Soạn bài Viết bài làm văn số 2: Văn tự sự

• Khái niệm văn tự sự: Tự sự là phương thức trình bày một chuỗi các sự việc...
• Các kiến thức và kĩ năng cần thiết trong văn tự sự: lập dàn ý, sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm vào văn tự sự...
• Những lưu ý về hình thức: 
  • Bố cục: 3 phần
  • Ngôn từ
  • Cách trình bày...

Đề 1: Kể lại một câu chuyện cổ tích hoặc một truyện ngắn mà anh (chị) yêu thích (Ví dụ: Sọ Dừa, Bến Quê, Những Ngôi sao xa xôi...)

Đề 2: Hãy trưởng tượng mình là Xi-mông, kể lại chuyện Bố của Xi - mông.

Đề 3: Sau khi tự tử ở giếng Loa Thành, xuống thủy cung, Trọng Thủy đã tìm gặp lại Mị Châu. Hãy tưởng tượng và kể lại câu chuyện đó.

Đề 4: Kể lại một kỉ niệm sâu sắc của anh (chị) về tình cảm gia đình hoặc tình bạn, tình thầy trò theo ngôi kể thứ nhất.

Gợi ý trả lời:

Các em có thể tham khảo các gợi ý dưới đây:

Đề 1:

• Mở bài: Giới thiệu câu chuyện
  • Kể giới thiệu gia cảnh bố mẹ Sọ Dừa
  • Sự ra đời thần kì và hình ảnh dị dạng của Sọ Dừa.
• Thân bài: Những diễn biến chính của câu chuyện
  • Lần lượt kể các sự việc sau:
    • Sọ Dừa đi chăn bò cho nhà Phú ông những tưởng sẽ rất khó khăn nhưng cậu chăn rất giỏi.
    • Phú ông cắt cử ba cô con gái đưa cơm cho Sọ Dừa.
      • Hai cô chị ác nghiệt, kiêu kì, thường hắt hủi Sọ Dừa.
      • Cô út hiền lành, tính hay thương người, đối đãi với Sọ Dừa rất tử tế.
      • Cô út nhiều lần bắt gặp Sọ Dừa biến thành chàng trai tuấn tú khôi ngô đem lòng yêu thương chàng.
    • Sọ Dừa đòi mẹ sang hỏi cho mình con gái Phú ông.
    • Hai cô chị xấu tính nên từ chối. Cô út vì biết được thân hình của Sọ Dừa nên cúi mặt, e lệ bằng lòng,
    • Sọ Dừa đi thi. Trước khi đi còn dặn dò và trao cho vợ những vật hộ thân.
    • Hai cô chị bày mưu ác rồi đẩy cô em vào bụng cá.
    • Cô em thoát chết, sau đó sống ở đảo hoang rồi may mắn nhờ vào những vật hộ thân mà gặp được chồng mình.
• Kết bài: Kết thúc câu chuyện
  • Hai cô chị thấy cô em trở về thì xấu hổ bỏ đi biệt tích.
  • Vợ chồng Sọ Dừa từ đấy sống hạnh phúc bên nhau.

Đề 2:

• Mở bài: Giới thiệu câu chuyện
  • Tôi là Xi-Mông, là con của mẹ Blăng-sốt và bố Phi-líp yêu thương.
  • Thế nhưng, các bạn biết không, trước đây tôi đã vô cùng đau khổ vì bị coi là đứa trẻ không có bố.
• Thân bài: Diễn biến câu chuyện
  • Hôm ấy là ngày đầu tiên tôi đi học:
    • Bị bạn bè trêu như thế nào ?
    • Bản thân đau đớn ra sao ? (trong suy nghĩ, hành động,…)
    • Cảm giác sợ hãi, muốn lẩn tránh, xa lánh bạn bè
  • Tôi đã bỏ lên bờ sông, trong đầu vướng vấn ý định tự tử ngay lúc ấy.
    • Kể lại tâm trạng vô cùng tuyện vọng lúc ở bờ sông.
    • Cảnh vật lúc đó thế nào? Nó khiến "tôi" cảm giác ra sao ?
  • Đang tuyệt vọng, bỗng nhiên có một bàn tay chắc nịch đặt lên vai tôi. Đó là bác thợ rèn Phi-líp.
    • Kể lại việc bác thợ rèn nói chuyện với mình ra sao.
    • Bác đưa mình về và nói chuyện với mẹ thế nào.
  • Vô cùng sung sướng khi Bác Phi-líp đồng ý nhận làm cha của mình. Muốn khoe với các bạn và tự hào vì mình có bố.
• Kết bài: Kết thúc câu chuyện
  • Đây là câu chuyện có ý nghĩa nhất đối với bản thân tôi.
  • Kể từ ngày ấy tôi luôn hạnh phúc và tự hào vì được sống trong tình thương yêu của cả bố mẹ tôi.

