1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
2. Dàn bài chi tiết
a. Mở bài
- Giới thiệu cảnh mùa đông nơi em ở (địa điểm, không khí, cảnh vật và tâm trạng, cảm xúc của em,...).
- Tham khảo: Kết thúc kì thi học kì I, tôi được nghỉ học ba ngày, bố mẹ cho tôi về quê ở với bà ngoại. Bây giờ đang là mùa đông và đây là lần đầu tiên tôi được sống trong khung cảnh mùa đông của làng quê. Mùa đông làng quê đã đem đến cho tôi những cảm giác vô cùng mới lạ.
b. Thân bài: Miêu tả chi tiết cảnh mùa đông nơi em ở (khu phố hay thôn xóm) theo một thứ tự hợp lí
- Em lựa chọn những hình ảnh tiêu biểu của mùa đông nơi em ở gấn với sự việc để tả và sắp xếp theo trình tự thời gian như: cảnh vật đầu mùa đông; cảnh vật giữa mùa đông; cảnh vật cuối mùa đông (gồm: không khí, cây cối, con vật, con người,... ở khu phố hay thôn xóm em ở). Hoặc em có thể tả cảnh vật mùa đông theo trình tự thời gian của một ngày (như buổi sáng, buổi trưa, buổi chiều, đêm mùa đông).
- Em cũng có thể miêu tả cảnh vật tiêu biểu trong mùa đông nơi em ở từ khái quát đến cụ thể và theo trình tự không gian như:
- Không khí mùa đông
- Thời tiết: gió Bấc thổi, giá lạnh tràn về, sương muối bao phủ,... Những ngày mưa, ngày nắng ấm,...
- Bầu trời: Bầu trời u ám, nhiều mây, không có mặt trời,... Bầu trời những ngày mặt trời xuất hiện, những đêm trăng mờ,...
- Tả chi tiết cảnh vật mùa đông
- Cảnh vật từ trên cao xuống thấp, từ xa đến gần hoặc ngược lại
- Cảnh vật ở ngoài đường
- Cây cối: thay lá, tàn úa (lá vàng rụng như cây xoan, cây gạo,...), lá đỏ rụng như cây bàng,...), cành cây khẳng khiu, trơ trụi,...; có những cây xanh tốt, sum suê (như cây xà cừ, cây thông,...); cỏ ven đường úa vàng,....
- Con đường: vắng vẻ, bị sương che khuất,...
- Cánh đồng: màu nâu của đất ải, những cánh đồng màu (ngô, khoai, rau, hoa,...)...
- Dòng sông: chảy chậm, nước trong xanh, thuyền trôi nhẹ trên sông,...
- Cảnh vật trong thôn xóm (hoặc khu phố)
- Cây cối: cây cối trước sân nhà như cây trạng nguyên nở hoa đỏ rực, hoa cúc, hoa hồng,...; cây cối trong vườn các loại rau mùa đông xanh tốt như rau cải, bắp cải, su hào, rau diếp,...; cây táo trĩu quả, cây xoài nở hoa,...
- Con người: mặc quần áo ấm, đi lại vội vã,...
- Con vật: chó, mèo vắng bóng; gà, vịt co ro,...
c. Kết bài
- Phát biểu cảm tưởng của em về cảnh vật mùa đông nơi em ở (cảm xúc ấn tượng, suy nghĩ của em về mùa đông).
- Tham khảo: Mười ngày ỗ quê trôi qua quá nhanh, tôi lại phải xa ông bà ngoại để trở về thành phố. Nhưng những cảnh vật của mùa đông làng quê còn đọng lại mãi trong tâm trí tôi. Và tôi vẫn mong chờ một ngày đông gần nhất tôi lại được trở về quê để được ngắm mình trong cảnh vật ấy.
Bài văn mẫu
Đề bài: Viêt bài văn miêu tả cảnh mùa đông nơi em ở.
