1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
2. Dàn bài chi tiết
a. Mở bài:
- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: suy nghĩ về thái độ sống tích cực.
b. Thân bài:
* Giải thích thái độ sống tích cực là gì?
- Thái độ sống tích cực: Thái độ chủ động trước cuộc sống, được biểu hiện thông qua cách nhìn, cách nghĩ, cách hành động.
* Bàn luận về thái độ sống tích cực:
- Có cái nhìn đúng đắn về cuộc sống, về mối liên hệ giữa cá nhân với cuộc đời, về trách nhiệm của bản thân với gia đình và xã hội.
- Luôn chủ động trước cuộc sống:
+ Xác định được mục tiêu sống, có ước mơ, hoài bão, dám phấn đấu cho ước mơ, hoài bão dù phải đối diện với nhiều thử thách khó khăn.
+ Luôn có khát vọng vươn lên khẳng định bản thân và hoàn thiện mình, luôn phấn đấu sống tốt, cho mình và cho mọi người.
+ Có năng lực sống, năng lực tinh thần mạnh mẽ, không buông xuôi đầu hàng trước khó khăn, không dựa dẫm ỷ lại vào người khác.
- Thái độ sống tích cực là phẩm chất đáng quý của con người, là lối sống đẹp.
* Những giá trị mà thái độ sống tích cực mang lại:
- Người có thái độ sống tích cực cơ hội thành công trong cuộc sống sẽ cao hơn đồng nghĩa với việc tạo dựng được những thành quả từ chính sức lực, trí tuệ, lối sống của mình
+ Những giá trị vật chất sẽ đáp ứng được nhu cầu cuộc sống của cá nhân, góp phần giúp đỡ người thân, cộng đồng.
+ Những giá trị tinh thần đem lại cho con người nhiều niềm vui, niềm hạnh phúc khi thấy cuộc sống của mình có ích, có nghĩa, được quý trọng, có được sự tự chủ, niềm lạc quan, sự vững vàng từ những trải nghiệm cuộc sống.
- Thái độ sống tích cực của cá nhân góp phần thúc đẩy xã hội phát triển, tiến bộ.
* Bài học nhận thức và hành động:
- Nhận thức sâu sắc về ý nghĩa to lớn của thái độ sống tích cực nhất là trong xu thế hội nhập của đất nước.
- Tích cực phấn đấu rèn luyện trong học tập, trong cuộc sống, bồi dưỡng lòng tự tin, ý thức tự chủ.
c. Kết bài:
- Khẳng định lại vấn đề nghị luận: Thái độ sống tích cực chính là tài sản có giá trị nhất mà mỗi người đang có.
- Liên hệ bản thân, rút ra bài học kinh nghiệm.
3. Bài văn mẫu
Đề bài: Em hãy viết bài văn nghị luận về thái độ sống tích cực.
Gợi ý làm bài:
3.1. Bài văn mẫu số 1
Trong cuộc sống, mỗi cá thể là mỗi tính cách riêng biệt. Chẳng ai giống ai, và mỗi người có một thái độ sống khác nhau. Thái độ sống, cách sống của mỗi người được quyết định bởi rất nhiều yếu tố. Và được quyết định theo nhiều độ tuổi khác nhau. Thái độ sống có thể làm chúng ta càng ngày càng trở nên tốt đẹp hoặc cũng có thể ảnh hưởng xấu đến chính mình. Tất cả tùy thuộc vào cách mà chúng ta sống. Đặc biệt là giới trẻ hiện nay, những trụ cột tương lai của đất nước.
Với một đất nước đang không ngừng phát triển, việc hội nhập kinh tế quốc tế vẫn diễn ra hàng ngày. Chính bởi vì vậy, việc giao lưu trao đổi văn hóa giữa các nước các khu vực càng trở nên vô cùng thuận tiện. Và đó cũng ít nhiều ảnh hưởng đến thái độ sống, cách sống của giới trẻ hiện nay. Nhìn chung lại, giới trẻ hiện nay với cuộc sống có thể chia thành hai chiều hướng: thái độ sống tích cực và thái độ sống tiêu cực.
