1. Bố cục văn bản Trích diễm thi tập
- Phần 1: (Từ đầu … mà không rách nát tan tành?): Nguyên nhân làm cho thơ văn không lưu truyền hết ở trên đời.
- Phần 2: (Đức Lương này học làm thơ … chẳng khác gì hiện nay ta chê trách người xưa vậy.): Thái độ và hành động của tác giả.
- Phần 3: (Còn lại): Giới thiệu về tác giả.
2. Hướng dẫn soạn văn Trích diễm thi tập
Câu 1: Theo Hoàng Đức Lương có những nguyên nhân nào khiến sáng tác thơ văn của người xưa không được lưu truyền đầy đủ cho đến ngày sau? Cho biết nghệ thuật lập luận của tác giả.
- Theo Nguyễn Đức Lương những nguyên nhân khiến sáng tác thơ văn của người xưa không được lưu truyền đầy đủ cho đến ngày sau:
- Chỉ có những thi nhân, nho sĩ mới có thể thấy hết được cái hay, cảm nhận được cái đẹp của thi ca.
- Những người có học thường vì bận công việc mà ít quan tâm đến thi ca.
- Những người có sự quan tâm đến thi ca thì năng lực kém, không thể cảm thụ hết những cái hay của nó, hoặc không đủ kiên trì và quyết tâm.
- Chủ trương, chính sách phát hành, in ấn sách của nhà nước còn bộc lộ nhiều hạn chế.
- Thời gian làm cho sách mai một, cũ rách.
- Khói lửa chiến tranh cũng làm mất đi nhiều tác phẩm thi ca.
- Nghệ thuật lập luận của tác giả:
- Nghệ thuật liên tưởng, so sánh thơ văn như khoái trá, gấm vóc, sắc đẹp ngoài sắc đẹp,…
- Phương pháp lập luận quy nạp.
- Dùng câu hỏi tu từ.
⇒ Lập luận chặt chẽ, chất trữ tình hòa quyện vào chất nghị luận. Tác giả trình bày luận điểm một cách rõ ràng, mạch lạc và khúc chiết.
Câu 2: Hoàng Đức Lương đã làm gì để sưu tầm thơ văn của tiền nhân?
- Tìm quanh, hỏi khắp: thu thập, sưu tầm.
- Chọn lấy bài hay, chia xếp theo từng loại.
- Đưa thêm các tác phẩm của mình vào cuối tác phẩm.
Câu 3: Điều gì thôi thúc Hoàng Đức Lương vượt khó khăn để biên soạn tuyển tập thơ này? Anh (chị) có cảm nghĩ gì về công việc sưu tầm, biên soạn thơ văn của ông.
- Điều thôi thúc Hoàng Đức Lương vượt khó khăn để biên soạn:
- Niềm tự hào văn hiến dân tộc.
- Ý thức trách nhiệm trước di sản bị thất lạc của cha ông.
- Tinh thần độc lập tự chủ và ý thức tự cường trong văn học.
- Ý muốn lưu truyền văn hóa cho đời sau nghiên cứu, giữ gìn.
⇒ Đây là công việc khó khăn, một việc làm đáng khâm phục, trân trọng.
Câu 4: Anh (chị) cho biết, trước Trích diễm thi tập đã có ý kiến nào nói về văn hiến dân tộc.
- Trước Trích diễm thi tập đã có Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi nói về văn hiến dân tộc:
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
Trên đây là bài soạn văn Trích diễm thi tập ("Trích diễm thi tập" tự) của Hoàng Đức Lương gồm các phần: bố cục văn bản, hướng dẫn soạn văn chương trình chuẩn. Ngoài ra các em có thể xem thêm hệ thống kiến thức của văn bản này tại đây: Trích diễm thi tập.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
