Phương pháp Xác định các đại lượng trên ADN và ARN Sinh học 10

XÁC ĐỊNH SỐ NUCLÊÔTIT, SỐ LIÊN KẾT HYĐRÔ, CHIỀU DÀI GEN, SỐ LIÊN KẾT PEPTIT . . .

- Một số lưu ý:

Virut, ADN chỉ có 1 mạch.

Ở tinh trùng và trứng, hàm lượng ADN giảm 1/2 hàm lượng ADN trong  tế bào sinh dưỡng.

Ở kỳ đầu, kỳ giữa, kỳ sau: hàm lượng ADN gấp 2 hàm lượng ADN ở các giai đoạn khác.

- Giới thiệu một số công thức để giải bài tập

1. Tính chiều dài gen: lgen = 3.4.N/2

2. N = 2l/3,4= A+T+G+X = 2A + 2G

3. A=T; G=X. => A+G = T+X

4. %A=%T; %G=%X. => %A+%G = %T+%X=50%.

5. Số chu kì xoắn: (C) = N/20

6. Số bộ ba mã hóa =N/6

6.Tính số axit amin:

6.1. Số axitamin trong chuỗi pôlipeptit được tổng hợp (gen phiên mã 1 lần, 1 ribôxôm trượtt qua không lặp lại:) : N/6 - 1

6.2. Số axitamin môi trường cung cấp trong dịch mã khi gen phiên mã 1 lần, 1 ribôxôm trượt qua không lặp lại:

N/6-2

6.3. Gen phiên mã k lần. Trên mỗi phân tử mARN tham gia dịch mã có n Ribôxômcùng trượt qua m lần. Số axit amin môi trường cung cấp là: k. n. (m+1)(N- 1)

6.4. Gen phiên mã k lần. Trên mỗi phân tử mARN tham gia dịch mã có n Ribôxômcùng trượt qua, lặp lại m lần. Số axit amin môi trường cung cấp là: 

7. Số Liên kết hiđrô của gen: H = 2A + 3G ( lk)

8. Khối lượng phân tử ADN (gen): M_{AD N} = N . 300 ( đvC).

9. Số liên kết phôtphođieste

9.1. Số liên kết phôtphođieste trên một mạch = số liên kết phôtphođieste trên ARN = N -1.

9.2. Số liên kết phôtphođieste trên cả phân tử ADN = 2N - 2.

10. Số gen con được tạo ra sau k lần tái bản: 2^k.

11. Số gen con có 2 mạch hoàn toàn mới được tạo ra sau k lần tái bản: 2^k - 2.

12. Số nuclêôtit trong các gen con khi gen tái bản k lần: N. 2^k

13. Số nuclêôtit môi trường cung cấp khi gen tái bản k lần: N. (2^k-1)

14. Số nuclêôtit trên các phân tử mARN khi gen phiên mã k lần: k.N/2

15. Số liên kết peptit trên chuỗi pôlipeptit = số axitamin trong phân tử prôtêin -1

16. Số nu từng loại từng mạch và cả gen:

A₁ = T₂        %A₁ = % T₂

T₁ = A₂        % T₁ = % A₂

G₁ = X₂        % G₁ = % X₂

X₁ = G₂         % X₁ = % G₂

                       =>        A = T = A₁ + A₂ = T₁ + T₂ = A₁ + T₁ = A₂ + T₂

                               G=X = G₁ + G₂ = X₁ + X₂ = G₁ + X₁ = G₂ + X₂

17. Phiên mã: (Đơn phân của ARN là rNu)

- Gọi số nu từng loại của ARN là rA, rU, rX, rG thì   

- Theo NTBS:

