3 DẠNG BÀI TẬP VẬN DỤNG GIẢI BÀI TOÁN PH
A. Định hướng tư duy giải
Về mặt toán học \( \to pH = - \lg \left[ {{H^ + }} \right]\) hay \(\left[ {{H^ + }} \right] = {10^{ - a}} \to pH = a\)
Môi trường trung bình: \(\left[ {{H^ + }} \right] = {10^{ - 7}} \to pH = 7\)
Môi trường axit: \(\left[ {{H^ + }} \right] > {10^{ - 7}} \to pH < 7\)
Môi trường kiềm: \(\left[ {{H^ + }} \right] < {10^{ - 7}} \to pH > 7\)
Chú ý : Xác định môi trường là gì? axit hay bazơ?
Tính toán số mol H+ hoặc OH- dư sau đó suy ra nồng độ tương ứng.
B. Ví dụ minh họa
Dạng 1: Tính toán pH thuần túy
Ví dụ 1: pH của dung dịch A chứa HCl 10-4 là:
A. 10 B. 12 C. 4 D. 2
Ta có : \(pH = - \log \left( {{{10}^{ - 4}}} \right) = 4\)
Ví dụ 2: Dung dịch H2SO4 0,005 M có pH bằng:
A. 3 B. 2 C. 5 D. 4
Ta có : \(pH = - \log \left( {{{10}^{ - 2}}} \right) = 2\)
Ví dụ 3: Dung dịch KOH 0,001M có pH bằng:
A. 3 B. 11 C. 2 D. 12
Ta có : \(pOH = - \log \left( {{{10}^{ - 3}}} \right) = 3 \to pH = 11\)
Dạng 2: Cho axit, kiềm vào nước tính pH.
Ví dụ 1: Hòa tan 4,9 g H2SO4 vào nước để được 10 lít dung dịch A. Dung dịch A có pH bằng:
A. 4 B. 1 C. 3 D. 2
\( \to {n_{{H_2}S{O_4}}} = 0,05 \to \left[ {{H^ + }} \right] = {10^{ - 2}} \to pH = - \log \left[ {{{10}^{ - 2}}} \right] = 2\)
Ví dụ 2: pH của 500 ml dung dịch chứa 0,2 g NaOH:
A. 2 B. 12 C. 0,4 D. 13,6
Ta có : \({n_{NaOH}} = {5.10^{ - 3}} \to \left[ {O{H^ - }} \right] = {10^{ - 2}} \to pOH = - \log \left( {{{10}^{ - 2}}} \right) = 2 \to pH = 12\)
Dạng 3: Pha trộn dung dịch bằng H2O hoặc axit, kiềm.
Ví dụ 1: Thêm 900 ml nước vào 100 ml dung dịch HCl có pH = 2 thì thu được dung dịch mới có pH bằng:
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Ta có : \({n_{HCl}} = 0,001 \to \left[ {{H^ + }} \right] = {10^{ - 3}} \to pH = - \log \left[ {{{10}^{ - 3}}} \right] = 3\)
Ví dụ 2: Pha loãng dung dịch HCl có pH = 3 bao nhiêu lần để được dung dịch mới có pH = 4 ?
A. 5. B. 4. C. 9. D. 10.
Gọi thể tích ban đầu là V1 → thể tích sau pha loãng là a.V1
Ta có : \(pH = 4 \to \frac{{{{10}^{ - 3}}.{V_1}}}{{a{V_1}}} = {10^{ - 4}} \to a = 10\)
Ví dụ 3: Trộn 250 ml dung dịch hỗn hợp gồm HCl 0,08 M và H2SO4 0,01 M với 250 ml dung dịch Ba(OH)2 a M thu được 500 ml dung dịch X có pH = 12. Giá trị của a là:
A. 0,06 B. 0,08 C. 0,04 D. 0,12
Ta có:
pH = 12 suy ra OH dư \( \to \left\{ \begin{array}{l}
{n_{{H^ + }}} = 0,025mol\\
{n_{O{H^ - }}} = 0,5a\,mol
\end{array} \right. \to {\left[ {OH} \right]_{du}} = \frac{{0,5a - 0,025}}{{0,5}} = 0,01 \to a = 0,06\)
Ví dụ 4: Trộn 150 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HNO3 0,1M với 150 ml dung dịch hỗn hợp gồm KOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M, thu được 300 ml dung dịch X. Dung dịch X có pH là
