Ôn tập kiến thức bồi dưỡng học sinh giỏi môn Hóa học 8 năm 2019 - 2020

ÔN TẬP KIẾN THỨC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI LỚP 8

 

A. LÝ THUYẾT:

I. Cấu tạo nguyên tử:

Hạt nhân có hạt nvà  p trong đó hạt proton mang điện tích dương và hạt e mang điện tích âm. Số hạt e= số hạt n,

 số hạt p + số hạt n = số khố i= nguyên tử khối

II. Tính chất hóa học của các chất:

1. Tính chất hóa học của nước:  

-  Nước + kim loại → Bazơ + H₂

VD: H₂O +  Na →  NaOH + H₂

Chú ý: Chỉ có các kim loại tác dụng được với nước: Na, K, Ca, Ba, Li.

-  Nước + Oxit Bazơ → Bazơ

VD: H₂O + K­₂O → KOH

Chú ý: Chỉ có các oxit bazơ sau tác dụng với nước: Na₂O, BaO, CaO, K₂O, Li₂O

-  Nước + Oxit axit → Axit

VD: H₂O + SO₃ → H₂SO₄

Chú ý: Tất cả các oxit axit tác dụng với nước (trừ SiO₂ )

2. Tính chất của oxi:             

- Oxi + Kim loại → Oxit kim loại

VD: O₂ + Na → Na₂O

Chú ý: Tác dụng được tất cả các kim loại ở nhiệt độ khác nhau, trừ 1 số kim loại: Vàng(Au), Platin(Pt)

- Oxi + Phi kim → Oxit phi kim

VD: O₂ + C  →  CO₂

Chú ý: Oxi phản ứng được với tất cả các phi kim, trừ nguyên tố nhóm halogen: F, Cl, Br, I.

- Oxi + hợp chất → CO₂ và nước

VD: O₂ + C₂H₂  → CO₂ + H₂O

O₂ + SO₂  → SO₃

3. Tính chất của hiđro :      

 - H₂  + O₂  → H₂O

- Hiđro + Oxit kim loại → Kim loại + Nước

VD: H₂ + CuO → Cu + H₂O

*Chú ý : có thể dùng CO thay thế hiđro: CO   + Oxit kim loại → Kim loại  + CO₂

4. Điều chế H₂ :

- Kim loại   + Axit → Muối + H₂

VD:  Fe + HCl → FeCl₂ + H₂

- Điện phân nước : H₂O → H₂  + O₂

5.  Điều chế oxi :

- Nung KMnO₄, KClO₃

VD: KClO₄ → KCl + 2O₂

- Điện phân nước: H₂O → H₂ + O₂

- Từ không khí

6. Một số tính chất khác :

- Oxit kim loại + Axit → Muối + Nước

VD: CuO  + 2HCl  → CuCl₂  + H₂O

- Bazơ + Axit → Muối và nước:   

VD: HCl  + NaOH → NaCl  + H₂O

-  Muối cacbonat  + Axit → Muối + CO₂  + H₂O

VD: CaCO₃  + H₂SO₄  → CaSO₄  + H₂O  + CO₂

- Kim loại mạnh  + Muối → Muối mới + Kim loại mới

VD: Fe  + CuCl₂  → FeCl₂  + Cu

+ Dãy kim loại : K,Na,Ca,Mg,Al,Zn,Fe, (H), Cu, Hg,Ag, Pt, Au.

Kim loại đứng trước mạnh hơn kim loại đứng sau đẩy được kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối

Bazơ không tan → Oxit  + H₂O

Cu(OH)₂  → CuO + H₂O

Một số phản ứng khác cần nắm    

FeS₂  + O₂ → Fe₂O₃  + SO₂                       

C  + O₂  → CO₂

SO₂ + O₂ – SO₃                                                             

CO  + O₂ → 2CO

N₂  + O₂ – NO                                               

KNO₃  → KNO₂  + O₂

NO  + O₂ – NO₂                                            

Ca(OH)₂  + CO₂ → CaCO₃  + H₂O                           

III. Các hợp chất vô cơ:                                           

CaCO₃  + CO₂  + H₂O → Ca(HCO₃)₂

1. Axit : gồm  Hiđro và gốc axit                               

Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃  + H₂O  + CO₂

VD: H₂SO₄, HCl, HNO₃,….