rA = T_{mạch gốc.} % rA = % T_{mạch gốc}

rU = A_{mạch gốc.} % rU = % A_{mạch gốc.}

rX = G_{mạch gốc} % rX = % G_{mạch gốc}

rG = X_{mạch gốc} % rG = % X_{mạch gốc}

Vì A_{mạch gốc} + T_{mạch gốc} = A_gen = T_gen

=>        rA + rU = A_gen = T_gen

       rG + rX = G_gen = T_gen

18. Khối lượng ARN: Ngen/2. 300ĐVC

19. Số Lk hiđrô bị phá hủy: H_{phá hủy} = H_gen. (2^k – 1).

20. Số LK hiđrô hình thành: H_ht = H. 2^k

21. Số ribô nuclêôtit  (rNu) môi trường cung cấp cho gen phiên mã K lần:

rA_mt = rA. K = T_gốc . K

rU_mt = rU. K = A_gốc . K

rX_mt = rX. K = G_gốc . K

rG_mt = rG. K = X_gốc . K

22. Số liên kết peptit được hình thành khi các axit amin liên kết nhau = số phân tử H₂O = số aa -1.

Câu 1. Một gen có chiều dài là 5100 A⁰, số nuclêôtit loại Adenin chiếm 20%. Hãy xác định:

1. Số lượng từng loại nuclêôtit trên gen.

2. Số liên kết hydro của gen

3. Số nucleoti trên mARN do gen phiên mã

4. Số chu kỳ xoắn của gen.

5. Số bộ ba mã hóa (Triplet) trên gen.

6. Số axitamin trong chuỗi pôlipeptit được tổng hợp khi gen phiên mã 1 lần, mARN có 1 riboxom trượt qua không lặp lại.

7. Số liên kết photphodieste trên mỗi mạch và trên phân tử ADN.

8. Gen tiến hành tái bản 3 lần, xác định số gen con được tạo thành.

9. Số nuclêôtit trong các gen con khi gen tái bản 3 lần.

10. Gen tái bản 3 lần, xác định số nuclêôtit môi trường cung cấp.

11. Gen phiên mã 5 lần, xác định số nuclêôtit trên các phân tử ARN.

Hướng dẫn giải

1. Số nuclêôtit của gen (N) N = 3000 (nu) => (2l/3,4)

        Số nuclêôtit từng loại (A, T, G, X)

Theo NTBS =>        %A=%T =20% => A = T = 3000. 20% = 600 (nu)

                       %G = %X = 50% -20% = 30% => G = X= 3000. 30% =900 (nu)

2. Số liên kết hyđrô trên gen = 2A + 3G = 3000.

3. Số nuclêôtit trên mARN = 1500

4. Số chu kỳ xoắn =150.

5. Số bộ ba mã hóa = 500.

6. Số axitamin trong chuổi pôlipeptit được tổng hợp = 500-2 = 498.

7. Số liên kết photphodieste

Trên mỗi mạch = N-1 = 2999.

Trên phân tử ADN = 2N-2 = 5998.

8. Số gen con tạo thành sau 3 lần tái bản: 2³ = 8.

9. Số nuclêôtit trong các gen con khi gen tái bản 3 lần = 2³. 3000 = 24000.

10. Gen tái bản 3 lần, số nuclêôtit môi trường cung cấp =(2³ -1). 3000 = 21000.

11. Gen phiên mã 5 lần, số nuclêôtit trên các phân tử ARN = 5. 1500 =7500.

Câu 2. Vùng mã hóa của gen (không kể codon kết thúc) gồm 735 cặp bazơ nitơ. Tính khối lượng phân tử protein do gen mã hóa biết khối lượng phân tử trung bình của 1 axit amin dạng chưa mất nước là 122 và có 5 liên kết đissulfit hình thành tự phát trong quá trình cuộn gập của phân tử protein này.

Hướng dẫn giải

- Số bộ 3 tham gia tổng hợp prôtêin  = 245

=> Số aa trong phân tử prôtêin = Số aa tạo thành - 1 = 245-1=244

- Số phân tử nước tạo thành khi hình thành chuỗi polipeptit = 245-1 =244.

- Khi aa mở đầu tách khỏi chuỗi pôlipeptit => có 1 phân tử nước kết hợp tạo phản ứng thủy phân.

=> Toàn bộ quá trình đã giải phóng ra 244-1=243 phân tử nước.