A. 1,2. B. 12,8. C. 13,0. D. 1,0.
Ta có : \(\left\{ \begin{array}{l}
{n_{{H^ + }}} = 0,15(0,05.2 + 0,1) = 0,03\,mol\\
{n_{O{H^ - }}} = 0,15(0,2 + 0,2) = 0,06\,mol
\end{array} \right. \to n_{O{H^ - }}^{du} = 0,03\,mol\)
\( \to \left[ {O{H^ - }} \right] = \frac{{0,03}}{{0,3}} = 0,1 \to \left[ {{H^ + }} \right] = {10^{ - 13}} \to pH = 13\)
Ví dụ 5: A là dung dịch H2SO4 0,5M; B là dung dịch NaOH 0,6M. Trộn V1 lít A với V2 lít B thu được (V1+V2) lít dung dịch có pH=1. Tỉ lệ V1:V2 bằng
A. 1:1. B. 5:11. C. 7:9. D. 9:11.
Ta có: \(pH = 1 \to \left[ {{H^ + }} \right] = 0,1 = \frac{{2.0,5.{V_1} - 0,6{V_2}}}{{{V_1} + {V_2}}} = \frac{{\frac{{{V_1}}}{{{V_2}}} - 0,6}}{{\frac{{{V_1}}}{{{V_2}}} + 1}} \to \frac{{{V_1}}}{{{V_2}}} = \frac{7}{9}\)
BÀI TẬP RÈN LUYỆN DẠNG 1
Câu 1: pH của dung dịch A chứa Ba(OH)2 5.10-4M là:
A. 3,3 B. 10,7 C. 3,0 D. 11,0
Câu 2: pH của dung dịch HCl 2.10-4M và H2SO4 4.10-4M:
A. 3 B. 4 C. 3,7 D. 3,1
Câu 3: pH của dung dịch KOH 0,06M và NaOH 0,04M:
A. 1 B. 2 C. 13 D. 12,8
Câu 4: pH của dung dịch KOH 0,004M và Ba(OH)2 0,003M:
A. 12 B. 2 C. 13 D. 11,6
Câu 5: Đánh giá nào sau đây đúng về pH của dung dịch 0,1M ?
A. pH = 1 B. pH < 1 C. 1 < pH < 7 D. pH >7
Câu 6: Một dung dịch có [OH-] = 2,5.10-10 M. Môi trường của dung dịch là:
A. axit B. bazơ C. trung tính D. không xác định được
Câu 7: Một dung dịch có [H+] = 3,0.10-12 M. Môi trường của dung dịch là:
A. axit B. bazơ C. trung tính D. không xác định được
Câu 8: Nồng độ mol/l của dung dịch H2SO4 có pH = 2 là
A. 0,010 M B. 0,020 M C. 0,005M D. 0,002 M
Câu 9: Nồng độ mol/l của dung dịch Ba(OH)2 có pH = 12 là:
A. 0,005 M B. 0,010 M C. 0,050 M D. 0,100 M
Câu 10: Dung dịch HCOOH 0,01 mol/l có pH ở khoảng nào sau đây ?
A. pH = 7. B. pH > 7. C. 2 < pH < 7 D. pH = 2
BÀI TẬP RÈN LUYỆN DẠNG 2
Câu 1: pH của 800 ml dung dịch chứa 0,684 g Ba(OH)2:
A. 2 B. 12 C. 0,4 D. 13,6
Câu 2: Hòa tan 448 ml HCl(đktc) vào 2 lít nước thu 2 lít dung dịch có pH:
A. 12 B. 2 C. 1 D. 0
Câu 3: Cho m gam Na vào nước dư thu được 1,5 lít dung dịch có pH=12. Giá trị của m là
A. 0,23 gam. B. 0,46 gam. C. 0,115 gam. D. 0,345 gam.
Câu 4: Cho một mẫu hợp kim Na-Ba tác dụng với nước (dư), thu được dung dịch X và 3,36 lít H2 (đktc). Thể tích dung dịch axit H2SO4 2M cần dùng để trung hòa dung dịch X là :
A. 150 ml. B. 75 ml. C. 60 ml. D. 30 ml.
Câu 5: Thêm 450 ml nước vào 50 ml dung dịch Ba(OH)2 có 0,005M thì thu được dung dịch mới có pH bằng:
A. 11 B. 12 C. 13 D.1
BÀI TẬP RÈN LUYỆN DẠNG 3
Câu 1: Có 10 ml dung dịch axit HCl có pH = 3. Cần thêm bao nhiêu ml nước cất để thu được dung dịch axit có pH = 4?