Có 2 loại Axit: Axit có oxi và axit không có oxi

a, Tính chất hóa học của axit (gồm 5 tính chất sau):

- Axit làm đổi màu chất chỉ thị màu: làm quỳ tím đổi màu từ tím sang đỏ.

- Axit tác dụng với kim loại: tạo muối của kim loại tương ứng và giải phóng hiđro.

{AXIT + KIM LOẠI → MUỐI + H₂}

VD: HCl + Al → AlCl₃ + H₂

*Chú ý: Axit loãng tác dụng với kim loại giải phóng hiđro, còn axit đặc tác dụng với kim loại giải phóng khí không phải hiđro.

- Axit tác dụng với bazơ: tạo muối mới và nước. (Hay còn gọi là phản ứng trung hòa)

 {AXIT + BAZƠ → MUỐI + H₂O}

VD: H_2­SO₄ + NaOH → Na₂SO₄ + H₂O

- Axit tác dụng với oxit bazơ: tạo muối và nước.

{AXIT + OXIT BAZƠ → MUỐI + H₂O}

VD: HCl + CuO → CuCl₂ + H₂O

- Axit tác dụng với muối : tạo muối mới và axit mới

{AXIT + MUỐI → MUỐI MỚI + AXIT MỚI}

Điều kiện xảy ra phản ứng: muối phản ứng phải tan trong dung dịch axit; muối mới tạo ra phải có kết tủa hoặc axit tạo ra phải yếu hơn axit phản ứng.

2. Bazơ : Gồm Kim loại và nhóm OH

VD: NaOH, Ca(OH)₂, Fe(OH)₃,…..

Có 2 loại Bazơ: Bazơ tan (kiềm) gồm : LiOH, KOH, NaOH, Ba(OH)₂ và Ca(OH)₂

Còn lại tất cả bazơ còn lại đều không tan

a, Tính chất hóa học của bazơ:

- Bazơ làm đổi màu chất chỉ thị màu: Làm quỳ tím hóa xanh, làm cho dung dịch phenolphtalein không màu đỏ

- Bazơ tác dụng với oxit axit: tạo muối kim loại tương ứng và giải phóng nước.

 {BAZƠ + OXIT AXIT → MUỐI + H₂O}

VD: NaOH + SO₂ → Na₂SO₃ + H₂O

- Bazơ tác dụng với axit: tạo muối và giải phóng nước.

{BAZƠ + AXIT → MUỐI + H₂O}

VD: KOH + HNO₃ → KNO₃ + H₂O

- Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy: tạo thành oxit kim loại tương ứng và giải phóng nước.

{BAZƠ không tan → OXIT + H₂O} Điều kiện: Nhiệt độ cao.

VD: Cu(OH)₂ → CuO + H₂O

- Bazơ tác dụng với muối: tạo thành muối mới và bazơ mới.

{BAZƠ tan + MUỐI tan → MUỐI MỚI + BAZƠ MỚI}

VD: Ba(OH)₂ + CuSO₄ → BaSO_{4 kết tủa trắng} + Cu(OH)₂

*Điều kiện xảy ra phản ứng: muối mới hoặc bazơ mới tạo ra phải không tan.

3. Muối : Gồm Kim loại và gốc Axit

VD: NaNO₃, FeSO₄, CuCl₂, KHSO₃, Ca₃(PO₄)₂,….

Có 2 loại muối : Muối trung hòa: không có H; muối axit : có H

a, Tính chất hóa học của muối:

- Muối tác dụng với kim loại: tạo thành muối mới và kim loại mới.

{MUỐI + KIM LOẠI → MUỐI MỚI + KIM LOẠI MỚI}

VD: CuSO₄ + Fe → FeSO₄ + Cu

*Điều kiện xảy ra phản ứng: kim loại phản ứng phải đứng trước kim loại trong hợp chất phản ứng trong dãy hoạt động hóa học.