Đề 3:

• Mở bài: Giới thiệu câu chuyện
  • Sau khi an táng cho vợ, Trọng Thuỷ ngày đêm buồn rầu khổ não.
  • Một hôm đang tắm, Trọng Thuỷ nhìn thấy bóng Mị Châu ở dưới nước bèn nhảy xuống giếng ôm nàng mà chết.
• Thân bài: Diễn biến câu chuyện
  • Trọng Thuỷ lạc xuống Thuỷ cung.
    • Vì trong lòng luôn ôm nỗi nhớ Mị Châu nên sau khi chết, linh hồn Trọng Thuỷ tự tìm đến thuỷ cung.
    • Miêu tả cảnh cảnh ở dưới thuỷ cung (cung điện nguy nga lộng lẫy, người hầu đi lại rất dông...).
  • Trọng Thuỷ gặp lại Mị Châu.
    • Đang ngơ ngác thì Trọng Thuỷ bị quân lính bắt vào đại điện.
    • Trọng Thuỷ được đưa đến quỳ trước mặt một người mà lính hầu gọi là công chúa.
    • Sau một hồi lục vấn, Trọng Thuỷ kể rõ mọi sự tình. Lúc ấy Mị Châu cũng rưng rưng nước mắt.
  • Mị Châu kể lại chuyện mình và trách Trọng Thuỷ.
    • Mị Châu chết, được vua Thuỷ Tề nhận làm con nuôi.
    • Mị châu cứng rắn nặng lời phê phán oán trách Trọng Thuỷ.
      • Trách chàng là người phản bội.
      • Trách chàng gieo bao đớn đau cho hai cha con nàng và đất nước.
  • Mị Châu nhất quyết cự tuyệt Trọng Thuỷ rồi cả cung điện tự nhiên biến mất.
  • TrọngThuỷ còn lại một mình: Buồn rầu, khổ não, Trọng Thuỷ mong ước nước biển ngàn năm sẽ xoá sạch lầm lỗi của mình.
• Kết bài: Kết thúc câu chuyện
  • Trọng Thuỷ hoá thành một bức tượng đá vĩnh viễn nằm lại dưới đáy đại dương.

Đề 4:

• Mở bài: Giới thiệu câu chuyện
  • Giới thiệu mối quan hệ của bản thân với người mà mình đã có được kỉ  niệm giàu ấn tượng và sâu sắc (ông bà, cha mẹ, bạn bè, thầy cô…).
  • Kể lại hoàn cảnh nảy sinh kỉ niệm ấy (trong một lần về thăm quê, trong một lần cùng cả lớp đi chơi, đi học nhóm hoặc trong một lần được điểm tốt, hay một lần mắc lỗi được thầy cô rộng lượng phân tích và tha thứ…).
• Thân bài: diễn biến câu chuyện
  • Giới thiệu chung về tình cảm của bản thân với người mà ta sắp xếp (tình cảm gắn bó lâu  bền hay mới gặp, mới  quen, mới được thầy (cô) dạy bộ môn hay chủ nhiệm…).
  • Kể về kỉ niệm.
    • Câu chuyện diễn ra vào khi nào ?
    • Kể lại nội dung sự việc.
    • Sự việc xảy ra thế nào ?
  • Cách ứng xử của mọi người ra sao ?
    • Ví dụ : Vào giờ kiểm tra, tôi không học thuộc bài nhưng không nói thật. Tôi tìm đủ lí do để chối quanh co (do mẹ tôi bị ốm…). Nhưng không ngờ hôm trước cô có gọi điện cho mẹ trao đổi về tình hình học tập của tôi. Nhưng ngay lúc ấy cô không trách phạt. Để giữ thể diện cho tôi, cô mời tôi cuối giờ ở lại để “hỏi thăm” sức khoẻ của mẹ tôi…
  • Kỉ niệm ấy đã để lại trong bản thân điều gì? (Một bài học, thêm yêu quý ông bà, bạn bè, thầy cô hơn…).
• Kết bài: Kết thúc câu chuyện
  • Nhấn mạnh lại ý nghĩa của kỉ niệm ấy.
  • Tự hào và hạnh phúc vì có được người ông (bà, cha mẹ, bạn, thầy cô…) như thế.

Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Viết bài làm văn số 2 Văn tự sự để nắm chắc hơn các kiến thức và kĩ năng cần thiết cho bài viết sắp tới. 

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em.