Khi thiết kết và lắp đặt mạng điện trong nhà, việc lựa chọn phương pháp lắp đặt dây dẫn và thiết bị điện tùy theo yêu cầu sử dụng và đặc điểm môi trường của nơi đặt dây dẫn. Lắp đặt mạng điện trong nhà có hai kiểu: lắp đặt nổi và lắp đặt ngầm. Để tìm hiểu chi tiết về hai kiểu lắp đặt này, mời các em cùng theo dõi nội dung bài học Bài 11: Lắp đặt dây dẫn của mạng điện trong nhà dưới đây.
Tóm tắt lý thuyết
I. Mạng điện lắp đặt kiểu nổi
1. Khái niệm
Mạng điện lắp đặt nổi là mạng điện mà dây dẫn được lắp đặt nổi trên các vật cách điện đặt dọc theo trần nhà, cột, dầm xà….
Hình 1. Mạng điện lắp đặt nổi trong ống cách điện
2. Các vật cách điện
Gồm: puli sứ, máng gỗ, ống cách điện và các phụ kiện phù hợp.
Hình 2. Các loại ống cách điện
- Có 3 loại: Ống PVC, ống bọc tôn, ống bọc kẽm; bên trong có lót cách điện, đường kính thường dùng: 16; 20; 25; 32; 40 và 50mm, chiều dài 2 – 3m
Hình 3. Ống nhựa PVC
Ống nhựa PVC:
- Đường kính: 16; 20; 25; 32; 40 và 50 mm
- Chiều dài 2 – 3 m
- Tiết diện: tròn hoặc hình chữ nhật
- Một số phụ kiện đi kèm theo ống PVC tiết diện tròn, gồm: Ống nối chữ T, ống nối chữ L, ống nối nối tiếp và kẹp đỡ ống
- Ống nối chữ T: Dùng để phân nhánh dây dẫn mà không sử dụng mối nối rẽ
- Hình 4. Ống nối chữ T
- Ống nối chữ L: Dùng khi nối hai ống luồn dây vuông góc với nhau
- Hình 5. Ống nối chữ L
- Ống nối chữ nối tiếp: Dùng để nối nối tiếp hai ống luồn dây với nhau
-
- Hình 6. Ống nối chữ nối tiếp
- Kẹp đỡ ống: Dùng để cố định ống luồn dây trên tường, có đường kính phù hợp với đường kính ống
Hình 7. Kẹp đỡ ống
3. Một số yêu cầu kĩ thuật của mạng điện lắp đặt kiểu nổi
- Đường dây phải song song với vật kiến trúc (tường nhà, cột, xà…), cao hơn mặt đất 2,5 m trở lên và cách vật kiến trúc không nhỏ hơn 10mm
- Tổng tiết diện của dây dẫn trong ống không vượt quá 40% tiết diện ống
- Bảng điện phải cách mặt đất từ 1,3 đến 1,5m
- Khi dây dẫn đổi hướng hoặc phân nhánh phải tăng thêm kẹp ống
- Không luồn các đường dây khác cấp điện áp vào chung một ống
- Đường dây dẫn đi xuyên qua tường hoặc trần nhà phải luồn dây qua ống sứ, mỗi ống chỉ được luồn một dây, hai đầu ống sứ phải nhô ra khỏi tường 10mm
4. Ưu, nhược điểm của mạng điện lắp đặt kiểu nổi
- Ưu điểm:
- Tránh được tác động xấu của môi trường đến dây dẫn
- Dễ lắp đặt sửa chữa
- Không phụ thuộc vào quá trình xây dựng
- Giá thành thấp
- Nhược điểm: Không thẩm mỹ
II. Mạng điện lắp đặt kiểu ngầm
- Việc chọn phương pháp lắp đặt dây dẫn điện ngầm phải phù hợp với môi trường xung quanh, với yêu cầu sử dụng và đặc điểm của kết quả, kiến trúc công trình và kĩ thuật an toàn điện
- Mạng điện sinh hoạt được lắp đặt ngầm là dây dẫn được đặt trong ống, trong các rãnh ngầm trong tường, trần, sàn bê tông. Cách lắp đặt này đảm bảo được yêu cầu mĩ thuật và cũng tránh được tác động của môi trường đến dây dẫn
- Việc lắp đặt ngầm đảm bảo những yêu cầu sau:
- Việc lắp đặt trong điều kiện môi trường khô ráo. Trong mọi trường hợp đặt dây dẫn trực tiếp trên rãnh tường hoặc trong ống đều phải dùng hộp nối dây ở chỗ nối đường ống
- Số dây hoắc tiết diện dây dẫn phải Dự tính việc tăng thêm nhu cầu tiêu thụ điện sau này nhưng không được vượt quá 40% tiết diện ống
- Bên trong ống phải sạch, miệng ống phải nhẵn.