- Muối tác dụng với axit: tạo thành muối mới và axit mới

{MUỐI + AXIT → MUỐI MỚI + AXIT MỚI}

VD: BaCl₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ + 2HCl

* Điều kiện xảy ra phản ứng: muối phản ứng phải tan trong dung dịch axit; muối mới tạo ra phải có kết tủa hoặc axit tạo ra phải yếu hơn axit phản ứng.

- Muối tác dụng với muối: tạo thành 2 muối mới.

{MUỐI + MUỐI → MUỐI MỚI + MUỐI MỚI}

VD: NaCl + AgNO₃ → AgCl_{kết tủa trắng} + NaNO₃

*Điều kiện: 2 muối mới tham gia phải tan; 2 muối mới ít nhất phải có 1 muối kết tủa.

- Muối tác dụng với bazơ: tạo thành muối mới và bazơ mới.

{MUỐI + BAZƠ → MUỐI MỚI + BAZƠ}

VD: Cu(NO₃)₂ + 2NaOH → Cu(OH)_{2 kết tuả xanh} + 2NaNO₃

*Điều kiện xảy ra phản ứng: Cả bazơ và muối tham gia phải tan. Sản phẩm có kết tủa hoặc khí bay lên.

 4. Oxit: Có 2 loại Oxit: Oxit bazơ và oxit axit

a. Oxit Bazơ: là oxit của kim loại :

VD: Các Oxit Bazơ : K₂O, Na₂O, BaO, CaO

+ Tính chất hóa học của oxit bazơ:

 - Oxit bazơ tác dung với nước: Tạo thành dung dịch bazơ.

{OXIT BAZƠ + H₂O → BAZƠ}

VD: BaO + H₂O → Ba(OH)₂

* Chỉ có các oxit : K₂O, Na₂O, BaO, CaO, Li₂O,.. tác dụng được với nước, các oxit bazơ khác không phản ứng với nước.

- Oxit bazơ tác dụng với axit: tạo thành muối và nước.

{OXIT BAZƠ + AXIT → MUỐI + H₂O}

VD: CuO + HCl → CuCl₂ + H₂O

- Oxit bazơ tác dụng với oxit axit: tạo thành muối.

b. Oxit axit là oxit của phi kim :

- Oxit axit tác dụng với nước: tạo thành dung dịch axit.

{OXIT AXIT + H₂O → AXIT}

VD : SO₃ + H₂O → H₂SO₄

 *Các oxit axit tan được trong nước: SO₂, SO₃, N₂O₅, P₂O₅, CO₂

Còn một số oxit axit khác thì không tan như: SiO₂,Cr₂O_7, Mn₂O₅

- Oxit axit tác dụng với bazơ: tạo thành muối và nước.

{OXIT AXIT + BAZƠ → MUỐI + H₂O}

VD: SO₂ + Ba(OH)₂ → BaSO₃ + H₂O

- Oxit axit tác dụng với oxit bazơ: (giống tính chất oxit bazơ tác dụng với oxit axit)

- Oxit axit tác dụng với muối: tương tự ở phần muối.

- Hóa trị của các kim loại:

+ KL hóa trị I là K, Na, Ag, Cu

+ KL hóa trị III là : Au, Fe, Al

+ Còn lại tất cả hóa trị II

+ Hóa trị các gốc thường  gặp : CO₃, HCO₃, SO₄, HSO₄, SO₃, HSO₃, PO₄, HPO₄, H₂PO_4, NO₃, Cl, S, Br,ClO₃ ( tự điền hóa trị vào)

B. BÀI TẬP:

Bài 1: Chọn hệ số và CTHH thích hợp đặt vào những chỗ có dấu chấm hỏi trong các phương trình hóa học sau:

a) ? Na   +   ?  →  2 Na₂O

b) ? CuO    +   ?HCl    →      CuCl₂    +   ?

c) Al₂(SO₄)₃     +  ? BaCl₂   →     ? AlCl₃     +     ?

