DẠNG BÀI TẬP CƠ BẢN MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC THÀNH PHẦN TỰ NHIÊN
A. Phương pháp giải
Đối với dạng này đề bài yêu cầu học sinh trực tiếp phân tích mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên như kiến thức lí thuyết mà tôi đã phân tích ở phần 1 (kiến thức cơ bản về mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên). Ví dụ trong câu 1b đề thi học sinh giỏi Quốc Gia năm 2009 “Phân tích mối quan hệ giữa sinh vật và đất?”, năm 2014 “Chứng minh địa hình là nhân tố tác động rõ rệt đến sự thay đổi khí hậu?”.
Đối với dạng bài tập cơ bản này thì các em học sinh giỏi làm tương đối tốt nên tôi xin tập trung chủ yếu vào dạng bài tập nâng cao. Sau đây là một số câu hỏi ví dụ và yêu cầu các em học sinh tự làm.
B. Bài tập vận dụng
Câu 1: Trình bày ảnh hưởng của khí hậu và đất đến sự phát triển và phân bố sinh vật?
- Khí hậu: ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và phân bố của sinh vật
+ Nhiệt độ: vùng nhiệt đới và xích đạo là nơi phân bố của các loài ưa nhiệt; các loài chịu lạnh phân bố ở các vùng vĩ độ cao và các vùng núi cao
Nơi có nhiệt độ thích hợp, sinh vật sẽ phát triển nhanh
+ Nước và độ ẩm không khí: những nơi có nhiệt, ẩm và nước thuận lợi là môi trường tốt để sinh vật phát triển….; nơi khô khan, thiếu nước không thuận lợi cho sinh vật phát triển thì sinh vật nghèo nàn
+ Ánh sáng: nơi đầy đủ ánh sáng sinh vật phát triển tốt và là nơi phân bố của các loài ưa sáng
- Đất: các đặc tính lí, hóa và độ phì của đất ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của thực vật
Câu 2: Trình bày ảnh hưởng của khí hậu và sinh vật đến đất?
* Khí hậu:
- Các yếu tố khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành đất là nhiệt và ẩm thông qua quá trình phong hóa.
- Trong quá trình phát triển của đất, các yếu tố nhiệt, ẩm đã ảnh hưởng tới cường độ và chiều hướng phát triển của quá trình hình thành đất.
- Khí hậu ảnh hưởng gián tiếp tới sự hình thành đất thông qua lớp phủ thực vật.
- Nhiệt và ẩm còn ảnh hưởng đến sự hòa tan, rửa trôi hoặc tích tụ vật chất trong các tầng đất, đồng thời tạo môi trường để vi sinh vật phân giải và tổng hợp chất hữu cơ cho đất.
* Sinh vật tác động đến đất:
+ Đóng vai trò chủ đạo trong việc hình thành đất
+ Thực vật cung cấp xác vật chất hữu cơ cho đất; rễ thực vật bám vào các khe nứt của đá, phá huỷ đá
+ Vi sinh vật phân huỷ vật chất hữu cơ và tổng hợp thành mùn
+ Động vật sống trong đất làm thay đổi 1 số đặc tính lí, hoá của đất
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Phương pháp giải Các dạng bài tập cơ bản về mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên Địa lí 10. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập .
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
- 41 Câu hỏi trắc nghiệm ôn tập các vấn đề liên quan đến thổ nhưỡng quyển Địa lí 10 có đáp án
- 50 Câu hỏi trắc nghiệm ôn tập sự thay đổi bề mặt Trái đất do chịu tác động của ngoại lực Địa lí 10
Chúc các em học tập tốt !