Gợi ý làm bài
Kết thúc kì thi học kì I, tôi được nghỉ học ba ngày, bố mẹ cho tôi về quê ở với bà ngoại. Bây giờ đang là mùa đông và đây là lần đầu tiên tôi được sống trong khung cảnh mùa đông của làng quê. Mùa đông làng quê đã đem đến cho tôi những cảm giác vô cùng mới lạ.
Bố đưa tôi về quê từ sáng sớm vì nghe dự báo thời tiết chiều tối sẽ có một đợt không khí lạnh từ phía bắc tràn xuống. Buổi chiều ở quê, nắng hoe hoe vàng, gió thổi nhẹ, không gian yên tĩnh và tiết trời ấm áp. Nhưng trên bầu trời đã xuất hiện mỗi lúc một nhiều những dải mây trắng và ở phía bắc mây đen bắt đầu dâng lên. Bà tôi thu xếp chiếc chăn bông phơi ngoài sân, nhìn trời vào bảo: “Bắt đầu trở trời rồi. Đêm nay gió mùa đông bắc tràn về, trời sẽ lạnh lắm đây”. Đúng như lời bà nói, nửa đêm tôi bị đánh thức bởi tiếng gió rít lên ù ù, tiếng mưa rơi tí tách và tiếng lá cây trút xuống từng lớp từng lớp ở bên ngoài. Trời trở lạnh nhanh như đã hẹn từ trước. Kéo chiếc chăn bông ấm áp đắp lên người, tôi vẫn có cảm giác cái lạnh đang ngấm dần vào da thịt.
-- Để xem được đầy đủ tài liệu, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi để dowload tài liệu về máy --
Chúng đậu xuống các luống rau, nhanh thoắt chui vào các kẽ lá để bắt sâu. Trong các khu vườn, những cây táo trĩu trịt quả, cành uốn cong như sắp sà xuống đất, những cây xoài phủ đầy những cánh hoa trăng trắng, nâu nâu khẽ đung đưa trong gió. Thỉnh thoảng có những cây đào nở sớm, những lộc non xanh xanh nhú lên và nụ hoa hé sắc thắm khiến tôi có cảm giác mùa xuân đang về giữa mùa đông giá lạnh.
Ở quê, có những sáng sớm sương muối dày đặc, bao phủ mịt mù khắp nơi, khiến tôi phải lần dò từng bước mà không nhìn rõ lối đi trên đường, có mấy người đi chợ ở phía trước nhưng chỉ nghe có tiếng nói lao xao mà chẳng thấy người. Phải đến gần trưa, sương mới tan, nhưng trời vẫn rét buốt, hà hơi như có khói tỏa ra từ miệng. Nhưng cũng có những ngày nắng ấm, cảnh vật được tắm gội trong ánh nắng vàng, bầu trời được đẩy lên cao hơn, nền trời trong xanh, chim chóc chuyền cành, hót líu lo, tưởng chừng như mùa đông sắp đi qua.
Mười ngày ỗ quê trôi qua quá nhanh, tôi lại phải xa ông bà ngoại để trở về thành phố. Nhưng những cảnh vật của mùa đông làng quê còn đọng lại mãi trong tâm trí tôi. Và tôi vẫn mong chờ một ngày đông gần nhất tôi lại được trở về quê để được ngắm mình trong cảnh vật ấy.
Trên đây chỉ trích dẫn một phần sơ đồ tóm tắt gợi ý được trình bày dưới dạng sơ đồ tư duy, giúp các em dễ dàng trong việc ghi nhớ kiến thức; kết hợp với dàn bài chi tiết và bài văn mẫu. Hi vọng, bài văn miêu tả cảnh mùa đông nơi em ở sẽ giúp ích cho quá trình dạy và học của quý thầy cô giáo và các em học sinh, giúp những tiết học Văn sinh động và hiệu quả hơn. Mời thầy cô và các em cùng tham khảo.
--- MOD Ngữ văn Chúng tôi (Tổng hợp và biên soạn)