Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 8 năm 2021 Trường THCS Phan Bội Châu

TRƯỜNG THCS PHAN BỘI CHÂU

ĐỀ THI HSG CẤP TRƯỜNG NĂM HỌC 2020-2021 MÔN SINH HỌC 8 Thời gian: 120 phút

Câu I:

     Tế bào động vật và tế bào thực vật giống và khác nhau về cấu tạo ở những đặc điểm nào ?

Câu II:

     1- Xương có tính chất và thành phần hóa học như thế nào ? Nêu thí nghiệm để chứng minh thành phần hóa học có trong xương .

     2- Giải thích nguyên nhân có hiện tượng “Chuột rút” ở các cầu thủ bóng đá.

Câu III:

     1- Huyết áp là gì? Nguyên nhân làm thay đổi huyết áp ?

     2- Vì sao tim hoạt động theo nhịp gián đoạn nhưng máu lại chảy được liên tục trong hệ mạch.

Câu IV:

     1- Nêu đặc điểm cấu tạo phù hợp với chức năng của phổi.

     2- Khi con người hoạt động mạnh thì nhịp hô hấp thay đổi như thế nào ? Giải thích ?

Câu V:

     1- Cho các sơ đồ chuyển hóa sau.

a- Tinh bột à Mantôzơ                                             b- Mantôzơ à Glucôzơ

c- Prôtêin chuỗi dài à Prôtêin chuỗi ngắn               d- Lipit à Glyxêrin và axit béo .

     Em hãy cho biết các sơ đồ chuyển hóa trên xảy ra ở những bộ phận nào trong ống tiêu hóa .

     2- Ruột non có cấu tạo như thế nào để phù hợp với chức năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.

Câu VI:

      1-  Khi nghiên cứu về chức năng của tủy sống trên một con ếch tủy, một bạn học sinh vô tình đã làm đứt một số rễ tủy, bằng cách nào em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào bị đứt. Hãy giải thích.

     2- Tại sao nói dây thần kinh tủy là dây pha.

ĐÁP ÁN

HƯỚNG DẪN CHẤM

Câu I: (1,5 điểm)      Tế bào động vật và tế bào thực vật giống và khác nhau về cấu tạo cơ bản ở những đặc điểm nào ?  * Giống nhau: - Đều có màng - Tế bào chất với các bào quan: Ty thể, thể gôngi, lưới nội chất, ribôxôm - Nhân: có nhân con và chất nhiễm sắc. * Khác nhau: Tế bào thực vật Tế bào động vật - Có mạng xelulôzơ - Có diệp lục -  Không có trung thể - Có không bào lớn, có vai trò quan trọng trong đời sống của tế bào thực vật. - Không có mạng xelulôzơ - Không có diệp lục (trừ Trùng roi xanh) - Có trung thể. - Có không bào nhỏ không có vai trò quan trọng trong đời sống của tế bào.

----

 -(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1 (1,0 điểm). Xương lớn lên về bề ngang và xương dài ra là do đâu? Khi ta làm việc quá sức và kéo dài dẫn tới hiện tượng gì? Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng đó?

Câu 2 (1,0 điểm). Iốt là thành phần của hoocmôn nào trong cơ thể người? Khi thiếu iốt trong khẩu phần ăn hằng ngày thì sẽ dẫn đến hậu quả gì đối với con người?

Câu 3 (1,5 điểm). Người ta đã làm 4 thí nghiệm để xem vai trò và ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến hoạt động của enzim như bảng sau:

Thí nghiệm	Vật liệu		Nhiệt độ	pH
1	Enzim amilaza	Hồ tinh bột	370C	7,2
2	Enzim amilaza đã đun sôi	Hồ tinh bột	370C	7,2
3	Enzim amilaza	Hồ tinh bột	370C	2
4	Enzim pepsin	Lòng trắng trứng	370C	2

    Hãy cho biết sản phẩm sinh ra từ mỗi thí nghiệm trên. Giải thích? Qua 4 thí nghiệm trên, em rút ra kết luận gì về hoạt động của enzim. (biết rằng, lòng trắng trứng là loại thực phẩm giàu Prôtêin).

