Tổng ôn Chức năng, vai trò của môi trường đối với sự phát triển của loài người Địa lý 10

CHỨC NĂNG CỦA MÔI TRƯỜNG, VAI TRÒ CỦA MÔI TRƯỜNG ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI

I. Lý thuyết

1. Chức năng

– Là không gian sống của con người.

– Là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên.

– Là nơi chứa đựng các chất phế thải do con người tạo ra.

2. Vai trò

Môi trường tự nhiên có vai trò rất quan trọng với xã hội loài người nhưng không có vai trò quyết định đến sự phát triển xã hội loài người (vai trò quyết định sự phát triển xã hội là phương thức sản xuất bao gồm sức sản xuất và quan hệ sản xuất).

- Con người: Có những tác động tích cực và tiêu cực đến môi trường.

II. Bài tập minh họa

Câu 1: Em hãy lấy ví dụ chứng minh rằng quan điểm hoàn cảnh địa lí quyết định là sai lầm?

Hướng dẫn giải

– Lịch sử đã chứng minh quan điểm đó là sai lầm và vạch ra ràng: sự phát triển của môi trường tự nhiên bao giờ cũng diễn ra chậm hơn sự phát triển của xã hội loài người. Môi trường tự nhiên muốn có sự thay đổi phải trải qua thời gian hàng nghìn, hàng vạn năm, thậm chí hàng triệu năm. Vì vậy, nó không thể là nguyên nhân quyết định sự phát triển của xã hội.

– Trên thế giới, có nhiều quốc gia rất nghèo tài nguyên thiên nhiên, nhưng có trình độ phát triển kinh tế – xã hội cao, ngược lại có nhiều quốc gia khác, rất giàu tài nguyên, nhưng kinh tế – xã hội lại chậm phát triển. Nhiều dân tộc trước kia bị thất học dưới chế độ thực dân. phong kiến, nhưng sau khi giành độc lập, chỉ một thời gian ngắn đã thoát khỏi nạn mù chữ lại phát triển được nền giáo dục của mình, trong khi đó, khí hậu vẫn chưa có sự thay đổi nào đáng kể,..

– Việt Nam trước đây, từ chỗ thiếu lương thực trầm trọng đến nay đã đảm bảo đủ nhu cầu lương thực trong nước và trở thành nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, trong khi điều kiện tự nhiên hầu như không (hoặc ít) có sự thay đổi.

Câu 2: Môi trường địa lí có những chức năng chủ yếu nào? Tại sao chúng ta có biện pháp bảo vệ môi trường?

Hướng dẫn giải

- Chức năng chủ yếu của môi trường địa lí:

+ Là không gian sống của con người.

+ Là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên.

+ Là nơi chứa đựng các chất phế thải do con người tạo ra.

-Chúng ta phải có biện pháp bảo vệ môi trường vì: Môi trường có vai trò rất quan trọng đối với xã hội loài người.

Câu 3: Nhân tố có vai trò quyết định đến sự phát triển của xã hội loài người là:

A. Môi Trường tự nhiên

B. Môi trường xã hội

C. Môi trường nhân tạo

D. Phương thức sản xuất

Hướng dẫn giải

Vai trò quyết định sự phát triển xã hội là phương thức sản xuất bao gồm sức sản xuất và quan hệ sản xuất

Đáp án cần chọn là: D

Câu 4: Chức năng nào dưới đây không phải của môi trường địa lí ?

A. Là năng không gian sinh sống của con người.

B. Là nơi tồn tại các quy luật tự nhiên.

C. Là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên.

D. Là nơi chứa đựng các phế thải do con người tạo ra.

Hướng dẫn giải

Chức năng của môi trường địa lí:

-  Là không gian sống của con người. 

- Là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên.

- Là nơi chứa đựng các chất phế thải do con người tạo ra.

⇒ Đáp án A, C, D đúng

- Nơi tồn tại các quy luật tự nhiên là thể hiện đặc điểm của môi trường địa lí (bao gồm các thành phần tự nhiên có liên quan đến đời sống con người). Đây không phải là chức năng của môi trường địa lí.

⇒ Nhận xét B không đúng

Đáp án cần chọn là: B

Câu 5: Chức năng nào dưới đây không phải của môi trường địa lí ?

