frac{{4,48}}{{22,4}} = 0,2(mol)\)

a) Số mol Sắt cần dùng là: \(\frac{{0,2 \times 3}}{2} = 0,3mol\)

Khối lượng Sắt cần dùng là: m = n.M = 0,3 . 56 = 16,8 (gam)

b) Số mol Sắt từ oxit tạo thành là: n = 0,1 mol

Khối lượng muối sắt từ oxit tạo thành là: m = n.M = 0,1. (56.3 + 16.4) = 23,2 (gam)

Sau bài học cần nắm: kĩ năng lập phương trình hóa học và kĩ năng sử dụng các công thức chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích chất khí và số mol.

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 8 Bài 22 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Cho PTHH sau : 2 Mg + O₂      2MgO

  Nếu có 2 mol MgO được tạo thành thì số mol khí Oxi (O₂ ) cần dùng là:

  • A. 2 mol
  • B. 1 mol
  • C. 4 mol
  • D. 3 mol

• Câu 2:

  Có phương trình hóa học sau: BaCO₃      BaO + CO₂ 

  Để điều chế đựơc 15,3 gam BaO thì số mol BaCO₃ cần dùng là:

  • A. 1 mol 
  • B. 0,1 mol
  • C. 2 mol
  • D. 0,2 mol

• Câu 3:

  Có PTHH sau : 2Al + 6HCl       2AlCl₃ +3H₂ 

  Để điều chế đựơc 0,3mol H₂ thì khối lượng Al cần dùng là:

  • A. 5,4 gam
  • B. 2,7 gam
  • C. 8,,1 gam
  • D. 2,4 gam

Câu 3- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 8 Bài 22.

Bài tập 1 trang 75 SGK Hóa học 8

Bài tập 2 trang 75 SGK Hóa học 8

Bài tập 3 trang 75 SGK Hóa học 8

Bài tập 4 trang 75 SGK Hóa học 8

Bài tập 5 trang 76 SGK Hóa học 8

Bài tập 22.1 trang 29 SBT Hóa học 8

Bài tập 22.2 trang 29 SBT Hóa học 8

Bài tập 22.3 trang 29 SBT Hóa học 8

Bài tập 22.4 trang 30 SBT Hóa học 8

Bài tập 22.5 trang 30 SBT Hóa học 8

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.