1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
2. Dàn bài chi tiết
a. Mở bài: Giới thiệu câu chuyện
- Tôi tự giới thiệu về nghề nghiệp của mình
- Tôi làm nghề đánh cá
- Vợ tôi ở nhà kéo sợi.
- Tự giới thiệu về gia đình mình
- Vợ chồng tôi không có con.
- Hai vợ chồng già sống trong một túp lều rách nát trên bờ biển.
b. Thân bài: Diễn biến sự việc
- Bắt được cá vàng
- Kể chuyện một lần đi, kéo lưới bắt được con cá vàng và được điều ước, nhưng bỏ qua.
- Lòng tham của mụ vợ tôi
- Đòi cá vàng đền cho một cái máng lợn mới
- Về nhà, tôi đem câu chuyện kể lại cho mụ vợ tôi nghe. Nghe xong, mụ mắng tôi: “Đồ ngốc! Sao lại không bảo con cá đền cái gì? Đền mội cái máng cho lợn ăn không được à? Cái máng nhà đã gần vỡ rồi!”
- Thế là tôi đi ra biển. Biến gợn sóng êm ả. Tôi gọi con cá vàng. Cá vàng bơi lên và hỏi tôi: “Ông lão ơi! Ông cần gì thế?”
- Tôi nói với cá: “Cá ơi! Giúp tôi với! Mụ vợ tôi nó mắng tôi và càu nhàu mãi làm tôi không ở yên được. Mụ ấy đòi một cái máng lợn ăn mới. Máng nhà tôi đã sứt mẻ rồi”.
- Cá vàng bảo tôi cứ về đi, cá sẽ giúp.
- Tôi về đến nhà thì đúng là mụ vợ tôi có một cái máng mới.
- Đòi cá vàng đền một cái nhà rộng
- Được cái máng mới, mụ vợ tôi chưa vừa lòng. Mụ quát tôi: “Đồ ngu! Dòi mội cái máng thật à? Một cái máng thì thấm vào đâu! Đi tìm lại con cá vàng và đòi một cái nhà rộng.”
- Tôi lại đi ra biển. Biển xanh đã nổi sóng. Tôi gọi cá vàng và nói với cá là mụ vợ tôi muốn có một tòa nhà đẹp.
- Cá bảo tôi đừng băn khoăn cứ về nhà đi. Tôi ra về và chẳng thấy túp lều đâu nữa, chi thấy trước mặt một ngôi nhà đẹp, có cỗng lớn bằng gỗ lim, trong ngoài sáng sủa, có lò sưởi, quét vôi trắng xóa. Còn mụ vợ tôi đang ngồi bên cửa sổ.
- Đòi cá vàng cho làm một bà nhất phẩm phu nhân
- Có một cái nhà to và đẹp, lòng tham của mụ vợ tôi lại nổi lên. Mụ quát mắng tôi: “Đồ ngu! Ngốc sao ngốc thế! Đòi một cái nhà thôi à? Trời! Đi tìm ngay con cá và bảo nó rằng tao không muốn làm một mụ nông dân quèn, tao muốn làm một bà nhất phẩm phu nhân kia”.
- Tôi lại lóc cóc ra biển. Biển xanh nối sóng dữ dội. Tôi nói với cá về sự điên khùng của mụ vợ tôi rằng mụ muốn làm bà nhất phẩm phu nhân.
- Cá vàng lại bảo tôi cứ ra về rồi cá giúp tôi.
- Về đến nhà, tôi vô cùng ngạc nhiên. Trước mặt tôi là một tòa lâu dài lớn. Mụ vợ tôi đang đứng trên thềm cao, mình khoác áo lông, đầu đội mũ nhiều hoa, có quấn ngọc trai, tay đeo nhẫn vàng, chân đi giày đỏ. Xung quanh mụ, kẻ hầu người hạ tấp nập.
- Tôi chào mụ nhưng mụ mắng cho tôi một trận và bắt tôi xuống quét chuồng ngựa.
- Đòi cá vàng cho làm nữ hoàng
- Làm bà nhất phẩm phu nhân rồi nhưng chi được mấy tuần, mụ vợ tôi lại bắt tôi đi tìm cá vàng và nói với cá là mụ không muốn làm nhất phẩm phu nhân mà muốn làm nữ hoàng.
- Tôi hoảng sợ và khuyên ngăn mụ. Mụ không nghe lời tôi mà còn thẳng tay tát vào mặt tôi.
- Tỏi đành lủi thủi ra biển. Biển nổi sóng mù mịt. Tôi nói với cá về ý muốn điên khùng của mụ vợ tôi là mụ muốn làm nữ hoàng.
- Cá nói tôi cứ về rồi cá sẽ giúp.
- Tôi trở về và thấy trước mặt cung điện nguy nga. Mụ vợ tôi đã trở thành nữ hoàng và đang ngồi ở bàn tiệc. Bọn thị vệ đang rót mời mụ những thứ rượu quý của các nước phương xa và dâng cho mụ những thứ bánh rất ngon lành, xung quanh có cả một đội vệ binh gươm giáo chính tề...
- Tôi cúi đầu chào mụ nhưng mụ không thèm nhìn mà sai người đuối tôi đi.
- Đòi cá vàng cho làm Long Vương
- Làm nữ hoàng vẫn chưa thỏa mãn, mụ vợ lại bắt tôi ra đòi cá vàng cho mụ trở thành Long Vương ngự trên mặt biến đổ cá vàng hầu hạ và làm theo mọi ý muốn của mụ.
- Không còn cách nào, tôi lại ra biển. Một cơn giông tố kinh khủng kéo đến. Tôi nói với cá về ý muốn điên khùng của mụ vợ tôi.