A. 90 ml B. 100 ml C. 10 ml D. 40 ml
Câu 2: Thêm 900 ml nước vào 100 ml dung dịch thì thu được dung dịch mới có pH bằng:
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Câu 3: Pha loãng dung dịch 1 lít NaOH có pH = 9 bằng nước để được dung dịch mới có pH = 8. Thể tích nước cần dùng là ?
A. 5 lít. B. 4 lít. C. 9 lít. D. 10 lít.
Câu 4: Trộn các dung dịch HCl 0,75M, HNO3 0,15M; H2SO4 0,3M với các thể tích bằng nhau thì thu được dung dịch X. Trộn 300ml dung dịch X với 200ml dung dịch Ba(OH)2 0,25M thì thu được m gam kết tủa và dung dịch Y có pH=x. Giá trị của x và m lần lượt là?
A. 2 và 1,165 B. 1 và 6,99 C. 2 và 2,23 D. 1 và 2,23
Câu 5: Z là dd H2SO4 1M. Để thu được dd X có pH=1 cần phải thêm vào 1 lít dd Z thể tích dd NaOH 1,8M là
A. 1 lít. B. 1,5 lít. C. 3 lít. D. 0,5 lít.
Câu 6: Z là dd H2SO4 1M. Để thu được dd Y có pH=13 cần phải thêm vào 1 lít dd Z thể tích dd NaOH 1,8M là
A. 1,0 lít. B. 1,235 lít. C. 2,47 lít. D. 0,618 lít.
Câu 7: Trộn 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HCl 0,1M với 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M thu được dung dịch X. Dung dịch X có pH là :
A. 12,8 B. 1,0 C. 13,0 D. 1,2
Câu 8: Trộn 100 ml dung dịch gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M với 400 ml dung dịch gồm: H2SO4 0,0375M và HCl 0,0125M thu được dung dịch X. Giá trị pH của dung dịch X là:
A. 2 B. 1 C. 6 D. 7.
Câu 9: Z là dung dịch H2SO4 1M. Để thu được dung dịch X có pH=1 cần phải thêm vào 1 lít dung dịch Z thể tích dung dịch NaOH 1,8M là:
A. 1 lít. B. 1,5 lít. C. 3 lít. D. 0,5 lít.
Câu 10: Z là dung dịch H2SO4 1M. Để thu được dung dịch Y có pH=13 cần phải thêm vào 1 lit dung dịch Z thể tích dung dịch NaOH 1,8M là:
A. 1,0 lit. B. 1,235 lit. C. 2,47 lit. D. 0,618 lit.
Câu 11: Trộn 3 dung dịch H2SO4 0,1M; HNO3 0,2M; HCl 0,3M với những thể tích bằng nhau thu được dung dịch X. Lấy 300 ml dung dịch X cho phản ứng với V lit dung dịch Y gồm NaOH 0,2M và KOH 0,29M thu được dung dịch có pH = 2. Giá trị V là:
A. 0,424 lit. B. 0,134 lit. C. 0,414 lit. D. 0,214 lit.
Câu 12: Trộn 1000 ml dung dịch X chứa NaOH 0,86M và Ba(OH)2 0,5M với V lít dung dịch Y chứa HCl 1M và H2SO4 2M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Z có pH = 1 và m gam kết tủa. Giá trị của m là:
A. 186,4. B. 233,0. C. 349,5. D. 116,5.
Câu 13: Trộn 100 ml dung dịch gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M với 400 ml dung dịch gồm H2SO4 0,0375M và HCl 0,0125M thu được dung dịch X. Giá trị pH của dung dịch X là:
A. 2 B. 7 C. 1 D. 6
Câu 14: Có 50 ml dung dịch chứa hỗn hợp KOH 0,05M và Ba(OH)2 0,025M người ta thêm V ml dung dịch HCl 0,16M vào 50 ml dung dịch trên thu được dung dịch mới có pH = 2. Vậy giá trị của V là :
A. 36,67 ml. B. 30,33 ml. C. 40,45 ml. D. 45,67 ml.
Câu 15: Trộn 100 ml dung dịch có pH = 1 gồm HCl và HNO3 với 100 ml dung dịch NaOH nồng độ a (mol/l) thu được 200 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị của a là (biết trong mọi dung dịch [H+][OH-] = 10-14):
