Bài 21: Điện từ trường

Điện từ trường và sóng điện từ là 2 khái niệm trung tâm của 1 thuyết vật lý lớn: Thuyết điện từ. Sự ra đời của thuyết điện từ được đánh dấu từ 2 công trình nổi tiếng của Mắc-xoen Hôm nay, chúng ta tiếp tục qua bài 2: Điện từ trường . Điện từ trường là trường có hai thành phần biến thiên theo thời gian, liên quan mật thiết với nhau là điện trường biến thiên và từ trường biến thiên  

Tóm tắt lý thuyết

2.1. Mối quan hệ giữa điện trường và từ trường

a. Từ trường biến thiên và điện trường xoáy


  • Khi từ trường biến thiên sẽ tạo ra từ trường xoáy (\(\overrightarrow{E}\) là những đường cong khép kín).

  • Điện trường xoáy là điện trường có đường sức là đường cong kín

  • Kết luận:  Nếu tại 1 nơi có 1 từ trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện 1 điện trường xoáy

b.  Điện trường biến thiên và từ trường

  • Từ trường của mạch dao động

    • Xét mạch LC lý tưởng



\(i = \frac{dq}{dt}\)
Mà: \(q = CU = C.E.d\)
\(\Rightarrow i = \frac{d(C.E.d)}{dt} = C.d = \frac{dE}{dt}\)

  • Khi điện trường biến thiên thì tạo ra từ trường, từ trường luôn xoáy.

b. Kết luận: 

  • Nếu tại một nơi có điện trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một từ trường. Đường sức của từ trường bao giờ cũng khép kín

2.2. Điện từ trường và Thuyết điện từ Mắc - Xoen

a. Điện từ trường

  •  Điện trường biến thiên và từ trường biến thiên liên quan mật thiết với nhau, là hai thành phần của một trường thống nhất – điện từ trường (trường điện từ)

b. Thuyết điện từ  Mắc - Xoen 

  • Các phương trình Mắc - Xoen mô tả mối liên hệ của điện từ trường: (4 phương trình).

    • Điện tích – điện trường – dòng điện – từ trường

    • Sự biến thiên của từ trường theo thời gian và điện trường xoáy

    • Sự biến thiên của điện trường theo thời gian và từ trường

Bài tập minh họa

 
 

Câu 1: 

Ở đâu xuất hiện điện trường?

A.  Xung quanh 1 điện tích đứng yên

B.  Xung quanh 1 dòng điện không đổi

C.  Xung quanh 1 ống dây điện

D.  Xung quanh một tia lửa điện

Hướng dẫn: Chọn đáp án D

Câu 2: 

Hãy chọn câu đúng?

Đặt 1 hộp kín bằng sắt trong điện trường. Trong hộp kín sẽ:

A.  Có điện trường

B.  Có từ trường

C.  Có điện từ trường

D.  Không có các trường nói trên

Hướng dẫn: Chọn đáp án D


Xem Video giải BT Bài 20 trang 111 SGK Vật lý 12 : Điện từ trường tại:  goo.gl/H8imVM

4. Luyện tập Bài 21 Vật lý 12 

Điện từ trường là 1 trong những dạng bài quan trọng nhất của chương 4- Dao động và sóng điện từ. Qua bài giảng này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như : 

  • Nêu được định nghĩa về điện từ trường

  • Phân tích được một hiện tượng để thấy được mối liên quan giữa sự biến thiên theo thời gian của cảm ứng từ với điện trường xoáy và sự biến thiên của cường độ điện trường với từ trường.

4.1. Trắc nghiệm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 12 Bài 21 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

Câu 5- Câu 11: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

4.2. Bài tập SGK và Nâng cao 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 12 Bài 21 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 21.1 trang 56 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.2 trang 56 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.3 trang 56 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.4 trang 56 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.5 trang 56 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.6 trang 57 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.7 trang 57 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.8 trang 57 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.9 trang 57 SBT Vật lý 12

Bài tập 21.10 trang 57 SBT Vật lý 12

Bài tập 1 trang 129 SGK Vật lý 12 nâng cao

Bài tập 2 trang 129 SGK Vật lý 12 nâng cao

5. Hỏi đáp Bài 21 Chương 4 Vật lý 12

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!

Tham khảo thêm

Bình luận

Có Thể Bạn Quan Tâm ?