PHƯƠNG PHÁP VIẾT PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU
1. PHƯƠNG PHÁP GIẢI
- Bước 1: Chọn hệ quy chiếu
+ Trục tọa độ Ox trùng với quỹ đạo chuyển động
+ Gốc tọa độ (thường gắn với vị trí ban đầu của vật )
+ Gốc thời gián (thường là lúc vật bắt đầu chuyển dộng)
+ Chiều dương (thường chọn là chiều chuyển động của vật được chọn làm gốc)
- Bước 2: Từ hệ quy chiếu vừa chọn, xác định các yếu tố sau cho mỗi vật:
Tọa độ đầu x0 = ? vận tốc v = (bao gồm cả dấu theo chiều chuyển động của vật)? Thời điểm đầu t0 = ?
- Bước 3: Thiết lập phương trình của chuyển động cho vật từ các yếu tố đã xác định. Đối với chuyển động thẳng đều, ta có công thức:
x = x0 + s = x0 + v(t−t0)
Với những bài toán cho phương trình chuyển động của hai vật yêu cầu tìm thời gian khi hai vật bằng nhau thì cho x1 = x2 rồi tìm t
2. VÍ DỤ MINH HỌA
Ví dụ 1: Một ô tô xuất phát từ A lúc8 giờ sáng chuyển động thẳng đều tới B lúc 10h30', khoảng cách từ A đến B là 175 (km ).
a. Tính vận tốc của xe ?
b. Xe tiếp tục chuyển động thẳng đều đến C lúc 12h30'. Tính khoảng cách từ B đến C ?
Giải
Chọn hệ trục tọa độ ox và chiều dương là chiều chuyển động của vật
a.Ta có:
t0 = 8 am
t = 10h30 am
s = 175 km
Vận tốc xe:
V = s / ( t – t0) = 175 / (2.5) = 70 km/h
b. Viết phương trình chuyển động theo công thức :
x = SBC = xo + v(t−t0)
Lưu ý chọn nơi xuất phát là B thì xo = 0
t0 = 10h30 vì đi từ B
t = 12h30 và vận tốc giữ nguyên vì chuyển động thẳng đều.
Vậy SBC = 70.(12h30-10h30) = 140 km
Ví dụ 2: Một ôtô đi trên quãng đường AB với v = 54 km/h. Nếu giảm vận tốc đi 9 km/h thì ôtô đến B trễ hơn dự định 45 phút. Tính quãng đường AB và thời gian dự tính để đi quãng đường đó.
Giải
Viết phương trình chuyển động ở thời gian dự tính (t1) và thời gian trễ hơn dự định:
S1 = 54t1 ; S2 = 45 ( t1 + 3/4 )
Vì s1 = s2 nên 54t1 = 45 ( t1 + 3/4 )
Suy ra t1 = 3,75h
3. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 1: Trên đường thẳng từ nhà đến chỗ làm việc của A, cùng một lúc xe 1 khởi hành từ nhà đến chỗ làm với v = 80 km/h. Xe thứ 2 từ chỗ làm đi cùng chiều với v = 60 km/h. Biết quãng đường là 40 km. Lập phương trình chuyển động của mỗi xe với cùng hệ quy chiếu.
Đ/S:
x1 = x0 + v1.t = 80t ;
x2 = x0 + v2.t = 40 + 60t.
Bài 2: Xe máy đi từ A đến B mất 8giờ, xe thứ 2 đi từ B đến A mất 6 giờ. Nếu 2 xe khởi hành cùng một lúc từ A và B để đến gần nhau thì sau 3 giờ 2 xe cách nhau 30km. Hỏi quãng đường AB dài bao nhiêu.
Đ/S: s = 240 km
Bài 3: Một người đi xe máy chuyển động thẳng đều từ A lúc 5 giờ sáng và tới B lúc 7 giờ 30 phút, AB = 150 km.
a. Tính vận tốc của xe.
b. Tới B xe dừng lại 45 phút rồi đi về A với v = 50 km/h. Hỏi xe tới A lúc mấy giờ.
Đ/S;
a. Vận tốc: v = 60 km/h
b. Xe tới A lúc: t = 11h15’
Bài 4: Một nguời đi xe máy từ A tới B cách 45 km. Trong nửa thời gian đầu đi với vận tốc v1, nửa thời gian sau đi với v2 = 2/3 v1. Xác định v2 biết sau 1h30 phút nguời đó đến B.
A. 6 km/h
B. 5 km/h
C. 6,9 km/h
D. 5,9 km/h
Bài 5: Trong các phương trình chuyển động thẳng đều sau đây. Phương trình nào biểu diễn chuyển động không xuất phát từ gốc tọa độ và ban đầu hướng về gốc tọa độ:
A. x = 80 - 30t
B. x = 15 + 40t
C. x = -6t
D. x = -10 - 6t
...
------( Để xem toàn bộ nội dung của tài liệu, các em vui lòng đăng nhập để xem online hoặc tải về máy)------
Trên đây là một phần trích dẫn nội dung tài liệu Phương pháp viết phương trình chuyển động thẳng đều môn Vật Lý 10 năm 2020-2021. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tập tốt !