A. 0,15. B. 0,30. C. 0,03. D. 0,12.
Câu 16: Trộn 200 ml dung dịch hỗn hợp gồm HNO3 0,3M và HClO4 0,5M với 200 ml dung dịch Ba(OH)2 aM thu được dung dịch có pH = 3. Vậy a có giá trị là :
A. 0,39. B. 3,999. C. 0,399. D. 0,398
Câu 17: Trộn 200 ml dung dịch chứa hỗn hợp HCl 0,1 M và H2SO4 0,05 M với 300 ml dung dịch Ba(OH)2 có nồng độ a mol/lít thu được m gam kết tủa và 500 ml dung dịch có pH = 13. Giá trị a và m lần lượt là:
A. 0,15 M và 2,33 gam. B. 0,15 M và 4,46 gam.
C. 0,2 M và 3,495 gam. D. 0,2 M và 2,33 gam.
Câu 18: Trộn 250 ml dung dịch chứa hỗn hợp HCl 0,08M và H2SO4 0,01 M với 250 ml dung dịch NaOH aM thu được 500 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị a là :
A. 0,13M. B. 0,12M. C. 0,14M. D. 0,10M.
Câu 19: Trộn 100 ml dung dịch gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M với 400 ml dung dịch gồm H2SO4 0,0375M và HCl 0,0125M thu được dung dịch X. Giá trị pH của dung dịch X là :
A. 7. B. 2. C. 1. D. 6.
Câu 20: Trộn 3 dung dịch HCl 0,3M; H2SO4 0,2M và H3PO4 0,1M với những thể tích bằng nhau thu được dung dịch X. Dung dịch Y gồm NaOH 0,1M và Ba(OH)2 0,2M. Để trung hòa 300 ml dung dịch X cần vừa đủ V ml dung dịch Y. Giá trị của V là :
A. 600. B. 1000. C. 333,3. D. 200.
Câu 21: Lấy 500 ml dung dịch chứa đồng thời HCl 1,98M và H2SO4 1,1M trộn với V lít dung dịch chứa NaOH 3M và Ba(OH)2 4M thì trung hòa vừa đủ. Thể tích V là :
A. 0,180 lít. B. 0,190 lít. C. 0,170 lít. D. 0,140 lít.
Câu 22: Cho 200 ml dung dịch X chứa hỗn hợp H2SO4 aM và HCl 0,1M tác dụng với 300 ml dung dịch Y chứa hỗn hợp Ba(OH)2 bM và KOH 0,05M thu được 2,33 gam kết tủa và dung dịch Z có pH = 12. Giá trị của a và b lần lượt là :
A. 0,01 M và 0,01 M. B. 0,02 M và 0,04 M.
C. 0,04 M và 0,02 M. D. 0,05 M và 0,05 M.
Câu 23: Dung dịch A gồm HCl 0,2M; HNO3 0,3M; H2SO4 0,1M; HClO4 0,3M, dung dịch B gồm KOH 0,3M ; NaOH 0,4M ; Ba(OH)2 0,15M. Cần trộn A và B theo tỉ lệ thể tích là bao nhiêu để được dung dịch có pH = 13 :
A. 11 : 9. B. 9 : 11. C. 101 : 99. D. 99 : 101.
Câu 24: Trộn 3 dung dịch HNO3 0,3M; H2SO4 0,2M và H3PO4 0,1M với những thể tích bằng nhau thu được dung dịch X. Dung dịch Y gồm KOH 0,1M và Ba(OH)2 0,2M. Để trung hòa 300 ml dung dịch X cần vừa đủ V ml dung dịch Y. Giá trị của V là :
A. 600. B. 1000. C. 333,3. D. 200.
Câu 25: Trộn 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HCl 0,1M với 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M thu được dung dịch X. Dung dịch X có pH là :
A. 1,2. B. 1,0. C. 12,8. D. 13,0.
Câu 26: Trộn 250 ml dung dịch chứa hỗn hợp HCl 0,08M và H2SO4 0,01M với 250 ml dung dịch NaOH aM thu được 500 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị a là :
A. 0,13M. B. 0,12M. C. 0,14M. D. 0,10M.
Câu 27: Trộn lẫn 3 dung dịch H2SO4 0,1M, HNO3 0,2M và HCl 0,3M với những thể tích bằng nhau thu được dung dịch A. Lấy 300 ml dung dịch A cho phản ứng với V lít dung dịch B gồm NaOH 0,22M và KOH 0,29M thu được dung dịch C có pH = 2. Giá trị V là :
A. 0,134 lít. B. 0,214 lít. C. 0,414 lít D. 0,424 lít.
Câu 28: Dung dịch A gồm HCl 0,2M ; HNO3 0,3M ; H2SO4 0,1M ; HClO4 0,3M, dung dịch B gồm KOH 0,3M; NaOH 0,4M ; Ba(OH)2 0,15M. Cần trộn A và B theo tỉ lệ thể tích là bao nhiêu để được dung dịch có pH = 13 ?