Sống tích cực là tư duy theo chiều hướng lạc quan, tin tưởng và nhìn nhận mọi thứ, mọi vấn đề theo chiều hướng tốt đẹp, tìm cách giải quyết vấn đề theo hướng thuận lợi nhất. Nói tóm lại, người sống tích cực là người dũng cảm, dám đối đầu với thử thách và không dễ bỏ cuộc.
Suy nghĩ tích cực có tác dụng và ý nghĩa quan trọng đối với đời sống tinh thần, định hướng hành động đúng đắn cho mỗi người. Bàn về thái độ sống, Mac Anderson đã từng nói rằng: “Thái độ sống tích cực là bí quyết nhỏ để làm nên sự khác biệt lớn”. Câu nói này khẳng định vai trò của thái độ sống tích cực, đồng thời khuyên con người cần có thái độ sống tích cực để sống chủ động, thành công hơn trong cuộc sống. Bất cứ ai cũng đều phải đối mặt với những lúc khó khăn, những buồn vui, đau khổ bởi sự thất bại. Đó là quy luật tất yếu của cuộc đời.
Nguyên nhân của thái độ sống tiêu cực có rất nhiều.Có thể do gia đình hoàn cảnh, họ tự ti với các bạn rồi sinh ra chán nản việc học để rồi dần dần trở nên xấu. Cũng có thể vì ngoại hình không ưa nhìn nên ngại giao tiếp, tự khép mình lại… Hay cũng có những người tự đổ lỗi cho hoàn cảnh đã làm bản thân mình trở lên như vậy.
Thái độ sống tích cực của giới trẻ đáng khen ngợi bao nhiêu thì ngược lại. Chúng ta phải phê bình thái độ sống tiêu cực của một bộ phận còn lại. Con người khi sinh ra đều thiện lương như nhau. Không có chuyện người sinh ra đã tốt đã xấu. Cái cốt lõi là do bản thân mỗi người có đủ nghị lực quyết tâm để biến mình trở nên tốt đẹp được hay không thôi. Những hành vi, thái độ sống tiêu cực có thể ảnh hưởng ít nhiều tới quá trình phát triển và hình thành nhân cách của giới trẻ. Ảnh hưởng tới gia đình, nhà trường, xã hội.
Người có thái độ sống tích cực, cơ hội thành công trong cuộc sống cũng sẽ cao hơn đồng nghĩa với việc tạo dựng các thành quả từ chính sức lực, trí tuệ, lối sống của mình. Những giá trị vật chất sẽ đáp ứng nhu cầu cuộc sống cá nhân, góp phần giúp đỡ người thân, cộng đồng.
Những giá trị tinh thần đem lại cho con người nhiều niềm vui, niềm hạnh phúc khi thấy cuộc sống này có ích, có ý nghĩa, được quý trọng, có được sự tự chủ, niềm lạc quan, sự vững vàng từ những trải nghiệm cuộc sống.
Chẳng có ai khi mới sinh ra là xấu cả, tất cả đều rất thiện lương. Xuất phát điểm của mỗi người là như nhau, nên chúng ta đừng tự biện minh cho những hành động của mình. Chẳng bao giờ là quá muộn để bắt đầu lại, nên sao ta không bắt đầu một con đường khác để kiếm tìm hạnh phúc cho mình. Hạnh phúc chỉ đến với những người biết đấu tranh. Và đấu tranh không ngừng sẽ giúp con người có được hạnh phúc. Sống tích cực sẽ giúp chúng ta vững bước hơn trong cuộc đời. Đời ai cũng chỉ có một lần được sống. Sao ta không thử cống hiến hết mình cho cuộc đời để nhận lại những hạnh phúc mà chúng ta tìm kiếm. Ai cũng muốn mình được hạnh phúc, vậy tại sao không sống cho tích cực để có được hạnh phúc sau này. Hơn hết là các bạn trẻ, tương lai của nước nhà. Với một đất nước đang không ngừng hội nhập, cơ hội và thách thức trước mắt là rất lớn. Sao không sống tích cực để góp phần dựng xây, làm giàu quê hương đất nước càng tươi đẹp hơn.
Trong cuộc sống, trước những khó khăn chúng ta đừng lùi bước mà hãy đón nhận mọi thách thức bằng thái độ điềm tĩnh và thái độ tích cực. Khi chúng ta cố gắng hết sức mình, khi sự nỗ lực, cố gắng được huy động tối đa sẽ không có thử thách nào có thể ngăn cản sự phát triển của chúng ta.
