Học sử dụng máy tính thực chất là học cách giao cho máy tính việc mà ta muốn nó làm. Khả năng khai thác máy tính phục thuộc rất nhiều vào sự hiểu biết của người dùng. Việc giải toán trên máy tính thường được tiến qua mấy bước và nội dung của từng bước được thực hiện như thế nào? Mời các em cùng theo dõi nội dung bài học bài Giải bài toán trên máy tính dưới đây để cùng tìm hiểu nội dung chi tiết.
Tóm tắt lý thuyết
Việc giải toán trên máy tính thường được tiến qua 5 bước:
- Xác định bài toán
- Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
- Viết chương trình
- Hiệu chỉnh
- Viết tài liệu
1.1. Xác định bài toán
Ví dụ 1: Tìm ước chung lớn nhất (UCLN) của hai số nguyên dương M và N
- Input: M,N
- Output: UCLN(M,N)
Xác định bài toán là xác định rõ hai thành phần:
- Input
- Output
1.2. Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
a. Lựa chọn thuật toán
.png)
Hình 1. Các bước lựa chọn thuật toán
- Ít phức tạp
- ít tốn thời gian thực hiện
- Chiếm ít ô nhớ
- Thực hiện ít phép toán, dễ hiểu...
b. Diễn tả thuật toán
- Ví dụ: Tìm ước chung lớn nhất (ƯCLN) của hai số nguyên dương M và N.
- Xác định bài toán:
- Input: Nhập M, N
- Output: ƯCLN(M, N)
- Ý tưởng: Sử dụng những điều đã biết sau:
- Nếu M = N thì giá trị chung đó là ƯCLN của M và N
- Nếu M > N thì ƯCLN(M, N) = ƯCLN(M – N,N)
- Nếu M < N thì ƯCLN(M, N) = ƯCLN(M,N- M)
b. 1. Thuật toán diễn tả bằng cách liệt kê
- Bước 1: Nhập M, N;
- Bước 2: Nếu M = N đưa ra ƯCLN(M,N)=M; Kết thúc
- Bước 3: Nếu M > N thì M \( \leftarrow\) M - N rồi quay lại bước 2;
- Bước 4: N \(\leftarrow\) N - M rồi quay lại bước 2
b. 2. Thuật toán diễn tả bằng sơ đồ khối
.png)
Hình 2. Sơ đồ khối thuật toán tìm ƯCLN
Sau đây là hai ví dụ mô phỏng các bước thực hiện thuật toán trên:
.png)
.png)
Hình 3. Mô phỏng thuật toán tìm ƯaCLN bằng số liệu cụ thể
1.3. Viết chương trình
Ngôn ngữ lập trình + Thuật toán = Chương trình
- Khi viết chương trình ta nên chọn một ngôn ngữ lập trình hoặc một phần mềm chuyên dụng thích hợp vơi thuật toán
- Viết chương trình trong ngôn ngữ nào thì phải tuân theo ngôn ngữ đó
- Chương trình dịch chỉ có thể phát hiện và thông báo về mặt ngữ pháp
1.4. Hiệu chỉnh
- Một chương trình đã viết xong có thể có nhiều lỗi và sẽ cho kết quả không đúng
- Ta cần thử chương trình bằng vài bộ số Input để phát hiện lỗi và sửa chương trình. Quá trình này gọi là hiệu chỉnh (test)
1.5. Viết tài liệu
- Tài liệu phải mô tả bài toán, thuật toán, thiết kế chương trình, kết quả nghiệm và hương dẫn sử dụng
- Tài liệu này rất có ích cho người sử dụng chương trình và cho việc đề xuất những khả năng hoàn thiện thêm
- Các bước có thể lập đi lặp lại nhiều lần cho đến khi ta cho rằng chương trình đã làm việc đúng đắn và hiệu quả
2. Luyện tập Bài 6 Tin học 10
Sau khi học xong Bài 6: Giải bài toán trên máy tính, các em cần nắm vững các bước giải giải bài toán trên máy tính:
- Xác định bài toán: Input và Output
- Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán:
-
Lựa chọn thuật toán tối ưu nhất (thời gian và bộ nhớ)
-
Diễn tả thuật toán (Sơ đồ và liệt kê)
-
- Viết chương trình
-
Chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp
-
Tổ chức dữ liệu
-
- Hiệu chỉnh: Test và sửa sai sót
- Viết tài liệu:
-
Mô tả chương trình
-
Hướng dẫn sử dụng
-
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Tin học 10 Bài 6 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Xác định bài toán – Lựa chọn thuật toán – Viết chương trình – Hiệu chỉnh – Viết tài liệu
- B. Xác định bài toán – Viết chương trình – Lựa chọn thuật toán – Viết tài liệu
- C. Lựa chọn thuật toán – Xác định bài toán – Viết chương trình – Hiệu chỉnh – Viết tài liệu
- D. Viết chương trình – Hiệu chỉnh – Viết tài liệu
-
- A. 4
- B. 3
- C. 2
- D. 1
-
- A. Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
- B. Viết chương trình
- C. Xác định bài toán
- D. Hiệu chỉnh
Câu 4-Câu 10: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
2.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Tin học 10 Bài 6 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 51 SGK Tin học 10
Bài tập 2 trang 51 SGK Tin học 10
Bài tập 3 trang 51 SGK Tin học 10
3. Hỏi đáp Bài 6 Tin học 10
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Tin học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Tin Học 10 Chúng tôi