A. Là không gian sinh sống của con người.

B. Là nơi tồn tại các quy luật tự nhiên.

C. Là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên.

D. Là nơi chứa đựng các phế thải do con người tạo ra.

Hướng dẫn giải

Đáp án: B

Câu 6: Môi trường tự nhiên có vai trò rất quan trọng đối với xã hội loài người nhưng không phải là nguyên nhân quyết định sự phát triển của xã hội loài người vì

A. Môi trường tự nhiên không cung cấp đầy đủ nhu cầu của con người.

B. Môi trường tự nhiên phát triển theo quy luật tự nhiên không phụ thuộc vào tác động của con người.

C. Sự phát triển của môi trường tự nhiên bao giờ cũng iễn ra chậm hơn sự phát triển của xã hội loài người.

D. Sự phát triển của môi trường tự nhiên bao giờ cũng diễn ra nhanh hơn sự phát triển của xã hội loài người.

Hướng dẫn giải

Đáp án: C

Câu 7: Phải bảo vệ môi trường vì

A. Không có bàn tay của con người thì môi trường sẽ bị hủy hoại.

B. Con người có thể làm nâng cao chất lượng môi trường.v

C. Ngày nay không nơi nào trên Trái Đất không chịu tác động của con người.

D. Môi trường có quan hệ trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người.

Hướng dẫn giải

Đáp án: D

Câu 8: Vai trò quyết định sự phát triển của xã hội loài người thuộc về yếu tố

A. Môi trường tự nhiên.

B. Môi trường xã hội và môi trường nhân tạo.

C. Môi trường tự nhiên và môi trường xã hội.

D. Phương thức sản xuất, gồm cả sức sản xuất và quan hệ sản xuất.

Hướng dẫn giải

Đáp án: D

Câu 9. Giải quyết vấn đề môi trường đòi hỏi phải có sự nỗ lực của

A. Quốc gia.

B. Khu vực.

C. Toàn cầu.

D. Mỗi vùng.

Hướng dẫn giải

Đáp án C.

Giải thích: Giải quyết vấn đề môi trường không phải của riêng một quốc gia, khu vực mà đòi hỏi phải có sự nỗ lực của toàn cầu.

Câu 10. Vai trò quyết định sự phát triển của xã hội loài người thuộc về yếu tố nào dưới đây?

A. Môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo.

B. Môi trường xã hội và môi trường nhân tạo.

C. Môi trường tự nhiên và môi trường xã hội.

D. Phương thức sản xuất, gồm cả sức sản xuất và quan hệ sản xuất.

Hướng dẫn giải

Đáp án D.

Giải thích: Vai trò quyết định sự phát triển của xã hội loài người thuộc về yếu tố phương thức sản xuất, gồm cả sức sản xuất và quan hệ sản xuất.

Câu 11. Sự phát triển của môi trường tự nhiên bao giờ cũng diễn ra chậm hơn sự phát triển của xã hội loài người. Đó là nguyên nhân

A. Môi trường tự nhiên quyết định sự phát triển của xã hội loài người.

B. Môi trường tự nhiên có vai trò quan trọng đối với xã hội loài người.

C. Môi trường tự nhiên không quyết định sự phát triển của xã hội loài người.

D. Môi trường tự nhiên quan trọng trong sự phát triển của xã hội loài người.

Hướng dẫn giải

Đáp án C.

Giải thích:

- Môi trường tự nhiên có trước và được hình thành cách đây 15 tỷ năm, nhưng nếu không có sự tác động của con người thì nó mãi là điều kiện tự nhiên, không phát huy hết giá trị sử dụng.

- Sự xuất hiện của loài người, từ những phát minh đầu tiên về lửa, nước (cách mạng 1.0) cho đến nguồn năng lượng điện (cách mạng 2.0) đã đưa xã hội loài người phát triển ở thời kì mới, văn minh hơn. Sau đó là cuộc cách mạng điện tử - tin học (3.0), tạo ra nhiều sản phẩm điện tử có giá trị cao trong xử lí truyền dẫn dữ liệu, kết nối con người trên Trái Đất với nhau, hay còn gọi là thế giới phẳng (các vi mạch điện tử, máy tính, điện thoại thông minh…).