- Đòi cá vàng đền cho một cái máng lợn mới
c. Kết bài
- Kết thúc câu chuyện
- Nghe tôi nói mụ vợ tôi muốn làm Long Vương ngự trên mặt biển. Con cá vàng không nói gì, quẫy đuôi lặn sâu xuống đáy biển.
- Tôi đứng trên bờ đợi mãi không thấy cá lên trả lời, tôi đành trở về.
- Về đến nhà, tôi vô cùng sửng sốt, cung điện biến đâu mất. Trước mắt, tôi lại thấy túp lều nát ngày xưa và trên bậc cửa, mụ vợ tôi đang ngồi trước chiếc máng lợn sứt mẻ.
- Cảm nghĩ bản thân
- Tôi nghĩ về sự đời tham thì thâm, về việc hành động thiếu suy nghĩ của mình.
Bài văn mẫu
Đề bài: Em hãy sắm vai ông lão đánh cá kể lại truyện “Ông lão đánh cá và con cá vàng” (Ngữ Văn lớp 6).
Gợi ý làm bài
Tôi làm nghề đánh cá ở ven biển này đã lâu còn vợ tôi ở nhà kéo sợi, nhưng cuộc sống nghèo lắm. Vợ chồng tôi không có con. Hai vợ chồng già sống trong một túp lều rách nát trên bờ biển. Cho đến nay đã già mà gia tài chỉ là ngôi nhà nát, đồ dùng cũ kĩ.
Một hôm tôi ra biển đánh cá, kéo lưới mãi mà không được gì. Lần đầu được ít bùn, rác, lần thứ hai được ít rong biển, lần thứ ba được con cá vàng nhỏ bé, nó xin tha mạng và hứa muốn gì nó sẽ cho. Tôi bảo: “Trời phù hộ cho ngươi, ra bể mà vẫy vùng”, rồi thả con cá xuống biển.
Tôi về nhà kể lại chuyện đó cho mụ vợ tôi, thì mụ lồng lên, chửi mắng tôi thậm tệ:
- Đồ ngốc! Sao lại không bảo con cá đền cái gì? Đền mội cái máng cho lợn ăn không được à? Cái máng nhà đã gần vỡ rồi!
Thế là tôi đi ra biển. Biến gợn sóng êm ả. Tôi gọi con cá vàng. Cá vàng bơi lên và hỏi tôi:
- Ông lão ơi! Ông cần gì thế?
-- Để xem được đầy đủ nội dung còn lại, mời quý thầy cô và các em vui lòng đằng nhập vào Chúng tôi để dowload tài liệu về máy --
Cá nói tôi cứ về rồi cá sẽ giúp.
Tôi trở về và thấy trước mặt cung điện nguy nga. Mụ vợ tôi đã trở thành nữ hoàng và đang ngồi ở bàn tiệc. Bọn thị vệ đang rót mời mụ những thứ rượu quý của các nước phương xa và dâng cho mụ những thứ bánh rất ngon lành, xung quanh có cả một đội vệ binh gươm giáo chính tề...Tôi cúi đầu chào mụ nhưng mụ không thèm nhìn mà sai người đuối tôi đi.
Làm nữ hoàng vẫn chưa thỏa mãn, mụ vợ lại bắt tôi ra đòi cá vàng cho mụ trở thành Long Vương ngự trên mặt biến để cá vàng hầu hạ và làm theo mọi ý muốn của mụ.
Tôi sợ quá, chưa biết làm sao, thì mụ đã sai lính đưa tôi ra biển. Tôi nói với cá ý muốn của mụ vợ, thì cá chẳng nói gì, lặn mất. Tôi chờ hồi lâu rồi trở về. Trước mặt tôi với gian nhà cũ kĩ và cái máng lợn nát. Mụ vợ tôi già nua, cáu gắt ngồi bên thềm nhà. Mụ có vẻ thẹn, không dám nhìn tôi, còn tôi thì vừa mừng vừa chán. Mừng vì chặn được ước mơ ngông cuồng của mụ vợ, nhưng chán vì thân phận nghèo lại vẫn hoàn nghèo.
Tôi nghĩ tiếc những lời hứa của con cá vàng mà tôi đã sử dụng một cách phí phạm. Tôi đã quá quen với cuộc sống nghèo túng đến nỗi không có ý muốn đổi đời. Cho nên khi có dịp đã không biết tận dụng. Tôi lại cũng quá hèn, cứ chạy đi chạy lại làm đầu sai cho mụ vợ tham lam mà chẳng nghĩ được việc gì hay hơn, sáng suốt hơn. Việc này không thể chỉ một mực trách cứ mụ vợ tham lam được! "Tôi thật ngốc quá, hèn quá!".
Trên đây chỉ trích dẫn một phần nội dung văn mẫu: Tưởng tượng mình là ông lão đánh cá kể lại câu chuyện Ông lão đánh cá và con cá vàng. Ngoài ra, các em có thể tham khảo soạn bài ông lão đánh cá và con cá vàng và bài giảng ông lão đánh cá và con cá vàng nhằm củng cố và ôn luyện lại những kiến thức trọng tâm nhất của các đoạn trích để có đủ cơ sở lý luận, tiến hành viết bài văn. Hy vọng những tài liệu này sẽ cung cấp cho quý thầy cô và các em nhiều kiến thức hay, bổ ích. Đồng thời, tài liệu còn nhầm hướng dẫn và nâng cao kĩ năng tìm ý, lập dàn bài và viết bài văn kể chuyện hoàn chỉnh cho các em. Chúc các em có những bài kể chuyện theo lời văn của mình thật hay và hấp dẫn.
-- MOD Ngữ Văn Chúng tôi (Tổng hợp và biên soạn)