3.2. Bài văn mẫu số 2
Có bao giờ bạn cảm thấy mình lạc lõng giữa cuộc sống này, giữa những ồn ào, những bon chen của xã hội đầy nhưng thị phi này không? Chắc hẳn chúng ta cũng đã ít nhất một lần cảm thấy như vậy. Đôi khi chúng ta cảm thấy mệt mỏi, muốn buông xuôi mọi gánh nặng, bộn bề của cuộc sống để được trở nên nhẹ nhõm, thoải mái hơn nhưng có lúc thật quá khó…..
Cuộc đời mỗi con người đều có những thử thách, gian nan, khó khăn đang chờ đợi ta ở phía trước. Có những người không thể chịu được những áp lực của cuộc sống nên dường như họ đã bỏ cuộc, mặc cho dòng người xô đẩy nhưng những cánh bèo trôi trên sông, đến đâu thì đến,… Họ tuyệt vọng, họ cảm thấy chán nản với xã hội đầy những bon chen, thị phi này, có người ngày ngày đến công ty làm việc trong trạng thái mệt mỏi, uể oải rồi bao nhiêu công việc chồng chất lên đầu, đã đành vậy còn luôn bị sếp la mắng, về nhà vợ con phàn nàn, ra đường hàng xóm dị nghị, đến tối thì lại phải thức khuya đến tối mịt làm việc để rồi sáng hôm sau lại vác cái xác mệt mỏi đến công ty. Một vòng luẩn quẩn ngày qua ngày, cứ thế bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông trôi đi cuộc sống họ cứ thế mà bế tắc, không có chút bình yên, hạnh phúc. Có người bảo họ rằng sao không tươi vui lên đi, suốt ngày ủ rũ như thế buồn chết đi được nhưng họ đâu biết rằng đâu phải ai cũng có đủ dũng cảm để bước khỏi vòng tròn đen tối đó để đi tìm lại chính mình, tìm lại mục đích sống chân chính hay những hạnh phúc tươi vui ở đời này.
Bạn khó mà có được những điều suy nghĩ thông thường cho là hạnh phúc, và không phải bao giờ bạn cũng có hoàn cảnh sống thuận lợi để cảm thấy mình may mắn. Thứ duy nhất bạn có thể chọn lựa chính là thái độ sống, cách bạn nhìn cuộc sống. Các nhà tâm lý học khẳng định, qua hàng trăm cuộc nghiên cứu, rằng chính thái độ sống tích cực mới là nhân tố quyết định một người có hạnh phúc hay không, chứ không phải là các yếu tố xung quanh cuộc sống của anh ta như gia đình, sự nghiệp, tình yêu…có thuận lợi, tốt đẹp hay không.
Trong muôn vàn trắc trở của cuộc đời, mọi thứ của chúng ta như người thân, tiền tài, tình yêu, công việc… đều có thể bị tước đoạt đi, bị mất đi nhưng chỉ có một thứ bạn luôn làm chủ được, đó là sự lựa chọn thái độ sống. Người hạnh phúc không phải là người sống trong hoàn cảnh thuận lợi, mà là người biết lựa chọn thái độ sống đúng đắn trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Nhiều người cho rằng tiền là tất cả và luôn quan niệm rằng: “Nếu một thứ không thể mua bằng tiền thì có thể mua bằng rất nhiều tiền”. Câu nói này chắc hẳn phải khiến cho con người ta suy ngẫm nhiều về mặt trái của xã hội này. Liệu rằng những con người giàu có, ăn chơi ngất trời có thật sự hạnh phúc không? Câu trả lời là chưa chắc. Nếu 100% người giàu thì chắc phải có tới 70% là không có được niềm vui trong cuộc sống này. Phải công nhận một điều họ nhiều tiền thật, họ được nhiều người ca tụng thật nhưng chắc gì họ đã ấm êm với một gia đình luôn chấp chới trong tình trạng đổ vỡ hay một núi công việc phải giải quyết để giữ chắc số tiền đang có và kiếm được nhiều tiền hơn. Và chắc gì buổi tối họ có thể ngủ ngon và sống hạnh phúc, êm đềm như những người bình thường - không danh, không phận, không giàu,…Những người giàu có thể mua được