- Số nguyên tử H₂ tạo cầu đisulfit = 5.2=10

=> Khối lượng prôtêin = Số aa .Maa - Số H₂O.18 - mH₂ tách ra tạo cầu đisulfit

                        = 244.122 - 243.18 -10 = 29768 - 4374 - 10 = 25384.

Câu 1. Một gen có chiều dài là 4080 A⁰, số nuclêôtit loại Adenin chiếm 20%.

1. Xác định số lượng từng loại nuclêôtit trên gen.

2. Xác định số liên kết hydro của gen

3. Xác định số nucleoti trên mARN do gen phiên mã

4. Xác định số chu kỳ xoắn của gen.

5. Xác định số bộ ba mã hóa (Triplet) trên gen.

6. Xác định số axitamin trong chuỗi pôlipeptit được tổng hợp khi gen phiên mã 1 lần, mARN có 1 riboxom trượt qua không lặp lại.

7. Xác định số liên kết photphodieste trên mỗi mạch và trên phân tử ADN.

8. Gen tiến hành tái bản 3 lần, xác định số gen con được tạo thành.

9. Xác định số nuclêôtit trong các gen con khi gen tái bản 3 lần.

10. Gen tái bản 3 lần, xác định số nuclêôtit môi trường cung cấp.

11. Gen phiên mã 5 lần, xác định số nuclêôtit trên các phân tử ARN.

12. Xác định số phân tử H₂O được giải phóng để hình thành chuỗi pôlipeptit.

Câu 2. Một gen có tổng số nuclêôtit là 3000. Số nuclêôtit loại Adenin chiếm 20%.

1. Xác định số lượng từng loại nuclêôtit trên gen.

2. Xác định số liên kết hydro của gen

3. Xác định số nuclêôtit trên mARN do gen phiên mã

4. Xác định số chu kỳ xoắn của gen.

5. Xác định số bộ ba mã hóa (Triplet) trên gen.

6. Xác định chiều dài gen.

6. Xác định số axitamin trong chuỗi pôlipeptit được tổng hợp khi gen phiên mã 1 lần, mARN có 1 riboxom trượt qua không lặp lại.

7. Xác định số liên kết photphodieste trên mỗi mạch và trên phân tử ADN.

8. Gen tiến hành tái bản 3 lần, xác định số gen con được tạo thành.

9. Xác định số nuclêôtit trong các gen con khi gen tái bản 3 lần.

10. Gen tái bản 3 lần, xác định số nuclêôtit môi trường cung cấp.

11. Gen phiên mã 5 lần, xác định số nuclêôtit trên các phân tử ARN.

Câu 3. Một gen có 3120 liên kết hiđrô và có 480 Adenin.

1. Tính số lượng và tỷ lệ nuclêôtit của mỗi loại của gen.

2. Xác định số nuclêôtit trên mARN do gen phiên mã

3. Xác định số chu kỳ xoắn của gen.

4. Xác định số bộ ba mã hóa (Triplet) trên gen.

5. Xác định chiều dài gen.

6. Xác định số axitamin trong chuỗi pôlipeptit được tổng hợp khi gen phiên mã 1 lần, mARN có 1 riboxom trượt qua không lặp lại.

7. Xác định số liên kết photphodieste trên mỗi mạch và trên phân tử ADN.

8. Gen tiến hành tái bản 3 lần, xác định số gen con được tạo thành.

9. Xác định số nuclêôtit trong các gen con khi gen tái bản 3 lần.

10. Gen tái bản 3 lần, xác định số nuclêôtit môi trường cung cấp.

11. Gen phiên mã 5 lần, xác định số nuclêôtit trên các phân tử ARN.

 

Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Phương pháp Xác định các đại lượng trên ADN và ARN Sinh học 10. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:

• Phương pháp giải dạng bài tập xác định trình tự và số lượng nucleotit trên ADN hoặc ARN Sinh 12
• Lý thuyết Các nguyên tố hóa học và nước - Sinh học 10

Chúc các em học tập tốt !