A. 11 : 9. B. 9 : 11. C. 101 : 99. D. 99 : 101.
Câu 29: Trộn lẫn V ml dung dịch NaOH 0,01M với V ml dung dịch HCl 0,03M được 2V ml dung dịch Y. Dung dịch Y có pH là :
A. 4. B. 3. C. 2. D. 1.
Câu 30: Khi trộn những thể tích bằng nhau của dung dịch HNO3 0,01M và dung dịch NaOH 0,03M thì thu được dung dịch có giá trị pH là :
A. 9. B. 12,30. C. 13. D. 12.
Câu 31: Để trung hòa 100 gam dung dịch HCl 1,825% cần bao nhiêu ml dung dịch Ba(OH)2 có pH bằng 13 ?
A. 500 ml. B. 0,5 ml. C. 250 ml. D. 50 ml.
Câu 32: Thể tích dung dịch Ba(OH)2 0,025M cần cho vào 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm HNO3 và HCl có pH = 1, để thu được dung dịch có pH = 2 là :
A. 0,224 lít B. 0,15 lít. C. 0,336 lít. D. 0,448 lít.
Câu 33: Trộn 250 ml dung dịch hỗn hợp HCl 0,08M và H2SO4 0,01M với 250 ml dung dịch Ba(OH)2 có nồng độ xM thu được m gam kết tủa và 500 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị của m và x là :
A. 0,5825 và 0,06. B. 0,5565 và 0,06. C. 0,5825 và 0,03. D. 0,5565 và 0,03.
Câu 34: Cho dung dịch A chứa hỗn hợp H2SO4 0,1M và HNO3 0,3M, dung dịch B chứa hỗn hợp Ba(OH)2 0,2M và KOH 0,1M. Lấy a lít dung dịch A cho vào b lít dung dịch B được 1 lít dung dịch C có pH = 13. Giá trị a, b lần lượt là :
A. 0,5 lít và 0,5 lít. B. 0,6 lít và 0,4 lít.
C. 0,4 lít và 0,6 lít. D. 0,7 lít và 0,3 lít.
Câu 35: Trộn 150 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HNO3 0,1M với 150 ml dung dịch hỗn hợp gồm KOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M, thu được 300 ml dung dịch X. Dung dịch X có pH là
A. 1,2. B. 12,8. C. 13,0. D. 1,0.
Câu 36: Cho 200 ml dung dịch Ba(OH)2 0,05M tác dụng với 200 ml dung dịch H2SO4 x mol/l, thu được 400 ml dung dịch X có pH = 2 và m gam kết tủa. Giá trị của x và m lần lượt là
A. 0,075 và 2,330. B. 0,075 và 17,475. C. 0,060 và 2,330. D. 0,060 và 2,796.
Câu 37: Cho 2 lít dung dịch KOH có pH=13 vào 3 lít dung dịch HCl có pH=2, đến phản ứng hoàn toàn thu được dung dịch Y. Độ pH của dung dịch Y có giá trị là:
A. 12,53 B. 2,40 C. 3,20 D. 11,57
Câu 38: Trộn 100 ml dung dịch H2SO4 xM với 100 ml dung dịch NaOH có pH = 12 thu được dung dịch Z có pH = 2. Giá trị x là:
A. 0,04 M. B. 0,02 M. C. 0,03 M. D. 0,015 M.
Câu 39: Trộn các dung dịch HCl 0,75 M; HNO3 0,15M; H2SO4 0,3 M với các thể tích bằng nhau thì được dung dịch X. Trộn 300 ml dung dịch X với 200 ml dung dịch Ba(OH)2 0,25 M thu được m gam kết tủa và dung dịch Y có pH=x. Giá trị của x và m lần lượt là:
A. 1 và 2,23 gam B. 1 và 6,99 gam C. 2 và 2,23 gam D. 2 và 11,65 gam
----(Để xem nội dung lời giải chi tiết của 3 dạng bài tập vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)----
Trên đây là trích dẫn nội dung 3 Dạng bài tập vận dụng giải bài toán pH - Hóa học 10, để theo dõi nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác vui lòng đăng nhập vào hệ thống Chúng tôi chọn chức năng xem online hoặc tải về máy!
Chúc các em học tập thật tốt!
