Cảm nhận sáu câu thơ cuối đoạn trích Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du

A. Sơ đồ tóm tắt dàn ý

B. Dàn bài chi tiết

1. Mở bài

• Giới thiệu đoạn trích Cảnh ngày xuân
  • Đoạn trích này được viết sau đoạn tả tài sắc của chị em Thúy Kiều.
  • Đoạn trích là bức tranh mùa xuân đầy rực rỡ, sinh động với không khí náo nhiệt của những ngày lễ hội đầu năm.
• Giới thiệu sáu câu thơ cuối: tâm trạng luyến tiếc, trầm buồn của chị em Thúy Kiều và cảnh xuân trong ánh chiều tà.

Tà tà bóng ngả về tây

Chị em thơ thẩn dang tay ra về

Bước dần theo ngọn tiểu khê

Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh

Nao nao dòng nước uốn quanh

Nhịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

2. Thân bài

• Khái quát về đoạn trích Cảnh ngày xuân:
  • Đoạn thơ Cảnh ngày xuân là một bức tranh thiên nhiên tả cảnh mùa xuân đẹp với một không khí lễ hội rộn ràng và tưng bừng.
• Cảnh mùa xuân được Nguyễn Du tả theo trình tự không gian và thời gian.
• Bức tranh chiều xuân:
  • Nên thơ, đượm buồn với cảnh chị em Thúy Kiều du xuân trở về.
  • Bức tranh buổi chiều được miêu tả với nét đẹp dịu dàng, thanh nhẹ, nhuốm màu tâm trạng.
  • Bút pháp: tả cảnh ngụ tình.

⇒ Gợi lên tâm trạng tiếc nuối, luyến tiếc, thơ thẩn của chị em Kiều.

• Hình ảnh chị em Thúy Kiều ra về sau ngày du xuân

• Tà tà bóng ngả về tây

  Chị em thơ thẩn dang tay ra về.

  • Nghệ thuật:
    • Từ láy: “tà tà” gợi ra hình ảnh trời chiều, sự vận động chậm rãi như muốn níu kéo thêm khoảnh khắc tươi đẹp của lễ hội.
    • Từ “thơ thẩn” gợi trạng thái vô thức đầy vẻ tiếc nuối.
• Không gian lúc chiều tà

• Bước dần theo ngọn tiểu khê

  Lần theo phong cảnh có bề thanh thanh.

  Nao nao dòng nước uốn quanh

  Nhịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

  • Cảnh vẫn mang cái thanh, cái dịu của mùa xuân: nắng nhạt, khe nước nhỏ, một nhịp cầu bắc ngang.

  • Cảnh vật dường như nhạt dần, lặng dần, mọi chuyển động đều nhẹ nhàng.

  • Không gian mang dáng dấp nhỏ nhoi, bé hẹp, phảng phất buồn.

  • Cảm giác bâng khuâng khó tả của con người.

  • Nghệ thuật:

  • Từ láy:

    • “Nao nao”, “tà tà”, “thanh thanh”: mang cảm giác phảng phất buồn của cảnh vật và tâm trạng con người.

    • “Thơ thẩn”: sự bần thần, tiếc nuối, lặng buồn.

⇒ Cảm giác bâng khuâng, xao xuyến về một ngày du xuân đã tàn.
⇒ Vẻ đẹp tâm hồn của những nam thanh nữ tú tha thiết với niềm vui cuộc sống, nhạy cảm và sâu lắng.

3. Kết bài

• Nội dung: Tâm trạng tiếc nuối, quyến luyến, thơ thẩn của chị em Thúy Kiều khi phải chia tay với hội xuân.
• Nghệ thuật:
  • Sử dụng bút pháp cổ điển: tả cảnh ngụ tình.

C. Bài văn mẫu

Đề bài: Cảm nhận sáu câu thơ cuối đoạn trích Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du

Gợi ý làm bài:

Đoạn trích Cảnh ngày xuân là bức tranh mùa xuân đầy rực rỡ, sinh động với không khí náo nhiệt của những ngày lễ hội đầu năm. Nguyễn Du đã rất thành công khi tái dựng lại được không khí xuân tuyệt vời ấy. Đặc biệt trong sáu câu thơ cuối của đoạn trích, tác giả không chỉ diễn tả được tâm trạng luyến tiếc, trầm buồn của chị em Thúy Kiều khi trở về mà còn tái hiện được một bức tranh mùa xuân trong ánh chiều tà với nhiều sự tiếc nuối.

-----Để tham khảo nội dung đầy đủ của tài liệu, các em vui lòng tải về máy hoặc xem trực tuyến-----

Trong những câu thơ trên thật sự đồng điệu. Tả cảnh ngụ tình đã trở thành một nghệ thuật quen thuộc trong thơ Nguyễn Du. Sáu câu thơ được Nguyễn Du sử dụng bút pháp tả cảnh ngụ tình, qua đó gợi lên tâm trạng tiếc nuối, quyến luyến, thơ thẩn của chị em Thuý Kiều khi phải chia tay với hội xuân.

Trên đây là bài văn mẫu Cảm nhận sáu câu thơ cuối đoạn trích Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du do Chúng tôi biên soạn và tổng hợp. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm:

• Cảm nhận bốn câu thơ đầu đoạn trích Cảnh ngày xuân.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----