- Không luồn chung dây dẫn điện xoay chiều, mọi chiều và các đường dây không cùng cấp điện áp vào một ống
- Bán kính cong của ống khi đặt trong bê tông không được nhỏ hơn 10 lần đường kính ống
- Để đảm Bảo an toàn điện, tất cả các ống ( kim loại) đều phải nối đất
Hình 8. Dây dẫn được lắp đặt ngầm trong rãnh của các kết cấu xây dựng
Bài tập minh họa
Câu 1
Hãy điền Đ (đúng) S (sai) vào cột "Lắp đặt nổi" để khẳng định câu thể hiện của đặc điểm lắp đặt mạng điện kiểu nổi.
Đặc điểm | Lắp đặt kiểu nổi |
1. Dây dẫn được đặt dọc theo trần nhà, cột, dầm, xà | |
2. Lắp đặt dây dẫn thường phải tiến hành trước khi đổ bê tông | |
3. Dây dẫn được đặt trực tiếp trên rãnh tường trần nhà | |
4. Dây dẫn được lồng trong các ống nhựa cách điện |
Gợi ý trả lời:
1 - Đ; 2 - S; 3 - Đ; 4 - Đ.
Câu 2
Hãy đánh dấu (X) vào cột "Lắp đặt nổi" hoặc "Lắp đặt ngầm" để khẳng định câu thể hiện ưu điểm nhược điểm của kiểu lắp đặt mạng điện.
Gợi ý trả lời:
Lắp đặt nổi | Lắp đặt ngầm | Ưu điểm - Nhược điểm |
X | Tránh được tác động xấu của môi trường | |
X | Dễ lắp đặt và dễ sửa chữa | |
X | Đảm bảo được yêu cầu mĩ thuật | |
X | Khó lắp đặt và khó sửa chữa |
Lời kết
Sau khi học xong Bài 11: Lắp đặt dây dẫn của mạng điện trong nhà, các em cần ghi nhớ:
Mạng điện lắp đặt kiểu nổi | Mạng điện lắp đặt kiểu ngầm |
Dây dẫn được lắp đặt nổi trên các vật cách điện đặt dọc theo trần nhà, cột, dầm, xà,... Các vật cách điện là: puli sứ, máng gỗ, ống cách điện và các phụ kiện phù hợp Tránh được tác động xấu của môi trường đến dây dẫn điện và dễ sửa chữa | Dây dẫn được đặt trong rãnh các kết cấu xây dựng và các phần tử các kết cấu khác của ngôi nhà Việc lựa chọn cách đặt dây phải phù hợp với môi trường, yêu cầu sử dung và đảm bảo an toàn điện Đảm bảo được yêu cầu mỹ thuật, tránh được tác động xấu của môi trường đến dây dẫn điện nhưng khó sửa chữa |
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua Giải bài tập Công nghệ 9 Bài 11 và làm bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 9 Bài 11 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. Các em được làm bài thi MIỄN PHÍ để test kiến thức cho bản thân nhé.
Nếu có thắc mắc về nội dung bài học thì các em có thể đặt câu hỏi trong phần Hỏi đáp nhé.
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm bài học trước và bài học sau:
>> Bài trước: Bài 10: Thực hành lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn
>> Bài sau: Bài 12: Kiểm tra an toàn mạng điện trong nhà
Chúc các em học tốt!