Câu 4 (2,5 điểm). Mùa hè đến, thời tiết nắng nóng cộng thêm việc lao động nặng nhọc dẫn đến chúng ta cảm thấy rất khát nước.

a. Khi lao động nặng như vậy, cơ thể có những phương thức tỏa nhiệt nào? Lượng nước tiểu ở người ngày lao động nặng đó tăng hay giảm? Vì sao khi trời nóng ta nhanh khát nước hơn?

b. Tuy nhiên, vào ngày thời tiết mát mẻ nhưng nếu ta ăn mặn hơn thường ngày thì ngày hôm đó ta vẫn khát nước nhanh hơn? Tại sao? Lượng nước tiểu ở người ngày hôm đó tăng hay giảm?

c. Theo các bác sĩ khuyến cáo nếu ta thường xuyên ăn mặn sẽ dẫn đến bệnh lý về tim mạch. Theo em, ăn mặn thường xuyên có thể dẫn đến bệnh lý tim mạch nào? Tại sao?

d. Chính nhờ khuyến cáo đó của bác sĩ mà nhiều người đã từ bỏ thói quen ăn mặn để có thói quen tốt giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Theo em, đó là kết quả của quá trình nào trong hoạt động thần kinh cấp cao ở người? Ý nhĩa của quá trình đó trong đời sống con người?

Câu 5 (1,0 điểm). Trong một gia đình có 4 người thì có tới 3 người hút thuốc lá. Trong một lần đi khám sức khỏe định kỳ thì người phụ nữ duy nhất trong gia đình không hút thuốc lá đã bị kết luận bị bệnh ung thư do các chất độc hại có trong khói thuốc lá gây lên. Các chất độc hại đó là những chất nào? Người phụ nữ này bị bệnh ung thư gì? Theo y học ngày nay thì người phụ nữ này cũng được coi là một hình thức hút thuốc lá khi sống chung với người hút thuốc lá. Theo em, đó là hình thức hút thuốc lá chủ động hay thụ động? Vì sao?

Câu 6 (1,0 điểm). Chức năng cơ bản của nơron là gì?  Khi ta chạm tay vào vật nóng ta rụt tay lại. Để có được phản xạ đó đã có sự tham gia của những loại nơron nào?  Cung phản xạ là gì? Một cung phản xạ gồm những yếu tố nào?

Câu 7 (1,0 điểm). Tổng chiều dài của các mạch máu não trong cơ thể người dài tới 560km và mỗi phút não được cung cấp 750ml máu. Giả sử các mạch máu não có chiều dài bằng nhau và 1 mạch máu não dài 0,28m. Hãy cho biết:

a. Mỗi ngày não được cung cấp bao nhiêu lít máu.

b. Số mạch máu não là bao nhiêu?

c. Mỗi mạch máu não trong 1 phút được cung cấp bao nhiêu ml máu?

Câu 8 (1,0 điểm). Một người đàn ông nặng 65kg đi tham gia hiến máu nhân đạo. Theo quy định về hiến máu nhân đạo thì lượng máu cho không quá 1/10 lượng máu của cơ thể.

a. Lượng máu trong cơ thể người đàn ông này là bao nhiêu lít?

b. Lượng máu tối đa người đàn ông này có thể cho theo quy định hiến máu nhân đạo là bao nhiêu ml?

c. Số lượng hồng cầu của người đàn ông này là bao nhiêu? Hồng cầu có màu đỏ là nhờ có chứa chất nào?

Biết rằng ở nam giới có 80ml máu/kg cơ thể và mỗi ml máu có 4,5 triệu hồng cầu.

