Đề thi học sinh giỏi môn Hóa học 9- Phòng GD & ĐT huyện Gia Lộc có đáp án

1. Trong phòng thí nghiệm để điều chế khí SO₂ người ta sử dụng bộ dụng cụ như hình vẽ

a. Em hãy cho biết dung dịch X , chất rắn Y thuộc loại chất gì và viết một phương trình hóa học minh họa?

b. Bông tẩm dung dịch NaOH có vai trò gì và có thể thay bông tẩm dung dịch NaOH bằng nút cao su được không? 

Hãy giải thích.

Câu

Ý

Hướng dẫn chấm

Biểu điểm

1

1

- Dẫn khí H₂ dư đi qua hỗn hợp A.

 4H₂ + Fe₃O₄  3Fe + 4H₂O

 Rắn B gồm: Fe, Al₂O₃, MgO

- Cho hỗn hợp B vào dung dịch NaOH dư

 Al₂O₃ + 2NaOH  2NaAlO₂ + H₂O

 Dung dịch C chứa NaAlO₂ và NaOH dư;  rắn D gồm Fe, MgO

- Sục khí CO₂ dư vào dung dịch C

CO₂  +  NaAlO₂ + 2H₂O  Al(OH)₃ + NaHCO₃

CO₂  + NaOH  NaHCO₃

 Kết tủa E là Al(OH)₃

- Cho rắn D vào dung dịch H₂SO₄ đặc, nóng dư

2Fe + 6H₂SO₄  Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O

MgO + H₂SO₄  MgSO₄ + H₂O

 Khí F là SO₂.

0,25

0,25

0,25

0,25

2

a) Mẩu Na tan dần có khí không màu không mùi thoát ra và xuất hiện kết tủa màu nâu đỏ

     2Na + 2H₂O   2NaOH + H₂

     3NaOH + FeCl₃  3NaCl + Fe(OH)₃

b) Xuất hiện kết tủa trắng

     Ca(HCO₃)₂ + Ba(OH)₂  BaCO₃ + CaCO₃ + 2H₂O

0,25

0,25

0,25

0,25

2

1

Lấy mỗi dung dịch một ít làm các mẫu thử rồi đánh số thứ tự tương ứng

- Cho lần lượt từng mẫu thử tác dụng với quỳ tím

 + Mẫu thử làm quỳ tím chuyển xanh là Ba(OH)₂

 + Mẫu thử làm quỳ tím chuyển đỏ là HCl; H₂SO₄ ( nhóm 1)

 + Mẫu thử không làm quỳ tím chuyển màu là MgCl₂; NaCl (nhóm 2)

- Cho Ba(OH)₂ lần lượt tác dụng với từng mẫu thử nhóm 1

 + Mẫu thử xuất hiện kết tủa là H₂SO₄

        Ba(OH)₂ +  H₂SO₄  BaSO₄ + 2HCl

 + Mẫu thử không xuất hiện kết tủa là HCl

         Ba(OH)₂ + 2HCl  BaCl₂ + 2H₂O

- Cho Ba(OH)₂ lần lượt tác dụng với từng mẫu thử nhóm 2

 + Mẫu thử xuất hiện kết tủa là Mg(OH)₂

           Ba(OH)₂ + MgCl₂   Mg(OH)₂ + 2H₂O

 + Mẫu thử không hiện tượng gì là NaCl

0,25

0,25

0,25

0,25

2

\({m_{CuS{O_4}(tt)}} = \frac{5}{{250}}.160 = 3,2(gam);{m_{{H_2}O(tt)}} = 5 - 3,2 = 1,8(gam)\)

\({m_{CuS{O_4}(dd10\% )}} = \frac{{10.45}}{{100}} = 4,5(gam);{m_{{H_2}O(dd10\% )}} = 45 - 4,5 = 40,5(gam)\)

\( = > {m_{Cu {O_4}(ddbh)}} = 3,2 + 4,5 = 7,7(gam);{m_{{H_2}O(ddbh)}} = 1,8 + 40,5 = 42,3(gam)\)

\(= > {S_{(CuS{O_4};{t^o}C)}} = \frac{{7,7}}{{42,3}}.100 = 18,2(gam)\)

0,25

0,25

0,25

0,25

3

1

a) - Dung dịch X là dung dịch axit mạnh: HCl, H₂SO₄

      Rắn Y là các muối sunfit, muối hidrosunfit: NaHSO_3­, Na₂SO₃

         NaHSO₃ + HCl  NaCl + H₂O + SO₂

b)  - Bông tẩm dung dịch NaOH để ngăn SO₂ độc thoát ra ngoài. Vì khí  SO₂ sẽ bị NaOH giữ lại theo phản ứng:

               SO₂ + 2NaOH  Na₂SO₃ + H₂O

      - Không thể thay bông tẩm dung dịch NaOH bằng nút cao su vì như vậy sẽ không đẩy được không khí ra khỏi lọ.

0,25

0,25

0,25

0,25

2

Giả sử M có số mol là 2.

     2M +     xH₂SO₄ → M₂(SO₄)_x + xH₂

        2            x                  1               1  (mol)

\({m_{{H_2}S{O_4}}} = 98x(g) = > {m_{dd{H_2}S{O_4}}} = 980x(g)\)

\(= > {m_{ddmuoi}} = 2M + 978x(g)\)

\(C{\% _{ddmuoi}} = 11,98\% = > \frac{{2M + 96x}}{{2M + 978x}} = \frac{{11,98}}{{100}} = > M = 12x\)

Vì x là hóa trị của kim loại M nên x có thể nhận các giá trị 1,2,3

Vậy ta có bảng giá trị

Vậy M là magie ( Mg)

0,25

0,25

0,25

0,25