hầu hết được mọi thứ nhưng đâu thể mua được chiếc chìa khóa để khóa chặt chiếc hòm chứa đựng những lo âu, stress, sầu muộn, bế tắc của cuộc sống này và mở ra một cánh cửa tràn đầy niềm vui và hạnh phúc. Nói về người giàu chắc cũng đã nhiều, giờ xét về khía cạnh những người phụ nữ trong gia đình liệu họ có bế tắc không, họ có hạnh phúc với cuộc sống đầy những thử thách, chông gai này? Có những người họ cam chịu lấy người mình không yêu làm chồng để rồi tự gánh lấy những sầu muộn, đau thương. Đầy người mặt hoa da phấn, cao sang, quý phái, một bước ra đường có người đưa người đón nhưng đâu ai biết rằng ẩn sâu sau đó là những nỗi buồn ưu tư, là những điều khó có thể nói hết ngày một, ngày hai. Một số người còn bất hạnh hơn khi lấy phải những anh chồng vũ phu, những con sâu rượu chỉ biết nhậu với nhẹt, không chịu khó làm ăn, cứ hơi tý là chửi la mắng, la quát con quát cháu, đánh đập, bạo hành vợ,.. Những người phụ nữ ấy - họ sợ, sợ những tai tiếng thị phi, sợ những lời dèm pha của những người hàng xóm xấu tính đêm về thao thức để hôm sau còn hóng chuyện thiên hạ, buôn hết dưa lê rồi sang dưa chuột,... Không chỉ vậy, rất nhiều người bảo sao họ không nói ra, việc gì phải giữ một mình những đau khổ nào ai thấu ấy cho riêng mình. Nhưng không những người phụ nữ luôn hiểu rằng, nếu mình nói ra thì liệu có ai lắng nghe, thông cảm cho mình hay đều chỉ là những cái nhìn hắt hủi, những lời nói cay độc như bóp nát trái tim họ.
Trong khi đó những người có thái độ sống tích cực mỗi khi đối mặt với khó khăn luôn nghĩ cách tìm ra các giải pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề. Họ luôn nhìn thấy những điều tốt đẹp ở những người xung quanh và có niềm tin mãnh liệt rằng mọi chuyện sẽ chuyển biến theo chiều hướng tốt đẹp hơn. Thái độ sống lạc quan này cũng khiến cho người tích cực luôn quan tâm đến những điều đem lại hạnh phúc, sự hài lòng cho bản thân và những người xung quanh. Thay vì ánh mắt chỉ luôn chăm chăm nhìn thấy các giới hạn, luôn gắn mình vào khuôn khổ, luôn tìm mọi lý do để viện cớ cho việc mình không làm được của những người có thái độ sống tiêu cực, thì những người có cách sống tích cực lại nhìn ra được những khả năng, những công việc vượt ra khỏi khuôn khổ, lối mòn sẵn có. Và thay vì luôn chỉ đặt câu hỏi như những người bi quan thì những người lạc quan sẽ tích cực đi tìm câu trả lời.
Còn một số bộ phận các bạn trẻ lại có những thái độ sống tiêu cực, các bạn như thờ ơ với những người xung quanh. Còn gì đáng buồn hơn mà câu nói “người với người sống để yêu nhau” lại không còn giá trị nữa. Ở những bạn trẻ này thì hộ sống như chỉ biết mình, thái độ thờ ơ ghẻ lạnh những người xung quanh như đã làm ra một bức tường thành vô hình nhưng lại chắc chắn. Nó như ngăn cách thêm hố sâu tình cảm, sự yêu mến của con người. Và tất nhiên những bạn có thái độ sống này sẽ như bị cô lập trong không gian của sự cô đơn lạnh lẽo mà không bao giờ có thể thoát ra khỏi đó được khi thái độ sống của họ không thay đổi.
Hãy học cách yêu người, yêu đời và luôn luôn cố gắng để có thể đạt được những ước mơ và hoài bão của mình. Có được một thái độ sống đúng mực chắc chắn sẽ làm cho cuộc sống của bạn như thê đáng sống và vui tươi hơn rất nhiều.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----