 

ĐÁP ÁN

 

Câu	Ý	Đáp án
1 1 điểm		Xương lớn lên về bề ngang là nhờ sự phân chia của các tế bào màng xương.
		Xương dài ra nhờ sự phân chia của các tế bào lớp sụn tăng trưởng.
		Sự mỏi cơ
		Do cơ thể không được cung cấp đầy đủ oxi nên tích tụ axit lactic đầu độc cơ.
2 1 điểm		Hoocmôn tirôxin
		Thiếu iôt, tirôxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hoocmôn thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến→gây bệnh bướu cổ.
		Trẻ em bị bệnh sẽ chậm lớn, trí não kém phát triển.
		Người lớn, hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.

----

 -(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1. (1.0 điểm) Hiện tượng cụp lá của cây trinh nữ khi ta động vào có phải là một phản xạ không? Hiện tượng đó có điểm gì giống và khác hiện tượng khi chạm tay vào lửa ta rụt tay lại?

Câu 2. (2.5 điểm) Những đặc điểm cấu tạo của bộ xương và hệ cơ của người thích nghi với tư thế đứng thẳng và đi bằng hai chân. Theo em cần làm gì để có bộ xương khỏe mạnh?

Câu 3. (3.0 điểm)

         a) Đặc điểm cấu tạo của tim như thế nào để phù hợp với chức năng?

         b) Vì sao tim hoạt động suốt đời không mệt mỏi?

Câu 4. (3.0 điểm)

a) Nêu các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh tác nhân có hại. Tại sao những người làm việc ở nơi không khí có nhiều khí cacbon ôxit (khí CO) lại bị ngộ độc?

         b) Hãy giải thích nguyên nhân tiếng khóc chào đời ở trẻ mới sinh.

Câu 5. (2.5 điểm)

a) Trình bày quá trình trao đổi chất diễn ra ở cấp độ cơ thể và tế bào.

b) Vì sao sự trao đổi chất với môi trường lại diễn ra qua 2 cấp độ (cấp độ cơ thể và cấp độ tế bào)? Nêu rõ mối quan hệ giữa 2 cấp độ.

Câu 6. (4.0 điểm)

         a) Nêu cấu tạo và chức năng của tiểu não? Tại sao người say rượu thường có biểu hiện “chân nam đá chân chiêu”?

         b) Mỗi phút động mạch thận của một người đưa 1 lít máu vào thận, 40% số đó là hồng cầu không qua được lỗ lọc. Khi đo ở động mạch thì thấy chỉ còn 480 ml. Hãy tính lượng nước tiểu đầu hình thành trong một tuần của người đó là bao nhiêu lít.

Câu 7. (2.0 điểm)    So sánh tính chất phản xạ không điều kiện với tính chất phản xạ có điều kiện.

Câu 8. (2.0 điểm) Có 4 người An, Khang, Thịnh và Vượng có nhóm máu khác nhau. Lấy máu của An hoặc Thịnh truyền cho Khang thì không xảy ra tai biến. Lấy máu của Thịnh truyền cho An hoặc lấy máu của Vượng truyền cho Thịnh thì xảy ra tai biến. Dựa vào sơ đồ truyền máu hãy biện luận để xác định nhóm máu của mỗi người?

 

ĐÁP ÁN

Câu 1: (1.0 điểm)

- Hiện tượng cụp lá ở cây trinh nữ là hiện tượng cảm ứng ở thực vật, không được coi là phản xạ, bởi vì phản xạ có sự tham gia của hệ thần kinh và được thực hiện nhờ cung phản xạ. - Điểm giống nhau: đều là hiện tượng cảm ứng, nhằm trả lời kích thích môi trường. - Điểm khác nhau: không có sự tham gia của hệ thần kinh (hiện tượng cụp lá); có sự tham gia của tổ chức thần kinh (hiện tượng rụt tay).

----

Câu 1: Hãy chứng minh Tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể?

Câu 2: Xương có tính chất và thành phần hóa học nào? Nêu thí nghiệm để chứng minh các thành phần hóa học có trong xương?

