Qua bài học này các em nắm được nội dung phương châm quan hệ, phương châm cách thức và phương châm lịch sự. Biết vận dụng các phương châm này vào trong quá trình giao tiếp.
Tóm tắt bài
1.1. Phương châm quan hệ
- "Ông nói gà, bà nói vịt".
- Là một tình huống hội thoại mỗi người nói về một đề tài khác nhau.
- Hậu quả là người nói và người nghe không hiểu nhau.
- Khi giao tiếp phải nói đúng đề tài, nếu không sẽ không giao tiếp được với nhau.
1.2. Phương châm cách thức
a. Ví dụ 1
- "Dây cà ra giây muống, lúng túng như ngậm hột thị".
- Hai thành ngữ chỉ cách nói năng dài dòng, rườm rà. Nói năng không rành mạch, không thành lời.
- Hậu quả làm người nghe không hiểu hoặc hiểu sai. Làm cho người nghe ức chế, không có thiện cảm với người nói.
- Bài học: Khi giao tiếp cần nói ngắn gọn, rõ ràng, rành mạnh.
b. Ví dụ 2
- Có thể hiểu câu "Tôi đồng ý với những nhận định về truyện ngắn của ông ấy" theo 2 cách.
- Cách 1: Tôi đồng ý nhận định về truyện ngắn mà ông ấy sáng tác.
- Cách 2: Tôi đồng ý với những nhận định của các bạn về truyện ngắn của ông ấy.
- Bài học: Trong giao tiếp cần nói đúng vào ngữ cảnh để người nghe hiểu đúng ý.
1.3. Phương châm lịch sự
- Cả hai đều nhận được tình cảm mà người kia dành cho mình, đặc biệt là tình cảm của cậu bé đối với ông lão ăn xin.
- Bài học: Biết yêu thương, giúp đỡ và tôn trọng người khác.
2. Soạn bài Các phương châm hội thoại (tiết 2)
Để nắm được nội dung phương châm quan hệ, phương châm cách thức và phương châm lịch sự, các em có thể tham khảo bài soạn Các phương châm hội thoại (tiết 2).