Qua bài học giúp các em nắm được đặc điểm và phân loại của phó từ.
Tóm tắt bài
1.1. Phó từ là gì?
- Phó từ là những từ chuyên đi kèm với động từ, tính từ
- Bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ đi kèm đó.
- Ví dụ: Vẫn, chưa, rất, thật, lắm, ...
- Chú ý
-
Phó từ không có khả năng gọi tên sự vật, hành động, tính chất như danh từ, động tự, tính từ. Vì vậy phó từ là một loại hư từ, còn danh từ động từ, tính từ là những thực từ.
-
Phó từ chuyên đi kèm với động từ, tính từ mà không đi kèm với danh từ.
- Ví dụ
- Chỉ nói: Đang học, sẽ tốt, luôn luôn cố gắng…
- Không nói: Đang bút, sẽ nhà, luôn luôn phấn,…
-
1.2. Các loại phó từ
- Phó từ gồm 2 loại lớn
- Phó từ đứng trước động từ, tính từ, bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ
- Quan hệ thời gian
- Ví dụ: Đã, đang, sắp, đương, từng...(đã học, từng xem, đang giảng bài...)
- Chỉ mức độ
- Ví dụ: Rất, hơi, khá...(Rất giỏi, hơi lạnh, khá xinh...)
- Chỉ sự tiếp diễn tương tự
- Ví dụ: Còn, cũng, vẫn, lại, đều...(Cũng nói, vẫn cười, đều tốt...)
- Chỉ sự phủ định
- Ví dụ: Không, chưa...(Chưa làm bài, không đi chơi...)
- Chỉ sự cầu khiến
- Ví dụ: Hãy, đừng, chớ…(Hãy trật tự, chớ trèo cây...)
- Quan hệ thời gian
- Phó từ đứng sau động từ, tính từ
- Bổ sung về mức độ
- Ví dụ: Lắm, quá, cực kì...(Tốt lắm, đẹp quá, hay cực kì...)
- Chỉ khả năng
- Ví dụ: Được...(Nói được, ăn được...)
- Chỉ kết quả và hướng
- Ví dụ: Mất, ra, đi...(Chạy mất, bay mất...)
- Bổ sung về mức độ
- Phó từ đứng trước động từ, tính từ, bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ
1.3. Ý nghĩa của Phó từ
- Phó từ có thể bổ sung những ý nghĩa khác nhau cho động từ và tính từ. Ý nghĩa bổ sung thường gặp ở phó từ là:
- Bổ sung ý nghĩa thời gian: đang nói
- Bổ sung ý nghĩa tiếp diễn tương tự: vẫn nói
- Bổ sung ý nghĩa mức độ: nói lắm
- Bổ sung ý nghĩa phủ định: chẳng nói
- Bổ sung ý nghĩa cầu khiến: đừng nói
- Bổ sung ý nghĩa khả năng: nói được
- Bổ sung ý nghĩa kết quả: có thể nói
- Bổ sung ý nghĩa tần số: thường nói
- Bổ sung ý nghĩa tình thái: đột nhiên nói
Bài tập minh họa
Ví dụ
Đề bài: Viết đoạn văn ngắn có sử dụng phó từ với chủ đề tự chọn
Gợi ý làm bài
Trong các môn học, em thấy môn lịch sử là môn thú vị nhất. Học môn lịch sử, em không những được học về lịch sử nước nhà mà còn được học về lịch sử thế giới. Hình ảnh về các đất nước, về con người dần được hiện ra trước mắt em. Em có thể thấy được quá trình dựng nước khó khăn như thế nào, quá trình giữ nước cũng không hề dễ dàng. Trong quá trình ấy luôn có sự hi sinh thầm lặng của các vị anh hùng. Họ là những người luôn hiên ngang, bất khuất, trung thành với sự nghiệp bảo vệ quê hương, đất nước. Đất nước ta đã trải qua hàng ngàn năm lịch sử nhưng chiến công của các vị anh hùng sẽ mãi lưu truyền đến ngàn sau. Em rất hạnh phúc vì mình được học môn lịch sử trong chương trình học vì môn học này sẽ giúp em và các bạn nhớ mãi công lao của các vị anh hùng cũng như nhắc nhở bản thân phải có trách nhiệm hơn trong việc học tập để sau này góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp hơn.
- Phó từ: in đậm
3. Soạn bài Phó từ
Để nắm được nội dung kiến thức cần đạt của bài học, các em có thể tham khảo thêm bài