d) ? Al(OH)₃   →    Al₂O₃    +     ?
Bài 2: Chọn hệ số và CTHH thích hợp đặt vào những chỗ có dấu chấm hỏi trong các phương trình hóa học sau:

a)   ? CaO   +     ?   HCl   →    CaCl₂     +    ?

b)  ?Al       +     ?     →       2Al₂O₃

c)  FeO   +      CO    →     ?      +   CO₂

d)  ?Al     +    ?H₂SO₄  → Al₂(SO₄)₃     +     ?H₂

e)  BaCl₂    +   ?AgNO₃    → Ba(NO₃)₂    +    ?

f)   Ca(OH)₂    +    ?HCl      →      ?   +      2H₂O

g) 3Fe₃O₄    +       ?Al    →      ?Fe   +       ?

h) Ca(OH)₂ +       CO₂   →     ?        +       H₂O

i) Ca(HCO₃)₂        →      CaCO₃        +       CO₂   +       ?

Bài 3: Lập các PTHH sau và cho biết tỉ lệ số nguyên tử . phân tử của chất phản ứng với sản phẩm.

a) CuO +     Cu     →       Cu₂O

b) FeO +     O₂     →     Fe₂O₃

c) Fe           +       HCl    →      FeCl₂    +       H₂

d) Na          +       H₂SO₄         →     Na₂SO₄       +       H₂

e) NaOH     +       CuSO₄        →      Cu(OH)₂     +       Na₂SO₄

f) Na₂CO₃   +       Ca(OH)₂     →      CaCO₃        +       NaOH

g) Fe(OH)₃  →    Fe₂O₃                +       H₂O

h) CaO +     HNO₃          →      Ca(NO₃)₂    +       H₂O

i) Fe(OH)_x   +       H₂SO₄         →      Fe₂(SO₄)_x   +       H₂O   

Bài 4: Lập PTHH của các phản ứng sau:

a) Photpho + Khí oxi →  Photpho(V) oxit (P₂O₅)

b) Khí hidro + oxit sắt từ (Fe₃O₄) → Sắt + Nước (H₂O)

c) Canxi + axit photphoric (H₃PO₄) → Canxi photphat (Ca₃(PO₄)₂) + khí hidro

d) Canxi cacbonat (CaCO­₃) + axit clohidric (HCl) → Canxi clorua (CaCl₂)+ nước + khí cacbonic

Bài 5:

a) Na2CO3 → NaCl → NaOH → NaHCO3 →  Na2CO3 → CaCO3

b)  P→ P2O5→ H3PO4→ Mg3(PO4)2P→ P₂O₅ → H3PO4→ Mg3(PO4)2

c) S→ SO2→ SO3→ H2SO4→ FeSO4→ ZnSO4S→ SO2→ SO3→ H2SO4→ FeSO4→ ZnSO4

d) KMnO4→ O2→ CaO→ Ca(OH)2→ CaCO3→ CaCl2

Bài 7: Viết các PTHH thực hiện chuyển hoá sau:

Fe  →  FeCl₃ →  Fe(OH)₃ → Fe₂O₃  →CO₂

Bài 8: Viết các PTHH thực hiện chuyển hoá sau: Fe  →  FeCl₂→  Fe(OH)₂→ FeSO₄ → FeCl₂

Bài 9: Viết phương trình thực hiện chuỗi biến hóa sau.

a) Na → Na₂O → NaOH → Na₂CO₃ → NaHCO₃ → Na₂CO₃ → NaCl → NaNO₃.

b) FeS₂ →  SO₂ → SO₃ →  H₂SO₄ → SO₂ → H₂SO₄ → BaSO_4.

c) Na → NaCl → NaOH → NaNO₃ →  NO₂ → NaNO₃.

d) C  → CO₂  → CaCO₃ →  CaO →  Ca(OH)₂

Clorua vôi →  Ca(NO₃)₂

 

---(Để xem nội dung chi tiết đáp án phần tự luận vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)---

 

Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Ôn tập kiến thức bồi dưỡng học sinh giỏi môn Hóa học 8 năm 2019 - 2020 có đáp án. Để xem toàn bộ nội dung các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng đề thi này sẽ giúp các em học sinh lớp 8 ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong kì thi sắp tới.