- Cho đến nay, một cuộc cách mạng mới được bùng nổ và phát triển ở trình độ cao hơn, đó là cách mạng 4.0 (cách mạng sinh học, năng lương và công nghệ số) -> con người đã tạo ra nhiều sản phẩm vượt trội hơn, các nguồn vật liệu mới, nguyên liệu mới thay thế nguyên liệu tự nhiên; các mô hình nhân tạo thông minh (tạo ra não người; robot thông minh…).

=> Như vậy có thể thấy sự phát triển của môi trường tự nhiên bao giờ cũng diễn ra chậm hơn sự phát triển của xã hội loài người. Môi trường tự nhiên có vai trò rất quan trọng đối với xã hội loài người nhưng không phải là nguyên nhân quyết định sự phát triển của xã hội loài người.

Câu 12. Tại sao hiện nay nhiệt độ Trái đất ngày càng tăng lên?

A. Ô nhiễm môi trường.

B. Hiệu ứng nhà kính.

C. Mưa acid.

D. Băng tan.

Hướng dẫn giải

Đáp án B.

Giải thích: Nguyên nhân hiện nay nhiệt độ Trái đất ngày càng tăng lên là do hiện tượng hiệu ứng nhà kính, các hoạt động công nghiệp, tàn phá rừng.

Câu 13. Chúng ta phải bảo vệ môi trường là do

A. Không có bàn tay của con người thì môi trường sẽ bị hủy hoại.

B. Con người có thể làm nâng cao chất lượng môi trường.

C. Ngày nay không nơi nào trên Trái Đất không chịu tác động của con người.

D. Môi trường có quan hệ trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người.

Hướng dẫn giải

Đáp án D.

Giải thích: Môi trường có quan hệ trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người. Chính vì vậy chúng ta cần bảo vệ môi trường, đặc biệt là môi trường tự nhiên.

Câu 14. Loại môi trường phụ thuộc chặt chẽ vào sự tồn tại và phát triển con người là

A. Môi trường tự nhiên.

B. Môi trường nhân tạo.

C. Môi trường xã hội.

D. Môi trường địa lí.

Hướng dẫn giải

Đáp án B.

Câu 15. Nhận định nào sau đây không phải là chức năng của môi trường địa lí?

A. Là không gian sống của con người .

B. Nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên.

C. Nơi chứa đựng phế thải do con người tạo ra.

D. Quyết định sự phát triển xã hội loài người.

Hướng dẫn giải

Đáp án D.

Câu 16. Phương thức sản xuất có tác động như thế nào tới sự phát triển của xã hội loài người?

A. Ảnh hưởng ít.

B. Vai trò quyết định.

C. Ảnh hưởng nhiều.

D. Vai trò không quan trọng.

Hướng dẫn giải

Đáp án B.

Giải thích: Vai trò quyết định sự phát triển xã hội là phương thức sản xuất bao gồm sức sản xuất và quan hệ sản xuất.

Câu 17. Ý nào sau đây không phải nguyên tắc của sự phát triển bền vững ở Việt Nam?

A. Con người là trung tâm của sự phát triển bền vững.

B. Phát triển song hành với đảm bảo an ninh lương thực, năng lượng.

C. Phát triển đảm bảo sự công bằng nhu cầu thế hệ hiện tại và các thế hệ tương lai.

D. Giảm phát thải chất khí vào môi trường qua việc giảm bớt sản xuất công nghiệp.

Hướng dẫn giải

Đáp án D.

Giải thích: Nguyên tắc của sự phát triển bền vững ở Việt Nam là:

- Con người là trung tâm của sự phát triển bền vững.

- Phát triển song hành với đảm bảo an ninh lương thực, năng lượng.

- Quá trình phát triển phải đảm bảo một cách công bằng nhu cầu của thế hệ hiện tại và các thế hệ tương lai.

 

Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Tổng ôn Chức năng, vai trò của môi trường đối với sự phát triển của loài người Địa lý 10. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập .

Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:

Chúc các em học tập tốt !

Tham khảo thêm

Bình luận

Có Thể Bạn Quan Tâm ?