Câu 3: Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần nào? Nêu cấu tạo của các thành phần trong hệ mạch, vì sao lại có sự khác nhau đó?

Câu 4:Hãy cho biết một chu kỳ co giãn của tim? Vì sao tim hoạt động liên tục, suốt đời mà không mệt mỏi?

Câu 5:

Phân biệt sự trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và trao đổi chất ở cấp độ tế bào? Nêu mối quan hệ về sự trao đổi chất ở hai cấp độ này?

Câu 6:

a) Nêu đặc điểm, cấu tạo và chức năng của đại não người? Chứng tỏ sự tiến hóa của người so với động vật khác trong lớp thú?

b) Trên một con ếch đã mổ để nghiên cứu rễ tủy, em Dũng đã vô ý thúc mũi kéo làm đứt một số rễ, bằng cách nào em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào mất? Hãy giải thích cơ sở đó?

ĐÁP ÁN

Câu 1:

     Chức năng tế bào:

- Thực hiện sự trao đổi chất và năng lượng:

- Cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động sống của cơ thể:

- Sự phân chia của tế bào giúp cơ thể lớn lên tới giai đoạn trưởng thành có thể tham gia vào quá trình sinh sản:

- Như vậy mọi hoạt động sống của cơ thể đều liên quan đến hoạt động sống của tế bào nên tế bào còn là đơn vị chức năng của cơ thể

----

-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Câu 1: ( 2,0 điểm)

 Phân tích những đặc điểm tiến hoá của hệ cơ người so với hệ cơ thú?

Câu 2 : (3 điểm)

Cho biết tâm thất trái mỗi lần co bóp đẩy đi 70 ml máu và trong một ngày đêm đã đẩy đi được 7560 lít máu. Thời gian của pha dãn chung bằng 1/2 chu kỳ tim, thời gian pha co tâm nhĩ bằng 1/3 thời gian pha co tâm thất. Hỏi:

1. Số lần mạch đập trong một phút?

2. Thời gian hoạt động của một chu kỳ tim?

3. Thời gian của mỗi pha: co tâm nhĩ, co tâm thất, dãn chung?

Câu 3 : (1  điểm)Hãy giải thích nghĩa đen về mặt sinh học câu thành ngữ “ nhai kĩ no lâu”

1. Có ý kiến cho rằng  “Thức ăn chỉ thực sự được tiêu hoá ở ruột non”. Em hãy nhận xét ý kiến trên .

2. Hãy giải thích nghĩa đen về mặt sinh học câu thành ngữ “ nhai kĩ no lâu”

Câu 4 : (2 điểm)

1. Bản chất của sự hô hấp ngoài và hô hấp trong là gì?

2. Giải thích cơ sở sinh lý của tiếng khóc chào đời?

Câu 5 : (2 điểm)

1. Chứng minh rằng đồng hoá và dị hoá là hai quá trình mâu thuẫn nhưng thống nhất trong cùng một cơ thể sống?

ĐÁP ÁN

 

Câu

Nội dung

1 (2đ)

Những đặc điểm tiến hoá: + Thể hiện qua sự phân hóa ở chi trên và tập trung ở chi dưới - cơ chi trên phân hóa thành các nhón cơ phụ trách những cử động linh hoạt của bàn tay, ngón tay đặc biệt là cơ ngón cái rất phát triển. - Cơ chi dưới có xu hướng tập trung thành nhóm cơ lớn, khỏe ( như cơ mông, cơ đùi...) Giúp cho sự vận động di chuyển ( chạy, nhảy...) linh hoạt và giữ cho cơ thể có tư thế thăng bằng trong dáng đứng thẳng. - Ngoài ra, ở người còn có cơ vận động lưỡi phát triển giúp cho vận động ngôn ngữ nói. - Cơ nét mặt phân hóa giúp biểu hiện tình cảm qua nét mặt.